"Không phải sợ sai"
Theo đó, sau khi xác nhận được tất cả các bệnh viện và trung tâm y tế trực thuộc TP đều thiếu thuốc, Sở Y tế TPHCM cho biết, về cơ bản công tác khám, chữa bệnh vẫn đảm bảo cung ứng thuốc cho hầu hết người dân. Và để bổ sung được một số danh mục thuốc đang thiếu hụt, hầu hết các bệnh viện đã và đang tổ chức đấu thầu thuốc theo quy định.
Xung quanh buổi họp, các câu trả lời là “có thiếu thuốc” được hầu hết lãnh đạo bệnh viện chia sẻ khi đại diện Sở y tế hỏi khảo sát. Đồng thời, đại diện các bệnh viện cũng cho biết thiếu thuốc là vấn đề tồn tại từ rất lâu, việc này có nhiều nguyên nhân khác nhau, không phải do sợ sai mà không dám tổ chức đấu thầu hoặc đấu thầu muộn như một số phản ánh trên báo, đài đối với một số địa phương.
Lý giải về nguyên nhân, ngành y tế TPHCM cho biết, TP luôn bị động đối với một số thuốc thuộc danh mục thuốc hiếm do ngừng sản xuất như Dopamin, dung dịch cao phân tử Dextran, huyết thanh kháng nọc rắn,…
Ngoài ra, các loại thuốc phải kiểm soát đặc biệt như thuốc gây nghiện, hướng thần: Diazepam, Phenobarbital dạng tiêm, Midazolam,… trong những năm sau này khó tìm. Lý do là nhà sản xuất trong nước gặp khó khăn về nguồn nguyên liệu hoặc do các công ty trên thế giới đã ngừng sản xuất.
Mới đây cũng xuất hiện một vài loại thuốc bị gián đoạn do ảnh hưởng bởi xung đột giữa Nga và Ukraine (cụ thể là thuốc Methotrexat sản xuất từ Belarus), hoặc do hết số đăng ký nhưng chưa được Bộ Y tế gia hạn.
Các bệnh viện đấu thầu thuốc cầm cự khám, chữa bệnh
Để nhanh chóng “chữa cháy” cho việc thiếu thuốc và thiết bị y tế cần thiết, các bệnh viện đã chủ động lên phương án sử dụng các loại thuốc thay thế, ngoại trừ một số thuốc thuộc danh mục không thể thay thế như các loại huyết thanh kháng nọc rắn.
Cũng theo ý kiến một số giám đốc bệnh viện trong cuộc họp, các bệnh viện hiện còn bị động trong vấn đề mua sắm thuốc thuộc danh mục đàm phán và đấu thầu tập trung cấp quốc gia. Và nếu chờ kết quả của Trung tâm Mua sắm tập trung thuốc Quốc gia thì khả năng bị thuốc thiếu là chắc chắn.
Còn nếu các bệnh viện chủ động đấu thầu thì có khả năng gặp khó khăn trong thanh toán khi kết quả đấu thầu của Trung tâm mua sắm Quốc gia thấp hơn giá mua của các bệnh viện đã đấu thầu trước đó.
Một số thuốc mới phát sinh do các bệnh viện tuyến cuối triển khai thêm các kỹ thuật mới, chuyên sâu như thuốc điều trị trong lĩnh vực ung bướu, huyết học… Hầu hết các thuốc này chưa có số đăng ký, chủ yếu là nhập khẩu chuyến hằng năm sau khi được Bộ Y tế cấp phép. Trường hợp Bộ Y tế chưa cấp phép kịp thì khả năng các thuốc này sẽ bị thiếu trong một khoảng thời gian nhất định.
Một số cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có quy mô nhỏ, thiếu nguồn nhân lực tham gia công tác đấu thầu thuốc theo quy định, chưa có kinh nghiệm trong mua sắm.
Bên cạnh đó, các bệnh viện tại TPHCM còn phải sẵn sàng tiếp nhận người bệnh từ các tỉnh thành chuyển đến do bệnh nặng, do thiếu một số thuốc, vật tư y tế...
Trước tình hình trên, Sở Y tế TPHCM kiến nghị UBND TP hỗ trợ ngân sách cho ngành y tế trong việc dự trữ một số thuốc hiếm trong công tác cấp cứu người bệnh, sớm hiện thực hóa Đề án xây dựng Khu công nghệ y - dược kỹ thuật cao để hạn chế việc lệ thuộc nhập khẩu một số thuốc, vật tư y tế trong cấp cứu và điều trị chuyên sâu.
Sở Y tế TPHCM kiến nghị Bộ Y tế rút ngắn thời gian gia hạn số đăng ký đối với các thuốc đã hết hạn số đăng ký; Xem xét và rút ngắn thời gian cấp phép nhập khẩu chuyến đối với những thuốc chưa có số đăng ký; Xem xét, cấp số đăng ký đối với những thuốc thường xuyên phải xin phép nhập khẩu chuyến.
Ngành y tế TP đề nghị Bộ Y tế chỉ đạo Trung tâm mua sắm tập trung thuốc Quốc gia rút ngắn thời gian đàm phán giá, đấu thầu tập trung để các bệnh viện kịp thời ký hợp đồng mua sắm với các nhà cung cấp, tránh gây gián đoạn, ảnh hưởng đến chất lượng điều trị, chăm sóc người bệnh.
Ngoài ra, cần có chính sách đặt hàng cho các nhà sản xuất trong nước ưu tiên sản xuất các loại thuốc cấp cứu, đặc trị như huyết thanh kháng nọc rắn,…
Trước đó, trả lời họp báo chiều 16.6, Phó chánh văn phòng Sở Y tế TPHCM Lê Thiện Quỳnh Như khẳng định: Không có tình trạng thiếu thuốc tại các cơ sở cũng như các trung tâm y tế.
