Lãi suất ít nhất 50%/năm, vay trả góp không hề "rẻ" như nhiều người nghĩ

Cố gắng đầu tư lãi suất 15%/năm nhưng dễ dàng đồng ý vay trả góp hơn 50%/năm?

Nhiều người vì đam mê mua sắm, thích sự tiện nghi, hoặc để được bằng bạn bằng bè, cộng với tâm lý trả góp hàng tháng cũng chẳng đáng là bao đã chọn cách mua trả góp. Suy nghĩ này đã khiến họ rơi vào vòng xoáy mua - vay nợ hết lần này đến lần khác.

Tuy nhiên trong thực tế, vay trả góp không hề "rẻ" mà lãi suất rất cao! Trong cuốn sách "Quản lý tài chính cá nhân dành cho người Việt Nam", tác giả Lâm Minh Chánh đề cập đến ví dụ cụ thể như sau:

Chương trình cho vay trả góp trên website Thế giới di động (ngày 6.2.2020). Điện thoại Iphone Pro Max 64GB, giá 33.990.000 đồng.

Khách hàng trả trước 50% là 16.995.000 đồng. Số còn lại khách hàng vay của công ty tiêu dùng Home Credit, trả 1.856.00 đồng/tháng trong 12 tháng. Vay của công ty FE Credit thì khách hàng trả 1.750.000 đồng/tháng.

Như vậy, sau tính toán, tỉ suất sinh lời của Home Credit trong trường hợp này là 68,17%/năm; của FE Credit là 57,42%/năm.

Từ đây đã thấy một sự mâu thuẫn. Chúng ta khó khăn, tìm đủ cách để đầu tư đạt tỉ suất sinh lời 12% - 15%/năm nhưng lại sẵn sàng mua trả góp tiêu dùng với lãi suất thật lên tới 50% - 70%/năm.

Vì sao lãi vay tiêu dùng cao đến vậy?

Đối tượng đi vay của các ngân hàng thương mại hầu như đều phải có tài sản đảm bảo hoặc chứng minh thu nhập. Trong khi khách hàng của các công ty tài chính thường có thu nhập thường bấp bênh, không có tài sản đảm bảo hay có chỉ số xếp hạng tín dụng thấp dẫn đến rủi ro đối với bên cho vay lớn hơn. Trong lĩnh vực tài chính, lãi suất luôn tỉ lệ thuận với độ rủi ro. Đây là nguyên nhân chính dẫn đến lãi suất giữa các công ty tài chính (ở đây là tổ chức cho vay tiêu dùng) và lãi suất ngân hàng chênh lệch nhau lớn đến thế.

Lý do khác là các đơn vị này không được phép huy động vốn từ khách hàng cá nhân nên nguồn vốn cho vay tiêu dùng của công ty tài chính thường có chi phí huy động cao hơn so với của ngân hàng thương mại.

Bên cạnh đó, do thủ tục đơn giản, giải ngân nhanh, điều kiện vay vốn dễ nên các khoản vay của công ty tài chính dễ tiếp cận được đa số người dân có nhu cầu vay vốn nhanh. Những yếu tố trên khiến chi phí thẩm định, làm hồ sơ thủ tục, thu hồi nợ, quản lý... đều cao hơn bình thường nên lãi vay sẽ bị đội lên theo.

Theo chuyên gia của chương trình Tài chính thông minh (laodong.vn), để tự bảo vệ mình, trước hết, người đi vay phải nắm rõ lãi suất sẽ phải trả là bao nhiêu, cả trong trường hợp trả đúng hạn và quá hạn. Đặc biệt, bạn phải tính tới khả năng trả nợ có khả thi hay không trước khi nhận định lãi suất đó là cao hay thấp.