Hàng loạt thay đổi có lợi cho người hưởng
Theo ông Điều Bá Được - Trưởng Ban thực hiện chính sách BHXH (BHXH Việt Nam), hiện nay về quy trình giải quyết hưởng các chế độ BHXH và chi trả các chế độ BHXH, BHTN, các cơ quan BHXH trong cả nước đang thực hiện theo Quyết định số 636/QĐ-BHXH ngày 22.4.2016 quy định về hồ sơ, quy trình giải quyết hưởng các chế độ BHXH và Quyết định 828/QĐ-BHXH ngày 27.5.2016 quy định quản lý chi trả các chế độ BHXH, BHTN. Tuy nhiên, thời gian qua, một số quy định của Luật thay đổi, cùng nhiều vấn đề mới phát sinh trong thực tiễn đòi hỏi phải có một quy trình hoàn thiện, tối ưu hơn. Chính vì vậy Quyết định số 166/QĐ-BHXH do BHXH Việt Nam ban hành trong năm 2019 (dự kiến áp dụng vào tháng 4.2019) để hướng dẫn về quy trình giải quyết hưởng các chế độ BHXH và chi trả các chế độ BHXH, BHTN sẽ giải quyết những khúc mắc này.
Theo ban soạn thảo, hàng loạt nội dung liên quan đến hồ sơ, thủ tục, tiếp nhận, giải quyết chế độ, chính sách BHXH, BHTN đã được BHXH Việt Nam điều chỉnh, bổ sung cho phù hợp hơn tại Quyết định số 166/QĐ-BHXH. Đơn cử, quy trình tiếp nhận hồ sơ, trả kết quả và giải quyết, chi trả các chế độ BHXH, BHTN được rút gọn; Không quy định riêng về hồ sơ mà lồng ghép hồ sơ vào từng quy trình giải quyết trên cơ sở viện dẫn và liệt kê cụ thể các điều khoản quy định về hồ sơ trong các văn bản quy phạm pháp luật.
Đặc biệt, theo ông Được, Quyết định số 166/QĐ-BHXH lần này đã loại bỏ nhiều quy định mà trước đây nhiều NLĐ hay gặp khó khăn, trở ngại trong quá trình hoàn thiện hồ sơ. Đơn cử, đối với việc giải quyết chế độ tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp lần đầu, cơ quan BHXH sẽ bãi bỏ quy định phải có sổ BHXH; các giấy tờ khám, điều trị thương tật ban đầu đối với trường hợp điều trị ngoại trú; Bỏ điều kiện phải có biên bản khám nghiệm hiện trường, sơ đồ hiện trường đối với trường hợp bị tai nạn giao thông được xác định là tai nạn lao động (TNLĐ); Biên bản tai nạn giao thông của cơ quan công an hoặc cơ quan điều tra hình sự quân đội.
Bước đột phá của ngành BHXH
Theo ông Trần Đình Liệu - Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam, thời gian qua, việc thực hiện cải cách hành chính (CCHC) ứng dụng CNTT của ngành BHXH đã rất hiệu quả; các quy trình của cơ quan BHXH đã được khép kín từ thu đến chi trả, giải quyết chế độ; việc phân cấp thu, chi đã đến tận cấp huyện. Bộ máy thực hiện của hệ thống BHXH đã gần dân, hướng đến thực hiện đúng tinh thần CCHC “dân ở đâu giải quyết ở đấy”. Hiện, ngành BHXH đang thực hiện chăm lo đời sống cho hơn 20 triệu người hưởng các chế độ trong cả nước. Vì vậy, Quyết định số 166/QĐ-BHXH hay bất cứ quy định, quy trình nào của BHXH Việt Nam cũng đều trên tinh thần hướng đến đẩy mạnh việc CCHC, phục vụ người dân, NLĐ được tốt hơn. Tới đây, khi sửa Luật BHXH, BHXH Việt Nam cũng sẽ đề xuất, kiến nghị bãi bỏ những thủ tục không cần thiết, không phù hợp, gây khó khăn, trở ngại cho DN và NLĐ.
Về những thay đổi trong quy trình của ngành BHXH, chị Lê Thị Hương - Trưởng phòng nhân sự Công ty May Việt Hà, TPHCM cho biết, trước đây khi làm thủ tục hưởng chế độ TNLĐ, nhiều công nhân thường “kêu” khổ với việc phải có “Biên bản khám nghiệm hiện trường, sơ đồ hiện trường đối với trường hợp bị tai nạn giao thông được xác định là TNLĐ; Biên bản tai nạn giao thông của cơ quan công an hoặc cơ quan điều tra hình sự quân đội”. Đây là điều kiện quá khó, vì nhiều trường hợp NLĐ khi bị TNLĐ trên đường phải đi cấp cứu ngay, khó lòng có được các biên bản này. Bây giờ được loại bỏ sẽ tạo thuận lợi rất lớn cho NLĐ, tất nhiên ngành BHXH cũng phải có cơ chế kiểm soát nhằm tránh một số trường hợp cố tình gian dối để trục lợi.
Để Quyết định số 166/QĐ-BHXH sớm có thể áp dụng vào thực tiễn, ông Trần Đình Liệu cho biết các đơn vị liên quan cùng ngồi lại với ban soạn thảo để xử lý, hoàn chỉnh. Có thể, năm 2019 sẽ là năm thành công của quyết định này cả về phần mềm CNTT, lưu trữ và giải quyết chế độ của ngành BHXH.
