Sự sụp đổ của ngân hàng Silicon Valley (SVB) và ngân hàng Signature có trụ sở tại New York vào tuần trước đánh dấu cuộc khủng hoảng lớn nhất trong hệ ngân hàng Mỹ kể từ khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2008. Một trong những nguyên nhân dẫn đến sự đổ vỡ dây chuyền này là hậu quả của việc Cục Dự trữ liên bang Mỹ (FED) tăng lãi suất.
Sự kiện này khiến Ủy ban Thị trường mở Liên bang Mỹ (FOMC) rơi vào thế khó. Một mặt vẫn chịu áp lực phải tăng lãi suất điều hành để kiềm chế tình hình lạm phát. Mặt khác vẫn phải tiếp tục tăng lãi suất có thể đẩy các tổ chức tài chính vào tình thế nguy hiểm.
Do đó, thị trường đang kỳ vọng FED sẽ bớt "diều hâu" hơn so với trước đây. Hiện dự báo mức đỉnh lãi suất điều hành của FED (FED terminal rate) ở mức 5 - 5,25%, thấp hơn so với trước sự kiện SVB là 5,5 - 5,75%. Đồng thời, kỳ vọng FED có thể bắt đầu giảm lãi suất điều hành kể từ quý IV/2023, sớm hơn so với dự báo trước đó là vào quý I/2024.
Chuyên gia kinh tế Phan Lê Thành Long cho biết: "Vụ việc ngân hàng Silicon Valley phá sản đã đẩy FED vào thế tiến thoái lưỡng nan khi lạm phát đã đạt đỉnh nhưng chưa có dấu hiệu sụt giảm đáng kể. Trong khi đó hậu quả từ chính sách tiền tệ thắt chặt của FED đã được nhìn thấy".
Theo ông, nếu không có sự kiện SVB đổ vỡ và dấu hiệu cho thấy nội tại hệ thống ngân hàng Mỹ đang chịu ảnh hưởng lớn bởi tốc độ tăng lãi suất của FED thì gần như chắc chắn ngân hàng này sẽ tăng lãi suất rất mạnh sau phát biểu diều hâu của Chủ tịch Fed Jerome Powell. Nhưng hiện nay, mọi thứ có thể sẽ khác.
Sau sự kiện các ngân hàng đóng cửa, ông Long cho rằng các thành viên FOMC phải cân nhắc kỹ lưỡng về những biến cố mới phát sinh thay vì chỉ tập trung vào mục tiêu kiềm chế lạm phát.
Nhóm phân tích từ Chứng khoán VNDirect tin tằng FED sẽ tiếp tục tăng lãi suất nhưng “bớt diều hâu hơn” trong bối cảnh tâm lý thị trường và trạng thái tài sản của các ngân hàng Mỹ có nguy cơ đổ vỡ nếu FED tăng lãi suất quá mạnh.
Ông Lê Tiến Đức - Giám đốc Khối đầu tư tại CTCP FIDT - đánh giá sự kiện này có thể có lợi cho nhà đầu tư Việt Nam. SVB phá sản, cộng hưởng với tỉ lệ thất nghiệp của Mỹ tăng cao và dự báo lạm phát suy yếu sẽ tác động đến quyết định tăng lãi suất của FED, cụ thể ở đây là sẽ "bồ câu" hơn. Bởi mục tiêu của FED là giữ thị trường ổn định và giảm lạm phát chứ không phải tiêu diệt thị trường.
"Khi FED giảm tăng lãi suất, thế giới nói chung và Việt Nam nói riêng sẽ hưởng lợi. Lúc đó Việt Nam sẽ không còn phải chịu áp lực về tỷ giá và lãi suất như hiện nay", ông Đức cho hay.
