Giá nào cũng có
Trong vai người có nhu cầu mua đất để xây lăng mộ, chúng tôi được giới thiệu đến khu nghĩa trang Hà Khẩu, phường Hà Khẩu, TP.Hạ Long (Quảng Ninh). Theo người dân quanh khu nghĩa trang này, đây là khu nghĩa trang có quy hoạch đẹp, đường sá rộng rãi thoáng mát mà dịch vụ cao cấp nhất trong 3 nghĩa trang trên địa bàn TP.Hạ Long. Ở đây dịch vụ nào họ cũng có, chỉ có điều giá hơi cao. Nếu muốn mua đất sạch, đẹp, giá rẻ có thể hỏi mua đất vườn đồi của các hộ dân có đất liền kề với nghĩa trang.
Sau khi giới thiệu qua các dịch vụ ở nghĩa trang Hà Khẩu, quản trang tên Thắng đưa chúng tôi đi một vòng giới thiệu từng ô đất. Ông Thắng cho biết, hiện đất xây lăng mộ ở đây đã hết từ lâu, muốn thì mua lại nhưng giá sẽ cao hơn giá niêm yết. Cụ thể, giá niêm yết của công ty là 3 triệu đồng thì giá mua lại khoảng từ 6 đến 12 triệu đồng/m2 tùy từng vị trí. Mỗi ô đất đã được chia sẵn vuông vắn và xây một hàng gạch đỏ bao quanh có diện tích từ 24 - 40m2 giá từ 150 - 500 triệu đồng và cao hơn tùy nhu cầu.
“Ở nghĩa trang này toàn các lãnh đạo tỉnh Quảng Ninh mua, các thầy cao tay cũng đã xem và chọn rồi nên gia đình cứ yên tâm. Ưng lô nào thì về văn phòng công ty sẽ làm hợp đồng rồi chuyển tên sang là được. Các ô này hiện giờ đều đã có chủ là một số thành viên góp vốn xây dựng ở công ty môi trường (Cty CP môi trường và đô thị Hạ Long)” - ông Thắng tiết lộ.
Cạnh bức tường gạch bao quanh nghĩa trang, chúng tôi thấy có nhiều lăng mộ mới xây phía ngoài, ông Thắng giải thích đây là mộ người ta mua đất của người dân xung quanh nghĩa trang rồi tự xây dựng, giá rẻ hơn chỉ tầm khoảng 3 - 5 triệu đồng/m2.
Nhiều dấu hiệu trục lợi
Cũng theo ông Thắng, không chỉ có dịch vụ bán đất xây lăng mộ đặt trước mà nghĩa trang Hà Khẩu còn có dịch vụ thuê mộ hung táng theo năm. Cụ thể mức giá là 30,5 triệu/mộ/5 năm. Sau đó cứ mỗi năm gia chủ sẽ chi trả thêm khoảng 500.000 đồng tiền duy trì, đến khi nào bốc chuyển sang mộ cát táng thì thôi. Theo hướng ông Thắng chỉ, chúng tôi thấy có hàng trăm mộ chờ sẵn phục vụ dịch vụ hung táng tạm thời cho khách có nhu cầu.
Trao đổi với Lao Động, ông Phạm Tiến Phúc - Chủ tịch UBND phường Hà Khẩu (TP.Hạ Long) - cho biết, hiện tượng mua bán đất vườn tạp, đất rừng để xây dựng lăng mộ là có. Việc này là hoàn toàn trái pháp luật. Ông Phúc cũng cho biết, nghĩa trang Hà Khẩu đã dừng dịch vụ hung táng vì đã hết đất, hiện chỉ còn dịch vụ cát táng. Việc mua đất xây lăng mộ đặt trước cũng là trái pháp luật.
Để làm rõ việc mua bán đất nghĩa trang xây lăng mộ có hợp pháp hay không, chúng tôi đã liên hệ làm việc với Công ty Cổ phần Môi trường và Đô thị Hạ Long Quảng Ninh. Theo ông Nguyễn Văn Trung - Phó Tổng Giám đốc Cty - hiện đơn vị được giao quản lý 3 nghĩa trang là: Hà Khẩu, Hà Tu và Đèo Sen (Hà Khánh). Hiện đơn vị này được UBND tỉnh Quảng Ninh phê duyệt giá dịch vụ tang lễ từ năm 2011. Tuy nhiên, đến năm 2016 đơn vị đã điều chỉnh lại mức giá cho phù hợp nhưng chưa được UBND tỉnh phê duyệt. Hiện tại có 2 dịch vụ mộ VIP có giá là 18,75 triệu và 30,5 triệu tùy gói, còn lại là dịch vụ hung táng là 12,8 triệu/mộ và các dịch vụ kèm theo.
“Mặc dù theo quy định không được phép bán đất để xây lăng mộ hoặc mua trước nhưng do phong tục tập quán nên công ty vẫn tạo điều kiện. Hiện nay, các nghĩa trang chưa có quy hoạch chi tiết, lại đang trong quá trình nhà nước thoái vốn nên việc quản lý nghĩa trang còn một số bất cập” - ông Trung thừa nhận.
Còn theo thông tin từ phòng kế toán của công ty này, các dịch vụ mai táng không phải nộp thuế VAT, nên khách hàng nào có nhu cầu thì công ty sẽ xuất hóa đơn. “Do Công ty cổ phần Môi trường đô thị Hạ Long Quảng Ninh “lừng khừng” không lập quy hoạch trình cơ quan chức năng dẫn đến quản lý bấy lâu là không rõ ràng” - lãnh đạo UBND TP.Hạ Long thừa nhận.
Theo tìm hiểu của phóng viên, các gia đình sau khi mua đất nghĩa trang làm lăng mộ thì chỉ có một giấy viết tay có dấu công ty, có hóa đơn nhưng chỉ là dịch vụ mai táng với số tiền vài triệu đồng. Như vậy số tiền bán đất để xây lăng mộ, dịch vụ mộ hung táng tạm… không được kê khai, báo cáo thuế. Mỗi nghĩa trang Cty CP Môi trường và Đô thị Hạ Long quản lý có trên dưới cả vạn ngôi mộ, chưa kể hàng trăm lăng mộ. Nếu tính nhẩm qua cũng lên đến con số hàng trăm tỉ đồng tiền bán đất, dịch vụ mai táng không được kê khai.
