Tuy nhiên, còn một bộ phận không nhỏ CNLĐ phải đối mặt với rất nhiều khó khăn, như việc làm không ổn định, thu nhập còn thấp, thiếu nhà ở, trường học, vi phạm pháp luật của giới chủ đối với họ khá phổ biến. Đặc biệt là tình trạng nợ đọng BHXH, nợ lương, chủ doanh nghiệp bỏ trốn, doanh nghiệp giải thể, phá sản.
Nhiều CNLĐ đang rất khó khăn
Phát biểu tại buổi thảo luận ở tổ ngày 24.10 (kỳ họp 6, Quốc hội khóa XIV), về các vấn đề kinh tế xã hội, ngân sách nhà nước hằng năm và giữa kỳ, Đại biểu Quốc hội (ĐBQH) Ngọ Duy Hiểu đã có những chia sẻ và đề xuất tâm huyết về đời sống của CNLĐ. Ông Ngọ Duy Hiểu cho rằng, CNLĐ là lực lượng quan trọng, là những người trực tiếp tạo ra của cải vật chất cho xã hội. Đất nước đạt được những thành quả đáng mừng, hoàn thành và vượt tất cả các chỉ tiêu kinh tế - xã hội có phần đóng góp rất quan trọng của những CNLĐ.
Trên thực tế, một bộ phận CNLĐ có đời sống ngày càng cao, cả về vật chất lẫn tinh thần. Còn một bộ phận không nhỏ phải đối mặt với rất nhiều khó khăn, như việc làm không ổn định, thu nhập còn thấp, vi phạm pháp luật của giới chủ đối với họ khá phổ biến. Đặc biệt là tình trạng nợ đọng BHXH, nợ lương, chủ doanh nghiệp bỏ trốn, doanh nghiệp giải thể, doanh nghiệp phá sản. Rồi vấn đề nhà ở, nhà trẻ, trường học, bệnh viện, nơi vui chơi giải trí, đời sống tinh thần của người lao động (NLĐ) cũng đang hết sức khó khăn.
ĐBQH Ngọ Duy Hiểu khẳng định, một bộ phận công nhân hiện nay phải làm việc cật lực, thường xuyên làm thêm giờ mới có thu nhập tạm đủ sống. Họ là những người rất dễ chịu tổn thương bởi các chính sách và tác động xã hội; đây cũng là lực lượng dễ bị kích động, dụ dỗ, lôi kéo bởi các thế lực thù địch. Vấn đề đời sống CNLĐ là vấn đề rất lớn, cần Đảng, Nhà nước và cấp ủy, chính quyền các cấp tiếp tục quan tâm, chăm lo để người công nhân yên tâm làm việc, cống hiến, xây dựng đất nước.
Nhiều đề xuất tâm huyết
Từ cơ sở thực trạng đó, ĐBQH Ngọ Duy Hiểu nêu ra 4 đề xuất cụ thể: Một là, Chính phủ, nhất là chính quyền các cấp phải tiếp tục tăng cường quản lý nhà nước về lĩnh vực lao động và bảo hiểm. Nhiều địa phương tìm mọi cách thu hút, mời doanh nghiệp vào nhưng họ làm ăn ra sao, có chấp hành tốt pháp luật hay không thì không quan tâm, tức là khâu hậu kiểm còn kém. Có nơi doanh nghiệp vi phạm rất nghiêm trọng những quy định của pháp luật Việt Nam đối với NLĐ nhưng địa phương thờ ơ. “Công đoàn địa phương kiến nghị kiện doanh nghiệp nợ BHXH nhưng có lãnh đạo địa phương chần chừ vì cho rằng như vậy doanh nghiệp sẽ rời địa phương, khó thu hút đầu tư” - ông Ngọ Duy Hiểu nói.
Thứ hai, trong việc thu hút đầu tư phải cân nhắc lựa chọn, không thể thu hút đầu tư bằng mọi giá mà phải hướng tới nhà đầu tư có công nghệ cao, vốn nhiều và trách nhiệm xã hội lớn.
Thứ ba, dưới góc độ quản lý nhà nước và đại diện giới chủ là Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam và các hiệp hội doanh nghiệp, ngành nghề phải tăng cường, nâng cao trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp. Thứ tư, các địa phương phải quan tâm, quay lại chăm lo cho công nhân một cách thực sự vì chính công nhân là lực lượng quan trọng đóng góp cho sự vươn lên khá giả của nhiều tỉnh, thành. Trước hết đó là vấn đề nhà ở, nhà trẻ, nơi vui chơi giải trí, công tác quản lý nhà nước trên địa bàn.
Điều chỉnh cơ chế tuyển dụng, lựa chọn người tài đức
Ngoài vấn đề về CNLĐ, ĐBQH Ngọ Duy Hiểu còn có những chia sẻ thêm về vấn đề tinh gọn bộ máy và tinh giản biên chế. Theo ông, đây là chủ trương rất đúng được đảng viên và nhân dân hết sức đồng tình.
“Chúng ta rà soát lại thì thấy nhiều nơi biên chế thừa, nhiều nơi có những người yếu về năng lực trong bộ máy. Như vậy sẽ tạo sự bất công trong chính cơ quan, gây lãng phí và mất niềm tin cho xã hội” - ông Ngọ Duy Hiểu cũng cho rằng tư duy ở nhiều ngành, nhiều địa phương là giảm biên chế theo kiểu cào bằng, nghĩa là có tỉ lệ phần trăm nhất định. Mà quên rằng giảm biên chế phải giảm nơi thừa và người yếu. Có những nơi cần tăng, phải tăng.
Câu chuyện biên chế trong ngành giáo dục và y tế vừa rồi là một ví dụ. “Khi giảm biên chế, số người làm việc cho mỗi cơ quan, bộ phận sẽ ít đi. Khi nhân sự ít mà yếu thì sẽ là một thách thức, khó hoàn thành được nhiệm vụ. Vì vậy, cùng với việc giảm biên chế, cần đổi mới cơ chế tuyển dụng, bổ nhiệm để chúng ta tuyển chọn được người thực sự tài đức vào bộ máy” - ông Ngọ Duy Hiểu đưa ý kiến. C.NGUYÊN - X.HÙNG
