NB Huyên Nguyễn: Câu hỏi đầu tiên cho tôi được gửi tới TS Nguyễn Đức Nghĩa. Tại sao học phí năm nay lại đang tăng sốc như vậy, nhiều người còn dùng các từ như: tăng quay cuồng, tăng chóng mặt… để miêu tả về tốc độ tăng này?
- TS Đức Nghĩa: Có nhiều nguyên nhân nhưng rõ ràng nhất về mặt kỹ thuật là khi ban hành Nghị định 81 có hiệu lực tháng 10.2021 thì cả nước vừa trải qua đại dịch COVID-19, do đó, theo yêu cầu của Bộ GDĐT, các trường hoãn tăng học phí. Vì thế có bước nhảy vọt trong lộ trình tăng học phí, thậm chí có thể tăng đến 3 lần. Đây là điều tất yếu gây sốc bởi nếu theo lộ trình có tăng ở năm 2021 rồi, mức độ tăng sẽ hạn chế hơn.
NB Huyên Nguyễn: Vậy dưới góc độ của một trường đại học thì ThS Ngô Trí Dũng có thể đưa ra một số cách tính học phí đang được các trường công bố hiện nay để quý phụ huynh nắm rõ?
- ThS Trí Dũng: Phụ huynh và học sinh khi tìm hiểu về ngành học, trường học thì một yếu tố khác cần được quan tâm là học phí.
Theo quy định học phí cần được công bố công khai trên website của các trường. Trong đó, Trường Đại học Quốc tế Hồng Bàng (HIU) đã công bố tất cả chương trình đào tạo để quý vị phụ huynh nắm rõ lộ trình học phí đối với các ngành đào tạo 4 năm, riêng ngành Dược học 5 năm và các ngành Y khoa, Răng – Hàm – Mặt, Bác sĩ Y học cổ truyền sẽ học trong 6 năm.
Thí sinh và gia đình cần nắm rõ được mức học phí trong suốt khoá học, cách thức đóng, lộ trình tăng mỗi năm... Việc này giúp phụ huynh lựa chọn được trường phù hợp với điều kiện kinh tế của quý phụ huynh, tránh tình trạng trong quá trình đi học không theo nổi hoặc quá áp lực với vấn đề học phí.
NB Huyên Nguyễn: Vậy ngoài vấn đề học phí thì phụ huynh, tân sinh viên sẽ phải chuẩn bị các khoản chi phí nào nữa trong quá trình học tập thưa ThS Trí Dũng?
- ThS Trí Dũng: Đầu năm vào, các bạn tân sinh viên đóng một số khoản phí như lệ phí nhập học (phí làm thẻ sinh viên, kiểm tra tiếng Anh đầu vào…).
Một khoản bắt buộc là bảo hiểm y tế. Đa phần các trường sẽ thu thêm học phí của 2 tín chỉ bắt buộc khác là Giáo dục Thể chất, Giáo dục Quốc phòng – An ninh. Ngoài ra, thí sinh cần chi phí tài liệu, ăn ở, đi lại. Nếu không qua môn sẽ phải đóng học phí học lại của môn học đó.
NB Huyên Nguyễn: Tôi cũng như nhiều quý phụ huynh có một thắc mắc là tại sao quy chế tuyển sinh đã quy định rất rõ vấn đề phải công khai học phí nhưng không phải dễ dàng để tìm ra học phí của các trường, đặc biệt là ở khối tư thục.
Thậm chí tới thời điểm sát nút kết thúc đăng ký nguyện vọng nhưng có trường vẫn chưa công bố học phí năm học tới. TS Nguyễn Đức Nghĩa có thể lí giải về vấn đề này ạ?
- TS Đức Nghĩa: Nếu các trường đại học thực hiện đúng quy định thì rất minh bạch, rõ ràng, góp phần không ít vào sự phát triển của nhà trường. Tuy nhiên, vì sao có một số trường chưa công bố được mức học phí là do chưa tính toán được tất cả khoản chi phục vụ cho đào tạo, quản lý.
Nguyên nhân khác là với biên độ tăng học phí hiện nay thì rõ ràng mức độ chênh lệch giữa hệ thống công lập và tư thục không còn quá lớn do đó, các trường tư thục phải cân nhắc bởi nó liên quan tới chi trả thù lao cho giảng viên.
Nếu chi trả không phù hợp, thoả đáng thì có thể xảy ra hiện tượng chảy máu chất xám, từ cơ sở này chuyển sang cơ sở kia. Thứ ba là do lạm phát toàn cầu, sự trượt giá. Việc công khai học phí tới xã hội là điều rất cần thiết.
NB Huyên Nguyễn: Cũng liên quan tới vấn đề công khai học phí thì tuần qua, Báo Lao Động đã có loạt bài chỉ ra các bẫy học phí đại học với nhiều “chiêu trò qua mắt phụ huynh, học sinh như: lập lờ công khai học phí, chia nhỏ các kỳ mà không công bố rõ ràng, giảm học phí năm đầu, tăng những năm tiếp theo, không công khai học phí đợi tới khi “ván đã đóng thuyền”… Thưa 2 khách mời, vậy thì ở đây, phụ huynh, học sinh sẽ đối diện với hệ quả gì và cần lưu ý những điều gì?
