Theo ông Đường Minh Tấn - Giám đốc BHXH tỉnh Lào Cai, nguyên nhân dẫn đến tình trạng trên là do dịch COVID-19 khiến các DN hoạt động chủ yếu là vừa và nhỏ gặp nhiều khó khăn; không có nguồn thu nên tình trạng nợ đọng của các DN từ năm trước chuyển sang ngày càng lớn hơn.
Một số DN, đơn vị có số nợ cao nhưng lại giải thể hoặc phá sản nên không có khả năng thu hồi nợ.
Bên cạnh đó, một số đơn vị không nghiêm túc chấp hành đóng BHXH, BHYT, BH thất nghiệp kịp thời, dẫn đến nợ kéo dài, phát sinh tiền phạt lãi chậm đóng lớn…
Để thu hồi và “chặn” nợ đọng BHXH, BHXH tỉnh Lào Cai đã tổ chức thực hiện nghiêm quy trình đôn đốc thu và thu nợ, gửi thông báo kết quả đóng BHXH, BHYT, BH thất nghiệp, BHTNLĐ-BNN và thực hiện thông báo hằng tháng để DN chủ động thực hiện trách nhiệm của mình.
BHXH tỉnh cũng tiến hành đồng bộ nhiều biện pháp thu hồi nợ như cử cán bộ đối chiếu, đôn đốc thu, lập biên bản xác nhận nợ và yêu cầu cam kết trả nợ BHXH, BHYT; gửi văn bản nhắc nhở các đơn vị thực hiện đúng cam kết theo lộ trình trả nợ; thực hiện phân loại nợ BHXH, BHYT theo quy định.
Hằng tháng, báo cáo và tranh thủ sự quan tâm chỉ đạo của các cấp ủy, chính quyền địa phương và sự phối hợp, vào cuộc của các sở, ngành liên quan trong việc thu hồi nợ BHXH, BHYT, BH thất nghiệp của các đơn vị.
Đồng thời, phối hợp với các cơ quan truyền thông công khai các đơn vị SDLĐ nợ đọng tiền đóng BHXH, BHYT, BH thất nghiệp từ 3 tháng trở lên trên các phương tiện truyền thông, báo chí. Đối với đơn vị có số nợ từ 3 tháng trở lên Phòng Khai thác và Thu nợ BHXH tỉnh trực tiếp đến đơn vị đôn đốc, lập biên bản.
Nếu đơn vị cố tình trây ỳ, phòng Khai thác và Thu nợ tuyên truyền, phân tích, yêu cầu đơn vị thực hiện, đồng thời báo cáo Ban Giám đốc để đề nghị cơ quan có thẩm quyền và chỉ đạo phòng Thanh tra - Kiểm tra tiến hành thanh tra, kiểm tra, xử lý theo luật định…
Đến nay, BHXH tỉnh thực hiện thanh tra, kiểm tra đối với 24 đơn vị; lũy 202 đơn vị, trong đó thanh tra theo kế hoạch là 155 đơn vị, đạt 85,2%.
Kết quả sau thanh tra, kiểm tra, đã thu 6,5 tỉ đồng tiền nợ BHXH, BHYT, BH thất nghiệp. Truy đóng BHXH, BHYT, BH thất nghiệp do báo tăng cho 24 lao động, với số tiền 158,3 triệu đồng; không chấp nhận thanh toán do cơ sở khám chữa bệnh BHYT chi sai quy định là 65,5 triệu đồng…
Ngoài ra, BHXH tỉnh cũng đã tổ chức Thanh tra đột xuất trực tiếp tại 58 đơn vị, trong đó thanh tra đột xuất trực tiếp tại 20 đơn vị; ban hành thông báo kết quả rà soát dữ liệu thực hiện công tác thanh tra đóng 38 đơn vị. Kết quả, đã thu hồi nợ BHXH, BHYT, BH thất nghiệp được 1,55 tỉ đồng.
“Sắp tới, BHXH tỉnh tiến hành thanh tra các đơn vị có số nợ kéo dài; lập biên bản xử phạt, nếu DN không thực hiện thanh toán nợ sẽ gửi sang cơ quan Công an theo quy định. Đồng thời, tăng cường công tác truyền thông nhằm nâng cao nhận thức, ý thức tôn trọng pháp luật của người SDLĐ trong thực hiện chính sách BHXH, BHYT cho NLĐ; thanh tra chuyên ngành việc chấp hành pháp luật về BHXH, BHYT.
Đối với những DN nợ có khả năng thu hồi nhưng cố tình trây ỳ, đơn vị tập trung tuyên truyền, đôn đốc, kiểm tra, thu hồi bằng được số nợ…” - ông Đường Minh Tấn khẳng định.
