Trong khối NHTM, ACB là một trong những ngân hàng đang nhẹ đầu với vấn đề nợ xấu sau nhiều năm mạnh tay trích lập dự phòng và xử lý nợ xấu phát sinh từ giai đoạn trước, đến nay ACB đã thu quả ngọt với tỷ lệ nợ xấu và nợ nhóm 2 lần lượt chỉ còn 0,73% và 0,17%.
So với toàn bộ các ngân hàng hiện nay thì tỷ lệ nợ xấu của ACB cũng ở mức thấp nhất toàn hệ thống. Vietcombank là ngân hàng thứ hai niêm yết giữ được tỷ lệ nợ xấu dưới 1% và tỷ lệ nợ nhóm 2 cũng ở mức thấp 0,5%. Nhóm ở giữa có tỷ lệ nợ xấu dưới 2% gồm có là TPBank, MBBank, HDBank, VietinBank, BIDV, Techcombank, Eximbank.
Tuy nhiên, nhìn chung ngành ngân hàng vẫn còn một số NHTM có tỷ lệ nợ xấu khá cao so với ngành như Sacombank (2,11%), NCB (2,12%) và SHB (2,4%). Tại thời điểm cuối năm 2018, Sacombank là ngân hàng có nhiều nợ xấu tại VAMC nhất, lên tới 40.233 tỉ đồng, giảm nhẹ 7,5% so với đầu năm 2018.
Theo sau là SCB với dư nợ hơn 26.600 tỉ đồng, tăng 10,6%; BIDV với hơn 14.100 tỉ đồng, giảm mạnh 36,8%. Đặc biệt trong danh sách về nợ xấu tại VAMC, VietinBank là một trường hợp đáng lưu tâm khi có số nợ xấu tại đây hơn 13.400 tỉ đồng. Đáng chú ý, ngân hàng này đã từng sạch nợ tại VAMC vào thời điểm cuối quí 2.2018. Điều đó có nghĩa, chỉ trong sáu tháng cuối năm 2018, VietinBank quay trở lại bán thêm hơn 13.400 tỉ đồng nợ xấu sang VAMC.
Trong năm 2018, toàn hệ thống các TCTD đã xử lý được 149.220 tỉ đồng nợ xấu, trong đó các TCTD sử dụng dự phòng rủi ro để xử lý chiếm tỷ trọng 46,68%, thu nợ của khách hàng chiếm tỷ trọng 26,78%, bán nợ cho VAMC chiếm tỷ trọng 20,1%, bán nợ cho các tổ chức, cá nhân khác chiếm tỷ trọng 6,44%.
Nói riêng về nợ bán cho VAMC, tính đến cuối năm 2018, đã có sáu ngân hàng không còn trái phiếu đặc biệt VAMC là Vietcombank, Techcombank, MB, ACB, VIB và OCB. Điểm nhấn trong kế hoạch kinh doanh năm 2019 là nhiều ngân hàng thể hiện quyết tâm xóa sạch nợ tại VAMC càng nhanh càng tốt, thậm chí có thể phải hy sinh tăng trưởng lợi nhuận để thực hiện điều này. Đơn cử như VietinBank, ngân hàng mới bán 13.400 tỉ đồng nợ xấu cho VAMC trong năm 2018, cũng đã trích lập luôn 16,6% dự phòng cho các trái phiếu này trong năm 2018.
Quyết tâm xử lý nợ xấu còn được thể hiện rõ khi mới đây Thống đốc NHNN đã có văn bản chỉ đạo yêu cầu các ngân hàng đưa tỷ lệ nợ xấu nội bảng, nợ đã bán cho VAMC và nợ đã thực hiện các biện pháp phân loại nợ xuống dưới 3% từ nay đến năm 2020.
Đây sẽ là một thách thức không nhỏ bởi tỷ lệ này hiện lên tới hơn 6%. Ngoài ra, NHNN đang dự thảo Thông tư quy định về việc mua, bán và xử lý nợ xấu của VAMC để thay thế cho Thông tư 19/2013/TT-NHNN, trong đó bổ sung thêm điều khoản các TCTD bán nợ nhận trái phiếu đặc biệt không chia cổ tức bằng tiền mặt để nâng cao năng lực tài chính và tạo nguồn xử lý nợ xấu cho đến khi trái phiếu đặc biệt được thanh toán.
Nếu dự thảo này được áp dụng, tất cả các ngân hàng đang còn số dư trái phiếu đặc biệt của VAMC sẽ không được chia cổ tức bằng tiền mặt.
