Chứng chỉ tiếng Anh Aptis những năm gần đây đang được công nhận rộng rãi ở Việt Nam và trên toàn thế giới. Các trường đại học cũng đã bắt đầu sử dụng tiếng Anh Aptis để xét tuyển chuẩn đầu ra đại học, sau đại học. Chính vì vậy, ngày càng có nhiều sinh viên, học viên cần học, thi chứng chỉ này. Lợi dụng điều đó, nhiều đơn vị mua bán đề thi, mua bán chứng chỉ tiếng Anh đã núp dưới vỏ bọc lớp luyện thi tiếng Anh cấp tốc, nhưng thực chất là bán đáp án.
Phóng viên Báo Lao Động đã có quá trình nhiều ngày xâm nhập, mắt thấy tai nghe những chiêu trò của các nhóm đối tượng, những màn ngã giá, mua bán đáp án - những việc làm mà lẽ ra không thể có trong môi trường giáo dục.
Không cần biết tiếng Anh, chỉ cần đóng tiền là sẽ đỗ
Trong vai thí sinh có nhu cầu học, thi chứng chỉ Aptis mức B1, chúng tôi liên hệ với Trung tâm APTIS G-EASY để đăng ký học, thi. Một người có tên Quách Chí Dũng - tự nhận là người của trung tâm - đã cho chúng tôi vào 1 nhóm Zalo kín và hướng dẫn cách đóng tiền học, lệ phí thi. Mức giá Dũng đưa ra dao động từ 4 - 4,8 triệu đồng, tuỳ vào mức độ chứng chỉ người học đăng ký.
Trong đó, 2 triệu đồng là lệ phí thi. Theo Dũng nói là đóng cho Công ty TNHH ETE Việt Nam - đơn vị được Bộ Giáo dục và Đào tạo (GDĐT) cấp phép liên kết với Công ty TNHH British Council (Việt Nam), Công ty TNHH Thương mại và Phát triển Giáo dục Việt Nam, Công ty Cổ phần Truyền thông giáo dục và thời đại, Công ty TNHH Công nghệ và Phát triển giáo dục thời đại, Hội đồng Anh - tổ chức kỳ thi chứng chỉ Aptis.
Số còn lại là học phí cho buổi học đáp án ngay trước khi kỳ thi diễn ra. Tiền học phí, lệ phí đăng ký thi đều được giao dịch theo hình thức chuyển khoản về số tài khoản mang tên Quách Chí Dũng.
"Học B2 sẽ dễ hơn B1. Thi B2 dù có liệt nói vẫn đỗ B1” - Dũng tư vấn.
Tiếng là ôn tập, hay luyện thi, nhưng thực chất là Dũng dạy người học các chiêu trò để học thuộc tờ đáp án mà mình cho trước với lời khẳng định đây là đáp án của đề thi chính thức.
Trong nhiều tháng thâm nhập, chúng tôi đã tham gia rất nhiều các lớp học đáp án khác nhau do Dũng tổ chức để kiểm chứng lời quảng cáo “bao đỗ” của đối tượng này.
Thời điểm các buổi học đáp án được thông báo và tổ chức ngay trước khi thi chỉ vài giờ đồng hồ. Địa điểm liên tục thay đổi để che mắt các cơ quan quản lý, nhưng đều có chung 1 cách thức: Người học chỉ được mang theo bút chì, tẩy và chứng minh nhân dân vào phòng. Đáp áp và giấy trắng sẽ được phát và bị thu lại ngay trước khi học viên rời khỏi căn phòng này.
Vào ngày 27.11.2022, sau khi hoàn tất các thủ tục đóng tiền cho người có tên là Quách Chí Dũng, chúng tôi được hẹn đến địa điểm tại số nhà 4B Ngõ Quỳnh- Bạch Mai- Hai Bà Trưng- Hà Nội để học thuộc đáp án. Sau 2 tiếng ngồi học, chúng tôi và các học viên được các đối tượng hướng dẫn di chuyển đến địa điểm tòa nhà của Trung tâm ngoại ngữ VTED English và Hội đồng Anh tại phố Khúc Thừa Dụ, quận Cầu Giấy, Hà Nội để tham dự kỳ thi.
Một buổi thi khác diễn ra ngày 11.12, người học được hướng dẫn đến một ngôi nhà nằm trên phố chùa Láng, quận Đống Đa, Hà Nội để ôn thi. Trong căn phòng rộng 15m2 tại đây, gần 30 học viên - phần lớn là sinh viên cần chứng chỉ tiếng Anh để đủ điều kiện đầu ra đại học - miệt mài ngồi học thuộc đáp án cho sẵn trong vòng 2 tiếng. Sau đó, học viên lại cấp tốc di chuyển đến tòa BT U05 - L51, Khu đô thị Đô Nghĩa, Yên Nghĩa, Hà Đông, Hà Nội - là địa điểm của các đơn vị được Bộ GDĐT cấp phép tổ chức thi chứng chỉ Aptis - để tham dự kỳ thi này.
