Ghi nhận tại một số địa phương, trong thời gian gần đây, nhu cầu về cơ cấu và tỉ lệ các loại tiền trong lưu thông có nhiều biến động.
Ngân hàng Nhà nước (viết tắt là NHNN) cho hay, riêng trong năm 2020, các chi nhánh có từ 5/10 tháng chi loại tiền 500.000 đồng vượt mức 60% trở lên là Quảng Bình, Bình Dương, Đồng Nai, Cà Mau, Thái Bình.
Còn tại tỉnh Bắc Ninh, qua theo dõi công tác thu chi tiền mặt của các chi nhánh ngân hàng trên địa bàn cho thấy, còn rất nhiều đồng tiền quá cũ và nhàu bẩn (bao gồm cả tiền mặt do ngân hàng chi ra tại quầy, tiền mặt cài đặt trong máy rút tiền tự động - ATM) vẫn chưa được thu hồi, thay thế.
Tình trạng này dẫn đến việc tập trung tiền về Ngân hàng Trung ương để tiêu huỷ gặp rất nhiều khó khăn trong khâu tổ chức tuyển chọn lại, kéo dài thời gian tiêu huỷ, tăng chi phí bảo quản, kiểm đếm.
Từ thực tế này, NHNN chi nhánh tỉnh Bắc Ninh vừa có văn bản yêu cầu chi nhánh các ngân hàng trên địa bàn thực hiện tuyển chọn, phân loại để làm sạch đồng tiền trong lưu thông. Đồng thời, căn cứ Thông tư số 25/2013 để tiến hành thu, đổi tiền không đủ tiêu chuẩn lưu thông.
Với người dân đang có nhu cầu đổi tiền cũ nát, NHNN chi nhánh Bắc Ninh khẳng định người dân có thể đến NHNN chi nhánh, các chi nhánh ngân hàng, Kho bạc Nhà nước trên địa bàn để đổi ngay, không hạn chế số lượng, không yêu cầu thủ tục giấy tờ đối với tiền không đủ tiêu chuẩn lưu thông.
Quy định này áp dụng với các tờ tiền rách nát, hư hỏng do quá trình lưu thông như tiền bị thay đổi màu sắc, mờ nhạt hình ảnh hoa văn, chữ, số; nhàu, nát, nhòe, bẩn, cũ; rách rời hay liền mảnh được can dán lại nhưng còn nguyên tờ tiền.
Hoặc các tờ tiền bị lỗi kỹ thuật do quá trình in, đúc của nhà sản xuất như giấy in bị gấp nếp làm mất hình ảnh hoặc mất màu in, lấm bẩn mực in và các lỗi khác trong khâu in, đúc. Riêng đối với các tờ tiền rách nát, hư hỏng do quá trình bảo quản như bị thủng lỗ, rách mất một phần; tiền được can dán; cháy hoặc biến dạng do tiếp xúc với nguồn nhiệt cao; giấy in, màu sắc, đặc điểm kỹ thuật bảo an của đồng tiền bị biến đổi do tác động của hóa chất hoặc viết, vẽ, tẩy xóa... sẽ có quy định thu đổi riêng. Với các tờ tiền này, người dân nộp hiện vật cho NHNN chi nhánh, các chi nhánh ngân hàng, Kho bạc Nhà nước trên địa bàn để được thu đổi khi đáp ứng các điều kiện là tiền rách nát, hư hỏng không phải do hành vi hủy hoại. Trường hợp tờ tiền bị cháy, thủng và rách mất một phần, diện tích còn lại phải bằng hoặc lớn hơn 60% so với diện tích tờ tiền cùng loại; nếu được can dán phải có diện tích tối thiểu bằng 90% so với diện tích tờ tiền cùng loại và đảm bảo nguyên gốc, nguyên bố cục một tờ tiền, đồng thời nhận biết được các yếu tố bảo an. Đối với tiền polymer bị cháy hoặc biến dạng co nhỏ lại do tiếp xúc với nguồn nhiệt cao, diện tích còn lại tối thiểu phải bằng 30% so với diện tích tờ tiền cùng loại và còn giữ nguyên bố cục một tờ tiền, đồng thời nhận biết được ít nhất hai trong các yếu tố bảo an.
