Số liệu của Tổng cục Thống kê cho thấy, so với chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng trước, trong 11 nhóm hàng hóa và dịch vụ chính, có 9 nhóm hàng tăng giá, gồm: Đồ uống và thuốc lá tăng 0,69%; hàng ăn và dịch vụ ăn uống tăng 0,66%; may mặc, mũ nón, giầy dép tăng 0,39%;nhà ở và vật liệu xây dựng tăng 0,35%; hàng hóa và dịch vụ khác tăng 0,34%; văn hóa, giải trí và du lịch tăng 0,33%; thiết bị và đồ dùng gia đình tăng 0,16%; giáo dục tăng 0,15%; thuốc và dịch vụ y tế tăng 0,01%.
Có 2 nhóm giảm giá: Giao thông giảm 3,04% và nhóm Bưu chính viễn thông giảm 0,09%.
Tháng 1.2019 là tháng giáp Tết Nguyên đán Kỷ Hợi nên nhu cầu tiêu dùng của người dân tăng hơn các tháng trước. Tuy nhiên, CPI tháng 1.2019 chỉ tăng nhẹ do lượng hàng hóa chuẩn bị cho dịp Tết dồi dào.
Các nguyên nhân làm tăng CPI
Nhu cầu tiêu dùng các mặt hàng lương thực, thực phẩm, đồ uống, may mặc chuẩn bị cho dịp Tết Nguyên đán tăng cao hơn tháng trước và do nhu cầu đi lại và bảo dưỡng phương tiện cuối năm tăng nên giá dịch vụ giao thông công cộng và bảo dưỡng phương tiện lần lượt tăng là 0,3% và 0,61% so với tháng trước.
Vào tháng cuối năm nhu cầu sửa chữa nhà cửa tăng làm cho giá vật liệu bảo dưỡng nhà ở khác tăng 0,12%; giá dịch vụ sửa chữa nhà ở tăng 0,9%.
Bên cạnh đó, từ ngày 1.1.2019 giá gas điều chỉnh tăng 4.000đ/bình 12 kg do giá gas nhập khẩu trong tháng 1.2019 tăng 15 USD/tấn chốt ở mức 425 USD/tấn làm cho chỉ số giá gas tăng 1,36% so tháng trước.
Thực hiện Nghị quyết số 579/2018/UBTVQH14 ngày 26.9.2018 của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội về biểu thuế bảo vệ môi trường, từ 0 giờ ngày 1.1.2019, thuế bảo vệ môi trường với mặt hàng xăng tăng 1.000 đồng/lít; dầu diezel tăng 500 đồng/lít; dầu mazut, dầu nhờn tăng 1.100 đồng/lít; dầu hỏa tăng 700 đồng/lít.
Các nguyên nhân làm giảm CPI
Theo Tổng cục Thống kê, để bình ổn giá tiêu dùng, Chính phủ yêu cầu các cơ quan liên quan sử dụng Quỹ bình ổn xăng dầu để bù đắp mức tăng giá do áp dụng biểu thuế bảo vệ môi trường mới, cùng với giá xăng dầu thế giới tại thời điểm 1.1.2019 giảm nên giá xăng dầu trong nước được điều chỉnh giảm vào 0 giờ ngày 1.1.2019, và giữ ổn định giá tại kỳ điều hành ngày 16.1.2019.
Theo đó, bình quân tháng 1.2019 giá xăng A95 giảm 540 đồng/lít, giá xăng E5 giảm 510 đồng/lít, giá dầu diezen giảm 1.100 đồng/lít nên bình quân tháng 1.2019 giá xăng dầu giảm 6,98% so với tháng trước, đóng góp giảm CPI chung 0,29%.
Một điều đáng lưu ý là, vào dịp cuối năm các hãng cạnh tranh, một số mặt hàng điện tử, điện lạnh, điện thoại giảm giá để thu hồi vốn. Điều này cũng góp phần làm giảm CPI tháng 1.2019.
