Theo số liệu từ Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX), tính đến ngày 22.3.2023, có 14 đợt phát hành trái phiếu doanh nghiệp trong nước thành công. Tổng giá trị phát hành đạt hơn 28.335 tỉ đồng, tăng 59% so với quý IV/2022 nhưng giảm tới 60% so với cùng kỳ. Trong đó, có 11 đợt phát hành riêng lẻ với tổng giá trị phát hành là 24.435 tỉ đồng, chiếm 86,2% tổng giá trị phát hành. Còn 3 đợt phát thành ra công chúng với giá trị phát hành đạt hơn 3.900 tỉ đồng, chiếm 13,8% tổng giá trị phát hành.
Bất động sản là nhóm ngành có tỉ trọng phát hành trái phiếu lớn nhất trong quý I/2023 khi chiếm hơn 85% tổng giá trị phát hành. Nối sau là nhóm tập đoàn đa ngành và nhóm ngân hàng với tỉ lệ phát hành chiếm lần lượt 12,35% và 1,41% tổng giá trị phát hành.
Tuy nhiên, tổng giá trị mua lại trái phiếu trước hạn trong quý I/2023 đạt 23.730 tỉ đồng, tăng 29,3% so với cùng kỳ và giảm hơn 73% so với quý IV/2022. Tốc độ mua lại trái phiếu trước hạn có xu hướng tăng mạnh từ quý II/2022 và đạt đỉnh trong quý IV/2022 sau khi Nghị định 65 được ban hành.
Đồng thời, danh sách các doanh nghiệp chậm thanh toán các nghĩa vụ nợ trái phiếu tiếp tục tăng lên. Tính đến ngày 22.3.2023, 53 doanh nghiệp nằm trong danh sách chậm nghĩa vụ thanh toán lãi hoặc nợ gốc trái phiếu theo thông báo của HNX.
Nói cách khác, tâm điểm của thị trường trái phiếu năm 2023 sẽ là cơ cấu nợ, giãn nợ.
Nghị định 08 cho phép tạm ngưng các quy định như quy định xếp hạng tín nhiệm bắt buộc và quy định nhà đầu tư chuyên nghiệp là những yếu tố giúp hoạt động phát hành riêng lẻ phục hồi trong khoảng thời gian này. Tuy nhiên có thể thấy, các đợt phát hành riêng lẻ lớn trong quý I/2023 đều là của các doanh nghiệp ít có tên tuổi. Thông tin về các doanh nghiệp này cũng rất hạn chế. Thậm chí, có doanh nghiệp tính tới thời điểm phát hành mới chỉ có thời gian thành lập chưa đến 1 năm.
Theo nhóm chuyên gia từ Chứng khoán VNDirect, trong bối cảnh niềm tin của các nhà đầu tư cá nhân chưa trở lại, tỉ lệ phân phối cho các nhà đầu tư cá nhân của của các lô trái phiếu mới phát hành này rất hạn chế. Người mua chủ yếu là các tổ chức. Do đó, nhiều khả năng những đợt phát hành này chỉ mang tính cục bộ. Mục đích chỉ là để cơ cấu lại nợ nội bộ của một hay một vài tổ chức lớn.
"Với một số quy định nới lỏng cho hoạt động phát hành của Nghị định 08, chúng tôi cho rằng, thời gian tới có thể sẽ vẫn có những đợt phát hành riêng lẻ với mục đích cơ cấu nợ nội bộ giống như những đợt phát hành của một số doanh nghiệp thực hiện cuối tháng 3 vừa qua" - chuyên gia nhận định.
