Tầm quan trọng việc tiếp cận hệ sinh thái đổi mới sáng tạo mở là gì, thưa bà?
- Nếu hệ sinh thái của Việt Nam muốn phát triển thì phải mở. Nếu không mở thì không có hệ sinh thái. Thế giới hôm nay là thế giới cần tận dụng nguồn lực của nhau để cùng nhau phát triển. Không có một tổ chức kinh tế nào dám khẳng định “tôi không cần ai” trên chặng đường phát triển. Nếu làm một cuộc khảo sát “Thế nào là đổi mới sáng tạo mở?”, tôi dám chắc là chỉ dưới 10% các doanh nghiệp Việt Nam hiểu. Nhưng chúng tôi không quá căng thẳng về điều này. Hiện đã có những tập đoàn lớn đóng vai trò là “sếu đầu đàn” đưa ra đầu bài để kết nối với các doanh nghiệp start up tại Việt Nam.
Theo bà khó khăn nhất đối với một doanh nghiệp khi đổi mới sáng tạo là gì?
- Đối với tất cả doanh nghiệp ở thời điểm này, ngay cả với tập đoàn lớn thì sự thay đổi quá nhanh về công nghệ, các yếu tố về vĩ mô… thì không một doanh nghiệp nào dám tự tin là mình đã theo kịp nhịp đổi mới sáng tạo. Yếu tố mà các tập đoàn hay doanh nghiệp nhỏ và vừa (SMEs) có thể tận dụng là “đổi mới sáng tạo mở”. Khi họ sẵn lòng đưa ra đầu bài, thách thức mà doanh nghiệp của mình đang gặp phải ra bên ngoài và tìm đối tác cùng nhau kiến tạo giải pháp đổi mới sáng tạo thì đó mới là cách thức doanh nghiệp nên làm.
Đổi mới sáng tạo mở giúp giảm thời gian thực hiện, tăng hiệu suất lao động, giảm chi phí đầu tư cho doanh nghiệp. SMEs càng thiếu nguồn lực, càng phải ra ngoài tìm các giải pháp công nghệ cho doanh nghiệp của mình.
Một trong những khó khăn lớn nhất của doanh nghiệp nhỏ và vừa là câu chuyện vốn. Ai cũng hiểu công nghệ là cuộc chơi đốt tiền, vậy cần giải quyết việc này như thế nào, thưa bà?
- Tôi muốn đưa vấn đề về bài toán cốt lõi của kinh doanh. Liệu mô hình kinh doanh của công ty đó có phù hợp với thời đại mới hay không? Chiến lược kinh doanh là gì? Khi bạn rõ ràng câu chuyện đó thì bạn mới nhìn thấy mình cần đầu tư vào cái gì để gia tăng năng lực cạnh tranh và giá trị doanh nghiệp. Nó chính là câu chuyện về “con gà và quả trứng”. Nếu không có đầu tư thì không có giá trị tốt, nếu không có giá trị tốt thì không ai muốn đầu tư vào công ty của bạn.
Từ đó, các doanh nghiệp cần tập trung vào việc mình muốn gì, để từ đó đưa ra các lộ trình đầu tư phù hợp. Trên thị trường có những giải pháp công nghệ mà doanh nghiệp chỉ cần bỏ ra từ 1 - 2 triệu đồng/tháng. Quan trọng là các doanh nghiệp cần cập nhật liên tục, sẵn sàng đón nhận công nghệ mới.
Tìm kiếm trên Goolge cụm từ “đổi mới sáng tạo” sẽ hiện ra hơn 310 triệu kết quả trong vài giây, vậy Việt Nam đang ở đâu trong công cuộc đổi mới sáng tạo đó?
- Trên thực tế, hệ sinh thái khởi nghiệp của Việt Nam có những bước tiến lớn thời gian qua nhưng chưa đủ. Tại Thái Lan, nước láng giềng cạnh Việt Nam đang đi rất nhanh. Họ làm được như vậy vì có sự phối hợp từ trên xuống dưới, từ cơ quan quản lý Nhà nước đến sự tham gia của các tập đoàn, doanh nghiệp.
Đừng chỉ nghĩ đến việc rót tiền cho các công ty khởi nghiệp rồi bảo họ: “Cố lên!”. Tiền chỉ là vốn để chạy dự án, nhưng nếu các công ty khởi nghiệp muốn phát triển thực sự phải có khách hàng. Sản phẩm của họ cần giải quyết được vấn đề của các doanh nghiệp lớn. Doanh nghiệp lớn chính là khách hàng. Cần có nhiều hơn tập đoàn, doanh nghiệp tham gia hỗ trợ các doanh nghiệp khởi nghiệp để họ có thể hoàn chỉnh các giải pháp. Ở chiều ngược lại các tập đoàn, doanh nghiệp cũng sẽ đổi mới nhanh hơn.
