Vượt 16km đường đèo đến trường
Trên địa bàn TP Đà Nẵng, cộng đồng người Cơ Tu sinh sống chủ yếu tại thôn Tà Lang và Giàn Bí (xã Hòa Bắc) và thôn Phú Túc (xã Hòa Phú). Trong đó, hai thôn Tà Lang và Giàn Bí có hơn 250 hộ dân tộc Cơ Tu sinh sống.
Tại điểm Trường mầm non thôn Giàn Bí, chủ yếu là trẻ em người dân tộc Cơ Tu theo học, vì vậy khi giảng dạy, giáo viên cũng gặp nhiều khó khăn hơn so với các giáo viên vùng đồng bằng.
Cô Phạm Thị Hạnh đã công tác tại điểm Trường mầm non thôn Giàn Bí hơn 12 năm nay. Đó cũng là từng ấy thời gian, cô vượt hơn 16km với 40 phút đường đèo từ xã Hòa Liên để đến điểm trường. Trong đó, phải đi qua đèo La Ngà, một con đèo thường xuyên bị sạt lở.
“Những năm nay, đường đến trường đã được bê tông hóa, không còn lầy lội nữa, nhưng sợ nhất vẫn là mùa mưa, những hôm bão bùng, sạt lở, mình không biết có thể về được nhà hay không. Có hôm phải dắt xe qua điểm ngập, mình bị trôi mất một chiếc dép”, cô Phạm Thị Hạnh kể.
Dù vậy, nhưng các cô giáo vẫn dành tình yêu thương vô bờ bến đối với các bạn học sinh người dân tộc Cơ Tu nơi đây.
Cô Trần Thị Hiếu cho biết, khó khăn lớn nhất của các cô giáo nơi đây vẫn là việc giảng dạy tiếng Việt cho các em nhỏ người Cơ Tu. So với trẻ người Kinh thì trẻ người Cơ Tu có khả năng tiếp thu chậm hơn. Có trẻ, các cô phải dạy hết một tuần mới nhận biết được. Đồng thời cũng có những đồ vật mà các cô không biết phải diễn tả như thế nào để các em nhỏ hiểu được nên đành phải nhờ cô giáo người dân Cơ Tu dạy cho các em.
Vừa dạy tiếng Việt vừa bảo tồn tiếng Cơ Tu
Vì tiếng Cơ Tu của người Cơ Tu tại Đà Nẵng không có chữ viết nên những năm gần đây dần mai một, có một số em nhỏ người dân tộc Cơ Tu không thể nói được tiếng dân tộc của mình.
Một trong những điều quan trọng làm nên bản sắc văn hóa của mỗi dân tộc đó chính là tiếng nói. Tuy nhiên, việc các em nhỏ quên đi tiếng nói của dân tộc mình cũng là dấu hiệu cảnh báo sự mai một của văn hóa dân tộc Cơ Tu.
“Mình rất lấy làm tiếc khi ngày càng có nhiều trẻ em không nói được tiếng Cơ Tu. Vì vậy trong quá trình giảng dạy, mình luôn lồng ghép vừa dạy tiếng Việt, vừa dạy tiếng Cơ Tu để góp phần bảo tồn văn hóa dân tộc”, cô Phạm Thị Bi, giáo viên người dân tộc Cơ Tu tại điểm Trường mầm non thôn Giàn Bí bộc bạch.
Theo Trường mầm non Hòa Bắc, từ năm 2022 đến nay, số trẻ em Cơ Tu biết nói tiếng mẹ đẻ đã tăng nhiều.
Hiện, ở hai thôn Tà Lang – Giàn Bí, một số trẻ em người Cơ Tu đã quên tiếng mẹ đẻ nên giáo viên phải “nhờ” phụ huynh thường xuyên nói tiếng Cơ Tu với trẻ khi ở nhà, nhằm bảo tồn và phát huy văn hóa của dân tộc Cơ Tu.
“Trong quá trình giảng dạy tại điểm Trường mầm non thôn Tà Lang - Giàn Bí, luôn có các cô giáo người Cơ Tu để hỗ trợ các cô giáo người Kinh. Trường hợp có những từ không thể phiên âm tiếng Việt ra tiếng Cơ Tu và tiếng Cơ Tu ra tiếng Việt thì phải nhờ cô giáo người Cơ Tu hỗ trợ để vừa tăng cường Tiếng Việt, vừa bảo tồn tiếng Cơ Tu cho các em”, cô Trần Thị Bích Thu - Phó Hiệu trường Trường mầm non Hòa Bắc cho biết.
