Nâng cao vai trò, vị thế của tổ chức công đoàn
Ông Phan Nghiêm Long - Ban Chính sách - Pháp luật BHXH Tổng LĐLĐVN - cho biết, hiện nay tính tuân thủ pháp luật về BHXH còn thấp, việc tổ chức thu chưa kịp thời dẫn đến tình trạng nợ đóng, chậm đóng BHXH còn diễn ta phổ biến. Biểu hiện cụ thể số tiền chậm đóng, nợ đóng BHXH còn khá cao; có khoảng 163.000 đơn vị, doanh nghiệp chưa tham gia BHXH và khoảng 241.000 đơn vị, doanh nghiệp chưa tham gia đầy đủ BHXH cho NLĐ.
Bên cạnh đó, tình trạng NLĐ nhận BHXH một lần ngày càng tăng cao. Năm 2012 có hơn 601.000 người nhận BHXH một lần và tăng dần qua các năm. Đến năm 2020 có hơn 860.700 người nhận BHXH một lần. Từ thực tiễn này cần có những rà soát để bảo đảm giữ chân NLĐ không rời khỏi hệ thống BHXH nhằm bảo đảm an sinh xã hội và đời sống của NLĐ khi hết tuổi lao động. Ngoài ra, chính sách BHXH chưa thực sự linh hoạt, hấp dẫn, còn có sự bất bình đẳng về mức hưởng lương hưu giữa khu vực nhà nước với khu vực ngoài nhà nước, chính sách BHXH tự nguyện mới có hai chính sách tử tuất và hưu trí, nên chưa thực sự hấp dẫn với người dân tham gia.
Theo ông Long, hiện nay pháp luật có nhiều quy định về quyền của tổ chức CĐ trong việc bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của NLĐ về lĩnh vực BHXH. Trước mắt, LĐLĐ các tỉnh, thành, CĐ ngành cần tăng cường tham gia thanh tra, kiểm tra, giám sát việc thi hành pháp luật về BHXH, kịp thời kiến nghị xử lý nghiêm các vi phạm, nhất là các hành vi trốn đóng, chậm đóng, gian lận và trục lợi BHXH gây ảnh hưởng đến quyền lợi của NLĐ.
“Rất nhiều cuộc kiểm tra, giám sát của tổ chức CĐ đã mang lại hiệu quả thiết thực cho NLĐ. Do đó các cấp CĐ cần tăng cường tham gia kiểm tra, giám sát thực hiện pháp luật khi có dấu hiệu vi phạm của NSDLĐ gây ảnh hưởng cho NLĐ. Đồng thời qua thực tiễn công việc, nếu thấy những bất cập thì tổ chức CĐ cần kịp thời kiến nghị, tham gia xây dựng, sửa đổi, bổ sung chính sách, pháp luật để nâng cao vai trò, vị trí của tổ chức CĐ” - ông Long nhấn mạnh.
Nhiều thách thức với hoạt động Công đoàn
Theo ông Lê Đình Quảng - Phó ban Chính sách - Pháp luật Tổng LĐLĐVN - quan hệ lao động (QHLĐ) ở nước ta hiện nay còn chưa đồng bộ, mang tính tự phát, được thiết lập trong tình trạng mất cân đối giữa cung và cầu, đang trong quá trình hoàn thiện, ngày càng phong phú và phức tạp. Do đó, có nhiều vấn đề lớn đặt ra trong QHLĐ.
Từ thực tế trên đặt ra nhiều thách thức với tổ chức CĐ trong việc bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của NLĐ. Để nâng cao vai trò, vị thế của tổ chức CĐ trong tình hình mới, thì mọi hoạt động của tổ chức CĐ phải xuất phát từ nhu cầu, nguyện vọng chính đáng của NLĐ và hướng tới mục tiêu đại diện, chăm lo, bảo vệ NLĐ, thường xuyên quan tâm, chăm lo lợi ích và giải quyết các vấn đề bức xúc của NLĐ; tổ chức các cuộc vận động, các phong trào thi đua yêu nước theo hướng đổi mới, thiết thực, hiệu quả. Đồng thời phải tìm tòi, triển khai các phương thức hoạt động công đoàn đảm bảo khoa học, sáng tạo, phù hợp với từng đối tượng. Phát huy vai trò và tiếng nói của chủ tịch CĐCS tại doanh nghiệp và đẩy mạnh cải cách hành chính, ứng dụng công nghệ thông tin; đổi mới phương pháp, tác phong công tác của cán bộ CĐ.
“Việc bảo vệ quyền lợi NLĐ trước hết phải dựa vào các quy định của pháp luật. Do đó, đòi hỏi CBCĐ cần nắm vững các quy định của pháp luật về lao động, BHXH là những quy định quan trọng tác động trực tiếp đến quyền, lợi ích của NLĐ” - ông Lê Đình Quảng nhấn mạnh.
