Dạy con trẻ bằng chính những trải nghiệm

Saomai Pham |

Dạy con cái mọi điều về giới, thông qua chính cuộc sống thường ngày và thông qua sự đối xử với nhau của chính bố mẹ.

Không né tránh vấn đề về giới, dạy con biết bảo vệ chính mình

Nếu nói đến dạy trẻ về giới mà nghĩ ngay đến những điều liên quan đến sex (tình dục), thì sẽ khiến chúng ta chùn lại, vì sợ như thế chẳng khác nào "vẽ đường cho hươu chạy".

Ngược lại, nên nghĩ rằng chúng ta phải dạy con cái mọi điều về giới, thông qua chính cuộc sống thường ngày và thông qua sự đối xử với nhau của chính bố mẹ. Những khái niệm nên thiết thực, nhẹ nhàng và tuyệt đối không dung tục. Bằng cách đó, chúng ta làm giàu có vốn hiểu biết của trẻ, qua đó dạy trẻ cách yêu quý và giữ gìn thân thể mình, đồng thời biết cách ứng xử với người khác.

Trong khuôn khổ gia đình, ngay từ khi trẻ lẫm chẫm biết đi, đã có thể dạy các con về giới tính nam và giới tính nữ thông qua việc yêu cầu trẻ cất khăn quàng, tất chân, đồ lót của bố mẹ vào ngăn tủ của từng người. Cha mẹ có thể chỉ ra và giảng giải cho trẻ rằng những gì thuộc về vật dụng của phụ nữ bao giờ cũng mềm mại, điệu đàng, đẹp đẽ, thơm tho, thậm chí đắt tiền nữa. Ta thể hình thành cho con khái niệm về tôn trọng phụ nữ thông qua việc yêu cầu con trong quá trình cất phải nhẹ tay giữ gìn mọi thứ liên quan đến phụ nữ mà đại diện trong nhà là mẹ.

Ngược lại, cũng nên nói cho con biết khái niệm về phân biệt giới tính nữ với giới tính nam thông qua việc chỉ ra những đồ dùng của đàn ông thường có kiểu dáng đơn giản, màu sắc trung tính. Những món đồ này cũng cần phải rất sạch, mặc vào người phải khiến mình dễ chịu thoải mái... 

Việc dạy con biết yêu thương và chia sẻ, dạy con biết tự bảo vệ mình phải được bắt đầu từ rất sớm. Ảnh: Vũ Long
Việc dạy con biết yêu thương và chia sẻ, dạy con biết tự bảo vệ mình phải được bắt đầu từ rất sớm. Ảnh: Vũ Long

Từ đồ lót, cha mẹ có thể dần dạy con về các bộ phận trên cơ thể của chính con và trong chừng mực có thể, là trên cơ thể của những người trong gia đình. Đây là một quá trình dài đòi hỏi sự tỉ mỉ kiên nhẫn cũng như cách chọn từ ngữ thật dễ hiểu. Trong quá trình tắm cho con hay khi làm vệ sinh cho con sau khi sử dụng toilet, cha mẹ nên tranh thủ dạy con về sự riêng tư, bất khả xâm phạm từ người ngoài đối với các bộ phận nhạy cảm của con và con cũng không được nhìn ngó, sờ soạng, làm đau những gì thuộc về cơ thể người khác. Theo sự lớn lên của con, cha mẹ và người lớn trong nhà luôn sẵn sàng trả lời hàng tỉ những câu hỏi "tại sao" của con.

Nguyên tắc là không nên né tránh hoặc trả lời qua quýt, vì trẻ đủ khôn để phát hiện ra điều này để rồi từ đó chúng sẽ tìm câu trả lời từ những nguồn khác. Những câu hỏi liên quan đến lông và tóc, đến mùi trên cơ thể rất hay được trẻ lưu tâm vì chúng đập vào mắt trẻ mỗi ngày. Hay những câu hỏi liên quan đến chu kỳ của mẹ do trẻ quan sát được nên thấy những ngày đó mẹ hay đau bụng và mệt mỏi.

Dạy con không bao giờ dễ dàng

Tuyệt đại đa số các cặp vợ chồng có hiểu biết đều không có bất kỳ một hành vi tình dục nào trước mắt các con. Nhưng không nên quá nhạt nhẽo hay cục cằn với nhau. Ngược lại, chứng kiến việc cha mẹ yêu thương hạnh phúc bên nhau sẽ mang lại cho trẻ cảm giác hạnh phúc và yên bình trong chính ngôi nhà của mình.

Các con có thể thấy bố mẹ yêu thương, âu yếm nhau qua cách gọi nhau bằng những từ âu yếm hay qua những vuốt ve ở lưng, cánh tay hay những nụ hôn trìu mến trên trán, lên tóc hay hai bên má hoặc hôn phớt lên môi. Sống trong gia đình mà ở đó người mẹ được chiều chuộng và tôn trọng, ý kiến của người mẹ được lưu tâm, những công sức của người mẹ được đánh giá đúng, thời gian nghỉ ngơi của người mẹ được các thành viên trong gia đình dành cho một cách thỏa đáng... thì các bé trai sẽ học được cách tôn trọng phụ nữ một cách cực kỳ thiết thực. Trong cái nôi gia đình như thế, không thể có một người đàn ông thô bạo, bất lịch sự hay tàn nhẫn, ác độc được - giá trị của sự nêu gương trong lối sống của những người lớn trong gia đình mà gần gũi nhất là bố mẹ của trẻ chính là ở điểm này.

