Luật có cũng như không
Theo cơ quan BHXH TPHCM, điển hình như tại Trường Cao đẳng Kinh tế - Công nghệ TPHCM (P.Thạnh Lộc, Quận 12) mỗi năm học có đến hơn 2.000 sinh viên không được tham gia BHYT. Đơn cử, năm học 2017 - 2018, trường này có tổng cộng 2.923 sinh viên học tập nhưng chỉ có 473 sinh viên tham gia BHYT (chiếm tỉ lệ 16,18%); Qua năm học 2018 - 2019 này, số sinh viên trường này đã tăng lên tới 3.361, nhưng đến thời điểm cuối năm 2018 cũng chỉ có 587 sinh viên tham gia BHYT (chiếm tỉ lệ 17,47%).
Chia sẻ về việc này, ông Nguyễn Văn Hết - Giám đốc BHXH quận 12, cho biết, năm nào cơ quan BHXH cũng đến trường vận động tuyên truyền, chuyển tải các văn bản về tham gia BHYT cho HSSV từ BHXH Việt Nam, của Bộ GDĐT, văn bản của thành phố. Nhưng năm học nào cũng vậy, tỉ lệ sinh viên Trường Cao đẳng Kinh tế - Công nghệ TPHCM tham gia BHYT luôn quá thấp. Trong giới hạn của mình, cơ quan BHXH quận 12 chỉ có thể tuyên truyền, vận động, hướng dẫn đến nhà trường và sinh viên. Ông Hết cũng mong rằng trong thời gian tới Bộ GDĐT, các cơ quan chức năng TPHCM có giải pháp tốt hơn để xử lý.
Ở TPHCM nhiều trường đại học, cao đẳng có thương hiệu, danh tiếng cũng trong tình trạng để một số lượng lớn sinh viên không đóng BHYT. Theo cơ quan BHXH quận 1, trên địa bàn có Trường Đại học Hoa Sen. Năm học 2017 - 2018, trường này có đến hơn 4.200 sinh viên không tham gia BHYT. Các năm học trước, trường này cũng có hàng nghìn sinh viên không có BHYT. Năm học 2014 - 2015, trường có 39% số sinh viên tham gia BHYT; năm học 2015 - 2016 có 50,66%; năm học 2016 - 2017 giảm còn 29,4%; năm học 2017 - 2018 có 42,6% số sinh viên tham gia BHYT.
Để tăng cường lượng sinh viên tham gia BHYT, tháng 9.2018, UBND quận 1 đã có công văn gửi các trường học trên địa bàn về việc giao chỉ tiêu HSSV tham gia BHYT. Trong đó, yêu cầu các trường đến cuối năm 2018 phải đạt ít nhất 98% số HSSV tham gia BHYT, thế nhưng biện pháp này vẫn có vẻ chưa thực sự có sức răn đe với các trường.
Cần sự quyết liệt
Với hơn 2.000 sinh viên không tham gia BHYT, mới đây ông Phan Văn Mến - Giám đốc BHXH TPHCM đã ký Quyết định số 3727/QĐ-BHXH giao nhiệm vụ cho Phòng Thanh tra - Kiểm tra phối hợp BHXH quận 12 tiến hành kiểm tra Trường Cao đẳng Kinh tế - Công nghệ TPHCM làm rõ. Theo đó, đoàn có nhiệm vụ kiểm tra việc thực hiện chính sách thu, chi BHXH, BHYT, bảo hiểm thất nghiệp và bảo hiểm tai nạn lao động - bệnh nghề nghiệp; thu BHYT HSSV; Chi chăm sóc sức khỏe ban đầu tại trường.
Trả lời báo chí về việc sinh viên không tham gia BHYT, TS Nguyễn Cảnh Cam - Hiệu trưởng Trường Cao đẳng Kinh tế - Công nghệ TPHCM cho rằng, có nhiều nguyên nhân sinh viên không đóng BHYT là: Phụ huynh HSSV chưa nhận thức rõ tầm quan trọng của BHYT đối với HSSV; điều kiện kinh tế gia đình nhiều em khó khăn; do thái độ phục vụ của cơ sở khám chữa bệnh…
TS Nguyễn Cảnh Cam cho biết, trong thời gian tới trường sẽ triển khai một số giải pháp nhằm tăng tỉ lệ HSSV tham gia BHYT như: Đôn đốc, nhắc nhở các Khoa - Bộ môn, giáo viên chủ nhiệm để nhắc nhở HSSV tham gia; Lập danh sách toàn bộ HSSV để theo dõi về thông tin tham gia BHYT để đôn đốc nhắc nhở tham gia BHYT; đưa tiêu chí tham gia BHYT HSSV vào một trong những tiêu chí đánh giá điểm rèn luyện của HSSV.
