Giám đốc Nhà xuất bản Đà Nẵng - Nguyễn Thành vừa giới thiệu tác phẩm mới xuất bản: “Tôi với Thầy tôi – Phan Khôi” của nhà nghiên cứu Phan An Sa hôm 27.11, chúng tôi chưa kịp đọc hết thì hay tin tác giả đã đột ngột qua đời ở tuổi 76 vì bị đột quỵ trưa 29.11.
Nhà nghiên cứu Phan An Sa sinh năm 1945, là con trai út của nhà văn Phan Khôi (1887-1959). Ông là cán bộ ngành văn hóa, từng giữ chức vụ Chánh Thanh tra Bộ Văn hóa Thể thao & Du lịch, trước khi nghỉ hưu. Dù nhà nghiên cứu Phan An Sa bị mồ côi cha từ năm 14 tuổi, nhưng ông nhận thức rất rõ ràng về cuộc đời nhiều thăng trầm của Cha, nên đã dày công sưu tầm, tìm hiểu... Để rồi đến sau ngày nghỉ hưu mới chính thức viết sách và công bố nhiều tác phẩm của nhà văn Phan Khôi.
Tác phẩm “Nắng được thì cứ nắng – Phan Khôi từ Sông Hương đến Nhân Văn” là công trình của nhà nghiên cứu Phan An Sa, được Hội Nhà văn Hà Nội trao giải thưởng Lý luận Phê bình năm 2013. Rồi liên tiếp những năm sau đó, Phan An Sa đã cho ra đời nhiều cuốn sách quý về nhà văn Phan Khôi: "Ba chìm bảy nổi - Phan Khôi từ làng Bảo An đến xóm Tân Bình", "Trường văn, trận bút - Phan Khôi từ Đông Pháp thời báo đến Tràng An báo", "Phan Khôi di cảo"...
GS. TS Ngô Quang Huy từng nhận xét: "Phan Khôi như một nhà thám hiểm, xông xáo, phát quang từng bụi rậm để tạo nên con đường đi vào những chốn thâm sâu đầy bí ẩn. Ông bước đi, vội vàng, nhặt nhạnh những vật chứng và ghi chép lại sự phát hiện của mình. Rồi ông lại bước tiếp, chỉ để lại cái dấu chân của mình mà không cắm lại dấu mốc để lưu giữ chủ quyền ở nơi mà mình đã phát kiến. Đó chính là hình ảnh Phan Khôi trong sự nghiệp văn học của ông."
Để bây giờ, người con trai út của ông - Phan An Sa - đã dõi theo và "dò dẫm từng bước trên cánh đồng chữ của Thầy", chắt chiu, dành dụm, sắp xếp từng con chữ để cho ra đời tập sách viết về ông với những điều ít ai biết, ít ai hiểu hoặc đã hiểu sai về bậc thức giả này.
Nhưng, nhiều dự định của nhà nghiên cứu Phan An Sa còn dang dở thì ông đã đột ngột ra đi.