Khi trẻ đã biết được những giá trị và tác dụng của những nụ hôn, cha mẹ có thể nói với các con mình về ngôn ngữ không lời của những nụ hôn. Dẫn dắt khéo cho các con hiểu thế nào là một nụ hôn bạn bè, thế nào là nụ hôn của cha mẹ dành cho con cái hay con cái dành cho cha mẹ. Rồi... khi nào thì có nụ hôn đặc biệt ở trong đời - nụ hôn mà khiến ta không thể quên vì sự thánh thiện, thiêng liêng và ngọt ngào của nó. Vì nó quá đẹp nên cha mẹ nên dạy con mình tuyệt đối không tuỳ tiện trao nụ hôn tình yêu cho người không xứng đáng...

Có bao nhiêu điều xung quanh một nụ hôn và cha mẹ nên dạy các con dần dần và thận trọng. Từ đó những kiến thức về giới cứ dần được mở ra. Cha mẹ không nên giấu con mọi điều liên quan đến cơ thể cũng như cảm xúc của con người vì những điều này chương trình học của các con chắc chắn cũng sẽ đề cập đến. Điều cha mẹ nên tìm thời điểm thích hợp để nhấn mạnh với các con điều này: Các con là kết quả của tình yêu của bố mẹ chứ không phải là kết quả của hành vi sex đơn thuần giữa người nam và người nữ. Bố mẹ mong chờ được có con chứ con không đến với cuộc đời này vì những phút giây bất cẩn.

Sở dĩ chính cha mẹ phải nói với con điều này là để các con cất đi được những gánh nặng tâm lý rằng mình chỉ là một sai lầm của cha mẹ; rằng mình chỉ là đứa con của sự lỡ làng ngoài dự kiến. Từ những câu chuyện như thế, cha mẹ nói với các con về tình yêu trong sáng, về tình cảm gia đình gần gũi, đầy ắp những yêu thương; về mái ấm gia đình - nơi mà dẫu đi đâu ta cũng luôn muốn quay về; về khái niệm vì nhau thiêng liêng và cao cả của những ai đã được gọi là "người trong gia đình"...

Dạy con không bao giờ là một việc dễ dàng nên cha mẹ luôn phải nỗ lực mỗi ngày. Đồng hành cùng con cũng có nghĩa là kiến thức về nuôi dạy con được tăng cường và bồi đắp.

Saomai Pham
TIN LIÊN QUAN

Dạy con thành những đứa trẻ hạnh phúc và khỏe mạnh

Nguyễn Hạnh (theo Healthline) |

Các bậc cha mẹ luôn muốn con mình trở thành những người thành công và tích cực trong cuộc sống. Nhưng bạn có đang dạy con một cách đúng đắn để đảm bảo con trở thành người biết tôn trọng, biết ơn và chân thành? Dưới đây là một vài mẹo để xây dựng "ngôi nhà tích cực" cho con.

Chuyên gia tâm lý và Ốc Thanh Vân cảnh tỉnh cha mẹ dạy con bằng đòn roi

DI PY |

Trong "Điều con muốn nói" những vấn đề dạy con bằng đòn roi được chuyên gia tâm lý và Ốc Thanh Vân phân tích để mang đến cho khán giả cái nhìn khách quan về việc giáo dục con cái.

5 thói quen lành mạnh cha mẹ nên dạy con từ nhỏ

Mạnh Hoạt (Theo Healthline) |

Hình thành một thói quen tốt cho con trẻ cần tốn rất nhiều thời gian. Hãy rèn cho con bạn 5 thói quen dưới đây ngay từ khi còn nhỏ để giúp chúng có một sức khỏe và tinh thần thật tốt.

Chủ tịch Tổng LĐLĐVN thăm, tặng quà người dân bị thiên tai tại Hà Giang

Nguyễn Tùng |

Ngày 14.9, ông Nguyễn Đình Khang, Ủy viên Trung ương Đảng, Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam (Tổng LĐLĐVN) cùng đoàn công tác tới thăm, tặng quà đoàn viên, công nhân viên chức lao động và người dân bị thiệt hại do lũ lụt tại Hà Giang.

Haaland lập cú đúp giúp Man City đánh bại Brentford

NGUYỄN ĐĂNG |

Brentford đã không thể tạo nên cú sốc trước Man City tại vòng 4 Ngoại hạng Anh, dù đã dẫn trước ngay ở giây thứ 22.

Thị trường ế ẩm, bánh Trung thu truyền thống vẫn đắt hàng

Phương Anh |

Hà Nội - Trái với cảnh nhiều điểm bán bánh Trung thu ế ẩm dù giảm giá, khách vẫn xếp hàng dài chờ mua bánh Trung thu truyền thống trên phố Thụy Khuê.

Giờ thứ 9: Trả về nguyên quán - Phần 2

Nhóm PV |

Giờ thứ 9 - Cô gái trẻ tiến tới hôn nhân khi vừa học hết cấp 3. Cô bị gia đình phản đối vì quyết định này. Diễn biến tiếp theo của câu chuyện sẽ ra sao?

Di dời cả bản hơn 100 hộ ở Sơn La trước nguy cơ sạt trượt

Minh Nguyễn |

Sơn La - Lực lượng chức năng đang khẩn trương di dời người dân một bản ở huyện Bắc Yên để tránh nguy hiểm do xuất hiện vị trí nứt gãy có nguy cơ sạt trượt.