1. Cột cờ Lũng Pô nằm chính diện ngã ba sông, trên mỏm đồi bên cạnh ngôi nhà bát giác của bộ đội biên phòng hình dáng như thanh gươm tạc vào hình sông, thế núi. Leo lên hết các bậc thang gác của cột cờ, có thể nhìn rõ ngã ba sông, nơi sông Hồng chảy vào đất Việt, cột mốc 92 bên sông và nhìn rõ bên kia biên giới qua sông Hồng là tổ Ngũ Đạo Hà - một cụm dân cư của tỉnh Vân Nam, Trung Quốc.
Ngôi nhà cổ kính rêu phong từng chứng kiến nhiều mùa dòng sông Hồng chảy xuôi - “tháng hai mùa này con nước, lắng phù sa in bóng đôi bờ” - Dương Soái viết câu thơ này cũng là lúc đứng ở đây, A Mú Sung trải qua những ngày mưa phùn gió bấc tê tái. Tôi chót mặc chiếc áo mỏng ra trạm biên phòng, phải tạt vào nhà Bí thư thôn Lũng Pô - anh Ma Seo Lằng - ngồi bên đống lửa sưởi ấm.
Bí thư Lằng nói, Tết Nguyên đán vừa qua, thôn Lũng Pô đã mời đại diện bên tổ Ngũ Đạo Hà sang ăn tết chung. Bởi lẽ, 2 cụm dân cư biên giới của 2 bên đã ký kết quy ước kết nghĩa, có mời qua mời lại 2 bờ sông Hồng như vậy nhiều lần rồi. Mâm cơm hữu nghị đón bạn của thôn Lũng Pô không thể thiếu được 3 món: Bánh chưng xanh, dưa hành và giò lợn thập cẩm, được coi là đặc trưng của tết Việt. Cùng uống chén rượu mừng mùa đông lạnh giá qua đi, 2 cụm dân cư biên giới của 2 nước thêm phần thắt chặt mối tình hữu nghị.
Là cặp bản thứ 6 của Lào Cai kết nghĩa với cụm dân cư đối diện biên giới, nhân dân thôn Lũng Pô và tổ Ngũ Đạo Hà thân tình hơn cả vì thường xuyên trợ giúp nhau làm kinh tế. Ít ai biết rằng, khởi thủy, thôn Lũng Pô chỉ là một thôn sơn dã hoang vu nghèo đói, lau lách và cỏ hôi um tùm.
Theo kế hoạch di dân ra vùng biên giới làm kinh tế của tỉnh Lào Cai, bà con người Mông ở Dìn Chin, Mường Khương đã tới vùng đất A Mú Sung lập nghiệp, sống nương theo dòng nước ngọt sông Hồng từ năm 2007. 5 năm sau, dân Lũng Pô mới biết cách trồng dứa, chuối, sắn, mà kỹ thuật trồng chăm sóc chủ yếu học hỏi từ người dân bên tổ Ngũ Đạo Hà.
A Mú Sung cũng là trường hợp rất hiếm là xã biên giới miền núi đã hoàn thành xây dựng nông thôn mới, thu nhập bình quân mỗi hộ dân trên dưới trăm triệu đồng mỗi năm. Tất cả nhờ trồng cây ăn trái, chủ yếu là chuối, dứa, sắn.
Cắt nghĩa về việc Lũng Pô không có hộ nào đói nghèo, đều đủ ăn mà còn làm kinh tế vườn đồi rất giỏi, Bí thư Lằng thừa nhận: Lúc mới di cư xuống, cũng lóng ngóng lắm. Nhưng thấy người bên Ngũ Đạo Hà làm thế nào, mình cũng cứ làm theo. Kỹ thuật trồng chuối cho quả đều, đẹp, năng suất cao. Lúc chuối ra buồng, lấy vải nhựa bọc kín cũng là học ở họ cả.
Mặt khác, những người Mông quê gốc ở Dìn Chin, Mường Khương cũng vốn chịu khó, chăm chỉ, lại sẵn có kỹ thuật vườn đồi cây ăn quả. Vài năm gần đây, họ về quê lấy gốc quýt Mường Khương về trồng. Giờ lác đác cũng có vườn vàng rực mùa quýt chín rồi. Người đói nghèo giờ chỉ là người thiếu đất canh tác, đau ốm gì thôi, có sức khỏe thì đất đai cho quả ngọt cả.
Thôn Lũng Pô ban đầu chỉ có tiêu chí an ninh trật tự là đủ, nay trở thành nơi mẫu mực về văn hóa kinh tế vùng biên, đủ 15/15 tiêu chí chuẩn nông thôn mới. Các hộ dân có nhà mới, đường làng ngõ xóm, đường liên gia cũng được bêtông hóa sạch đẹp. Đặc biệt, Lũng Pô không có ai phải đi làm thuê bên kia biên giới.
“Trồng ớt, trồng ngô lai, quýt, xoài giống mới… quá nhiều cây trái anh Lằng đều trồng thử qua. Có hiệu quả rồi, người dân trong thôn cũng làm theo. Đất đai quê hương mình cũng cho quả ngọt, năng suất cây trồng có khi còn hơn, còn phải đi làm thuê ở đâu?" – vợ Bí thư Lằng cười nói.
Đã có nhiều người vì điểm mốc “nơi sông Hồng chảy vào đất Việt” để tìm về A Mú Sung. Nơi này đã trở thành điểm đỏ du lịch đáng nhớ. Tháng 2 mà đứng trên cao đỉnh Cột cờ nhìn sông Hồng chảy về xuôi, sẽ không khỏi tự hỏi lẽ nào con sông Hồng đầu nguồn nước cạn lại lắng phù sa, tưới tắm cho mảnh đất này xanh tươi quả ngọt đến thế. Người đủ no ấm, đất đai cũng chuyển mình tiến tới.
Trạm biên phòng Lũng Pô vừa được xây dựng lại, khánh thành cuối năm 2019, đồng thời là doanh trại của bộ đội, cũng là nơi bà con nhân dân địa bàn qua lại trao đổi hội họp với bộ đội, là trạm khách nghỉ chân của bạn bè bốn phương. Nơi này, ngọn cờ Tổ quốc lúc nào cũng tung bay đỏ thắm trên biên giới.
