Giảm tỉ lệ cổ phần nhà nước và cá nhân
VAFI cho rằng, phải kích thích thay đổi cơ cấu cổ đông trong cty đại chúng theo hướng giảm mạnh tỉ lệ cổ phần nhà nước và cổ phần cá nhân; tăng tỉ trọng nắm giữ cổ phần của các nhà đầu tư tổ chức và đầu tư chiến lược theo thông lệ thế giới.
Có như vậy mới tạo lập hàng vạn doanh nghiệp có cơ cấu cổ đông ổn định vững chắc, có tiềm lực tài chính mạnh và giảm phụ thuộc vào nguồn vốn ngân hàng .
Đối với nhà đầu tư nước ngoài đến Việt Nam thành lập doanh nghiệp hoặc tham gia cổ phần chi phối, VAFI cho rằng, nên coi họ là doanh nghiệp trong nước và được đối xử bình đẳng như nhà đầu tư trong nước từ các khâu thành lập, đăng kí kinh doanh, quản lí nhà nước về doanh nghiệp và phát triển đầu tư dự án.
Việc hạn chế về tỉ lệ cổ phần sở hữu của nhà đầu tư nước ngoài chỉ nên đối với số ít ngành nghề đặc biệt (chứ không phải là ngành nghề kinh doanh có điều kiện).
Chính nhờ những chính sách như thế, theo VAFI, những quốc gia và vùng lãnh thổ nhỏ như Hồng Kông, Singapore có nhà đầu tư trong nước chiếm đến 50% giao dịch trên thị trường chứng khoán. Chẳng phải người dân Hồng Kông hay Singapore giàu đến mức như vậy mà vì họ đã coi các nhà đầu tư nước ngoài đến lãnh thổ của họ thành lập doanh nghiệp là doanh nghiệp trong nước.
Hiện tại, nhiều ngành nghề kinh doanh có điều kiện đang hạn chế tỉ lệ sở hữu cổ phần của nhà đầu tư nước ngoài. VAFI cho rằng, việc ban hành ngành nghề kinh doanh có điều kiện nhằm để phục vụ công tác quản lí nhà nước chứ không nên lấy đó nhằm hạn chế công nghệ và vốn từ nhà đầu tư nước ngoài.
Trên tinh thần đó, VAFI cho rằng phải thống kê và loại bỏ khoảng 80% ngành nghề kinh doanh có điều kiện đang qui định hạn chế tỉ lệ sở hữu cổ phần của nhà đầu tư nước ngoài hiện nay.
Quyết liệt cải tổ doanh nghiệp nhà nước
Khái niệm doanh nghiệp nhà nước (DNNN) theo VAFI phải được đổi mới. Theo đó, DNNN phải là doanh nghiệp có cổ phần chi phối của nhà nước, phải niêm yết chứng khoán, và thuộc danh mục ngành nghề mà nhà nước cần nắm giữ chi phối. Như thế, sẽ chỉ còn rất ít loại hình DNNN cần nhà nước nắm giữ 100% vốn.
Còn lại tất cả các DNNN khác, và doanh nghiệp có cổ phần nhà nước không thuộc đối tượng trên thì phải thực hiện cổ phần hóa, thoái vốn và niêm yết chứng khoán.
VAFI cho rằng, nếu áp dụng đầy đủ và quyết liệt các giải pháp trên thì trong vòng 15 năm tới, ngân sách nhà nước sẽ thu được khoảng 100 tỉ USD. Số tiền này vừa góp phần giảm mạnh nợ chính phủ đồng thời đủ để Việt Nam phát triển hoàn chỉnh hệ thống giao thông hiện đại cho toàn quốc, phát triển được hệ thống đường sắt cao tốc Bắc - Nam, hệ thống đường sắt nội đô tại Hà Nội, TP.Hồ Chí Minh.
