Việc con người có thể sống trên sao Hỏa thường là chủ đề trong các tác phẩm khoa học viễn tưởng. Trước khi những giấc mơ này có thể trở thành hiện thực, nhân loại phải đối mặt với những thách thức đáng kể, chẳng hạn như sự khan hiếm các nguồn tài nguyên quan trọng như oxy cần thiết để tồn tại lâu dài trên Hành tinh Đỏ.
Tuy nhiên, những khám phá gần đây về hoạt động của nước trên sao Hỏa đã làm dấy lên hy vọng mới về việc vượt qua những trở ngại này.
Các nhà khoa học hiện đang khám phá khả năng phân hủy nước để tạo ra oxy thông qua quá trình điện hóa nước được thúc đẩy bởi năng lượng mặt trời với sự trợ giúp của các chất xúc tác. Thách thức là tìm ra cách tổng hợp các chất xúc tác này tại chỗ bằng vật liệu trên sao Hỏa, thay vì vận chuyển chúng từ Trái đất với chi phí cao.
Để giải quyết vấn đề này, một nhóm do Giáo sư Luo Yi, Giáo sư Jiang Jun và Giáo sư Shang Weiwei từ Đại học Khoa học và Công nghệ Trung Quốc (USTC) thuộc Viện Hàn lâm Khoa học Trung Quốc (CAS) dẫn đầu, gần đây đã tìm ra cách tổng hợp và tối ưu hóa các chất xúc tác từ thiên thạch trên sao Hỏa với sự giúp đỡ của trí tuệ nhân tạo (AI).
Trong mỗi chu kỳ thử nghiệm, trước tiên, AI sẽ phân tích thành phần nguyên tố của quặng sao Hỏa. Sau đó, nó thực hiện một loạt các bước tiền xử lý quặng. Dữ liệu thử nghiệm được gửi đến “bộ não” tính toán trong thời gian thực để xử lý máy học (ML) và đưa ra cách kết hợp những loại quặng sao Hỏa có sẵn để tổng hợp chất xúc tác giúp tạo ra oxy.
Cho đến nay, nhà hóa học AI đã tạo ra những chất xúc tác tuyệt vời bằng cách sử dụng 5 loại thiên thạch trên sao Hỏa. Chất xúc tác này có thể hoạt động ổn định trong hơn 550.000 giây ở điều kiện thích hợp.
Một thử nghiệm sâu hơn ở -37°C, nhiệt độ trên sao Hỏa, đã xác nhận rằng, chất xúc tác có thể tạo ra oxy đều đặn mà không có bất kỳ sự suy giảm rõ ràng nào.
Trong vòng hai tháng, AI đã hoàn thành quá trình tối ưu hóa các chất xúc tác mà một nhà hóa học con người phải mất 2.000 năm, theo Science Daily.
Nhóm nghiên cứu hiện đang nỗ lực biến công nghệ AI thành nền tảng thử nghiệm chung cho nhiều quá trình tổng hợp hóa học khác nhau mà không cần sự can thiệp của con người.
Giáo sư Jiang cho biết: “Trong tương lai, con người có thể xây một nhà máy sản xuất oxy trên sao Hỏa với sự hỗ trợ của AI”.
