Thị trường bất động sản trong thời gian gần đây thiếu hụt nguồn cung, đặc biệt là các dự án nhà ở xã hội. Nhiều doanh nghiệp dù muốn thực hiện triển khai các dự án nhà xã hội ở địa phương như TP.HCM, Đồng Nai, Bình Dương… nhưng để tiếp cận thì không đơn giản. Doanh nghiệp đầu tư nhà ở xã hội đa phần không hiệu quả, việc quyết toán nhà ở xã hội rất khó khăn. Tương tự với các dự án nhà ở thương mại, khi thực hiện thủ tục pháp lý, không thể bỏ đi bất cứ mắt xích nào. Vấn đề là thời gian giải quyết mắt xích là bao lâu.
Đơn cử như dự án Nhà ở xã hội Lê Thành Tân Kiên tại huyện Bình Chánh của Công ty Lê Thành có diện tích khu đất 22.196,6m2 dự kiến xây dựng 2.000 căn hộ nhà ở xã hội. Hiện nay, theo đồ án quy hoạch phân khu tỉ lệ 1/2000 khu trung tâm và dân cư khu vực phía Tây Thành phố thì vị trí khu đất giai đoạn 2 thuộc quy hoạch đất thương mại dịch vụ. Công ty Lê Thành cho biết đang liên hệ Sở Quy hoạch và Kiến trúc để hướng dẫn điều chỉnh quy hoạch cục bộ đồ án quy hoạch nêu trên.
Tuy nhiên, đối với dự án này hiện nay không có cơ quan nào trình Ủy ban nhân dân TPHCM cho công ty điều chỉnh quy hoạch cục bộ bởi vì Sở Kế hoạch và Đầu tư trả lời theo Luật Đầu tư mới thì chỉ khi dự án phù hợp quy hoạch mới trình Ủy ban nhân dân thành phố chấp thuận đầu tư. Còn đối với Sở Quy hoạch Kiến trúc và Ủy ban nhân dân huyện Bình Chánh thì trả lời chưa trình điều chỉnh quy hoạch cục bộ được khi chưa có văn bản của Sở Kế hoạch và Đầu tư trình Ủy ban nhân dân thành phố, nhưng do Ủy ban nhân dân thành phố chưa có ý kiến chỉ đạo thì Sở Quy hoạch Kiến trúc và Ủy ban nhân dân huyện Bình Chánh chưa có cơ sở trình điều chỉnh quy hoạch cục bộ. Do các “vướng mắc” về trình tự thủ tục đầu tư xây dựng nên cho đến nay, dự án Lê Thành Tân Kiên không có cơ quan nào trình Ủy ban nhân dân thành phố nên dự án nằm tại chỗ, không thể hoàn thành các thủ tục đầu tư xây dựng.
Có thể nói, với các doanh nghiệp phát triển dự án bất động sản thì câu chuyện thời gian thực hiện thủ tục pháp lý luôn là nỗi sợ, thậm chí cả dự án nhà ở xã hội. Ông Nguyễn Văn Hậu, CEO Asian Holding cho biết, thời gian hoàn thiện pháp lý cho một dự án làm ở TP.HCM phải mất trung bình khoảng gần 5 năm nếu thuận lợi, còn không thì mất nhiều hơn. Đơn cử như doanh nghiệp của ông có thực hiện một dự án tại Bình Chánh (TP.HCM). Từ khi có được chấp thuận chủ đầu tư, thì phải đến hơn 4 năm mới hoàn thành thủ tục pháp lý. Như vậy, nếu mỗi năm mất 10% về lãi vay, thì doanh nghiệp phải mất 4 năm trả khoản lãi vay đó. Trong khi đó, ở các tỉnh lân cận, từ khi chấp thuận chủ trương đầu tư đến chấp thuận đầu tư đến khi nghiệm thu cơ sở hạ tầng kỹ thuật, rồi đến khi ra sổ cho khách hàng…, doanh nghiệp chỉ mất khoảng 1-2 năm.
Đồng quan điểm trên, ông Ngô Quang Phúc, Tổng giám đốc Phú Đông Group cho biết doanh nghiệp rất muốn tăng cung, nhưng gặp nhiều khó khăn trong với vấn đề pháp lý dự án. Lấy ví dụ khi triển khai dự án bất động sản ở Bình Dương, dù được ủng hộ, nhưng vẫn mất đến gần 3 năm mới hoàn tất thủ tục pháp lý. Doanh nghiệp không lo thiếu vốn, vì chỉ cần có cơ hội đầu tư, có lợi nhuận thì doanh nghiệp sẽ có cách huy động vốn. Vấn đề lớn nhất với họ là quỹ đất và thủ tục pháp lý. Mọi việc không đơn giản doanh nghiệp đến sở rồi sẽ có công văn, nhưng thực tế thì phải chờ các sở, ban, ngành liên quan có ý kiến, thời gian làm thủ tục pháp lý rất lâu và ảnh hưởng lớn đến chi phí doanh nghiệp, ông Phúc cho biết.
