Thời gian gần đây, Chính phủ quyết tâm xóa bỏ “điểm nghẽn” giao thông tại khu vực miền Nam, đặc biệt tại Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL). Theo quy hoạch mạng lưới đường bộ giai đoạn 2021 - 2030, tầm nhìn 2050, khu vực này sẽ được quy hoạch 6 tuyến cao tốc với tổng chiều dài 1.166 km. Kế hoạch vốn ngân sách trung ương đầu tư cho hạ tầng giao thông ĐBSCL giai đoạn 2021 - 2025 cũng tăng gấp 2,6 lần so với giai đoạn 5 năm trước.
Trong khi tại Đông Nam Bộ, dự án đường Vành đai 3 - TP.HCM, cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu và sân bay Long Thành sẽ là điểm nhấn chính. Triển vọng triển khai thi công hàng loạt dự án giao thông lớn sẽ kích thích nhu cầu đá xây dựng tại khu vực miền Nam trong thời gian tới.
Theo Bộ Giao thông Vận tải, nhu cầu đá xây dựng cho thi công những dự án lớn gồm sân bay Long Thành, đường Vành đai 3 - TP.HCM và cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng lần lượt là 18 triệu m3, 4,4 triệu m3 và 3,4 triệu m3.
Tuy nhiên, trữ lượng và công suất khai thác đá xây dựng tại ĐBSCL khá hạn chế và cần phải huy động từ các khu vực lân cận. Do đó, ông Trần Bá Trung - Chuyên viên phân tích tại Chứng khoán VNDIRECT - cho rằng những mỏ đá tại 2 tỉnh Bình Dương và Đồng Nai sẽ được hưởng lợi chính từ chủ đề này nhờ vị trí thuận lợi và trữ lượng khai thác đá lớn.
Chuyên gia đánh giá: "Do đặc thù của ngành đá xây dựng là chi phí vận chuyển thường chiếm tỉ trọng lớn trong giá thành thành phẩm. Tùy thuộc vào khoảng cách và loại hình vận chuyển, giá đá giao đến công trường có thể cao gấp đôi giá đá tại mỏ. Do đó, những mỏ đá nằm gần các công trình xây dựng (giao thông, khu công nghiệp, dân cư) hoặc gần sông (thuận tiện vận chuyển đường thủy, có chi phí thấp hơn vận chuyển đường bộ) sẽ được ưu tiên huy động nhờ lợi thế về giá bán và thời gian vận chuyển".
Dựa trên những đặc thù trên, cụm mỏ Tân Cang có thể là nguồn cung chính cho dự án sân bay Long Thành và Vành đai 3 - TP.HCM nhờ vị trí gần công trường nhất. Đồng thời, cụm mỏ Thạnh Phúc và Thiên Tân sẽ là nguồn cung cho các dự án tại ĐBSCL nhờ nằm gần sông Đồng Nai, thuận tiện cho vận chuyển đường thuỷ.
"Việc cấp phép khai thác cho các mỏ đá xây dựng đang gặp khó khăn ở cả việc gia hạn thời gian, tăng công suất khai thác và đặc biệt là cấp phép khai thác mỏ đá mới. Do đó, các doanh nghiệp đá xây dựng niêm yết đang sở hữu các mỏ đá có thời gian khai thác dài, công suất khai thác lớn sẽ có nhiều lợi thế so với các đối thủ cạnh tranh và được hưởng lợi từ nhu cầu xây dựng hạ tầng giao thông rất lớn của Việt Nam trong giai đoạn 2023 - 2030" - ông Trung cho biết.