Thậm chí, Dũng còn dặn dò chúng tôi: “Vì đợt này Aptis bị Bộ GDĐT để ý nên hay có thanh tra... Vì vậy yêu cầu mọi người ngày mai đi học và đi thi hết sức nghiêm túc... Yêu cầu không thắc mắc linh tinh về đề thi hay sự sắp xếp lịch học off của trung tâm... Đặc biệt là đi học đúng giờ và đúng địa chỉ như thông báo”.
Đúng như những gì Dũng quảng cáo, sau nhiều tháng thâm nhập, chúng tôi ghi nhận được rằng, tờ đáp án chúng tôi và các học viên đăng ký ôn thi ở trung tâm được phát đều trùng khớp với đề thi thật. Không phải chỉ ngẫu nhiên, hay chỉ 1, 2 buổi, 100% học viên tham gia đều khẳng định điều này. Học thuộc càng nhiều, điểm càng cao. Những ai chưa đỗ, chẳng qua là do… học chưa kỹ.
“Thi trượt do em không học thuộc kỹ thôi chứ lần nào chả trúng hết. Đảo giữa 2 đáp án, có thể là nghe 1, đọc 2, nghe 2 hoặc đọc 1, có thể em nghe nhầm. Các em chi cần nhớ học thuộc thật kỹ, nhận diện mặt chữ để khi vào phòng thi, có thể nhận diện chính xác đáp án” - Dũng trấn an và căn dặn học viên.
Khi chất lượng được đo bằng tiền
Phải trực tiếp tham gia các lớp học của Dũng mới thấy được sự bát nháo, những chiêu trò của các nhóm đối tượng, những màn ngã giá, mua bán đáp án - những việc làm mà lẽ ra không thể có trong môi trường giáo dục và đặc biệt lại là trong 1 kỳ thi chứng chỉ ngoại ngữ quốc tế.
Trong quá trình thâm nhập, chúng tôi đã có cơ hội tiếp xúc với hàng trăm học viên tại Trung tâm APTIS G-EASY. Phần lớn người học đều là sinh viên các trường đại học, cao đẳng trên địa bàn Hà Nội và thậm chí là cả những sinh viên đến từ Thái Nguyên, Bắc Giang…
Các sinh viên truyền tai nhau về một địa chỉ ôn thi uy tín, chỉ cần xuống tiền là có bằng, không cần biết kiến thức.
N.N.A - một thí sinh tham dự kỳ thi Aptis ngày 26.11 tại Cầu Giấy - không ngần ngại tiết lộ, ở lớp đại học, từng có rất nhiều bạn cùng lớp đăng ký học tại Trung tâm APTIS G-EASY vì giá mềm, chắc chắn đỗ 100%. Thậm chí, điểm rất cao.
P.M.S - sinh viên Trường Đại học Bách khoa Hà Nội - cũng khẳng định, được bạn bè giới thiệu địa chỉ thi chứng chỉ để ra trường. "Đáp án giống hết, chỉ khác 1 câu" - S nói.
Dù hoạt động chui, nhưng những chiêu trò quảng cáo của trung tâm này lại hết sức tinh vi. Học viên đăng bài review về khoá học sẽ được nhận ngay 50.000 đồng.
Và thế là, hàng loạt các bài review, ca ngợi về chất lượng dạy học của trung tâm được lên sóng. Người học đua nhau đăng ký và trung tâm thì thu về bạc tỉ mỗi tháng.
Thời điểm đầu tháng 11, Bộ GDĐT đã ra thông báo tạm hoãn tất cả kỳ thi chứng chỉ ngoại ngữ nhằm rà soát hồ sơ đăng ký, siết chất lượng thi các loại chứng chỉ ngoại ngữ tại Việt Nam. Ngay sau khi được tổ chức lại, những chiêu trò, mánh khóe gian lận vẫn được các đối tượng ngang nhiên thực hiện, nhưng bằng một hình thức tinh vi hơn rất nhiều, như thách thức cơ quan quản lý.
Trong các lần chúng tôi tham dự kỳ thi, Dũng đều kết nối để người học đăng ký và dự thi tại điểm thi do Công ty TNHH ETE Việt Nam và Hội đồng Anh tổ chức.
Điều này khiến dư luận đặt ra nghi vấn về việc phát tán đáp án đề thi, thực hiện hành vi gian lận trong các kỳ thi chứng chỉ tiếng Anh do các đơn vị trên tổ chức. Đây là câu hỏi lớn cần sự vào sự vào cuộc quyết liệt của Bộ GDĐT, trả lại sự công bằng, trong sạch trong học tập và thi cử, nâng cao chất lượng đào tạo đại học, sau đại học tại Việt Nam.