- TS Đức Nghĩa: Nếu nhiều trường đại học lập lờ trong công khai, công bố học phí có thể đúng 1 phần, 1 phần nữa do nguyên nhân như tôi vừa công bố như trên, bản thân các trường chưa tính toán được mức học phí để thu cho đúng, cho thoả đáng.
Như ThS Ngô Trí Dũng đã đề cập tới, thực ra khoản tiền sinh viên đóng cho trường là học phí và lệ phí. Mỗi trường quy định những mức lệ phí khác nhau (phí làm thẻ sinh viên, phí thư viện, phí tốt nghiệp, cấp bằng….) do vậy người học cũng phải biết rõ ràng những điều này. Những điều này cần công khai trước.
NB Huyên Nguyễn: Lâu nay, mọi người thường hay cho rằng, Trường Đại học Quốc tế Hồng Bàng là một trong những trường có mức học phí cao. ThS Ngô Trí Dũng có thể chia sẻ thêm về cách tính học phí, lộ trình tăng học phí của HIU ạ?
- ThS Trí Dũng: Tiếp lời của TS Nguyễn Đức Nghĩa, việc chọn lựa nhập học ở trường đại học phải phù hợp với điều kiện kinh tế của quý phụ huynh.
Ví dụ cùng 1 ngành Quản trị Kinh doanh, các trường đại học có nhiều mức học phí khác nhau. Trường công lập có mức khác, tư thục có mức khác và trường có tính chất quốc tế có mức khác.
Như vậy, quý phụ huynh chỉ cần tìm hiểu kỹ hơn, rõ hơn về mức học phí theo kỳ, theo tín chỉ hay năm học thì từ đó cảm nhận được môi trường học dành cho con em của mình trong những năm sắp tới có phù hợp với điều kiện kinh tế, năng lực, sở thích của thí sinh hay không.
Về HIU, cũng có nhiều thông tin sao học phí của Trường Đại học Quốc tế Hồng Bàng cao thế, cao hơn học phí của một số trường đại học khác thì tôi cũng chia sẻ với quý vị như thế này: Học phí mà HIU đưa ra không chỉ là học phí mà là mang lại giá trị về chất lượng đào tạo, chất lượng cơ sở vật chất.
Trường Đại học Quốc tế Hồng Bàng đang trang bị rất tốt thiết bị dạy và học để các em sinh viên được tiếp cận một môi trường quốc tế tại Việt Nam. Chương trình học đổi mới hằng năm, đội ngũ giảng viên được tu nghiệp ở nước ngoài về thì so với các trường tại TPHCM và cả nước thì không cao như một số nhận định thế.
Học phí đối với các ngành khối Kinh tế, Khoa học Kỹ thuật, Khoa học Xã hội Nhân văn, Văn hoá và Ngôn ngữ quốc tế chỉ có 27,5 triệu đồng/kỳ, 1 năm có 2 học kỳ và đặc biệt là nhà trường cam kết không tăng học phí trong suốt khoá học.
Từ đó giúp phụ huynh học sinh an tâm hơn, tính toán rõ ràng các khoản học phí, có được lộ trình phù hợp nhất.
NB Huyên Nguyễn: Để kết thúc chương trình, hai vị khách mời có thể đưa ra một số lời khuyên trong chọn trường, chọn ngành cho thí sinh trước bối cảnh tăng học phí như hiện nay? Các em có nên điều chỉnh nguyện vọng ở phút cuối nếu xác định khả năng của bản thân không phù hợp với mức học phí hay không? Hay là cứ cố gắng giữ nguyện vọng, đến đâu tính đến đó?
- TS Đức Nghĩa: Đến nay, tuy chưa có thống kê cụ thể nhưng sự thật thì học phí là một tác động lớn trong việc chọn trường, chọn ngành của thí sinh. Học phí là một sự tính toán, cân nhắc rất cần thiết.
Tuy nhiên, bên cạnh đó cũng cần quan tâm tới ngành nghề các em yêu thích, điểm xét tuyển đại học. Từ tất cả các yếu tố đó tổng hợp lại để các em chọn lựa nguyện vọng phù hợp.
Các em cũng cần tiếp cận đến các chính sách, tài trợ, hỗ trợ, học bổng của các trường, ngay như Trường Đại học Quốc tế Hồng Bàng thì quỹ học bổng cũng lên đến hàng chục tỉ.
- ThS Trí Dũng: Học phí cũng là một phần rất đáng chú ý. Bên cạnh đó, thí sinh cần quan tâm tới chính sách hỗ trợ học phí, học bổng của các trường.
NB Huyên Nguyễn: Trân trọng cảm ơn 2 vị khách mời đã tham gia chương trình. Cảm ơn quý vị độc giả đã đón xem!
