Theo nhiều trang sử ghi lại, vào cuối thế kỷ 18, gia tộc thương gia tri thức họ Dương đã có chuyến du ngoạn đến vàm cống Cần Thơ thuộc vùng đất Tây Nam. Do thấy nơi đây đất đai phù sa màu mỡ, cây cối quanh năm tươi tốt, mưa thuận gió hòa nên gia tộc quyết định chọn vùng đất này để an cư, lạc nghiệp. Ban đầu, ngôi nhà được xây dựng bằng gỗ, lớp ngói nhưng theo thời gian, ngôi nhà bị xuống cấp nên gia tộc cho thiết kế và xây dựng lại.
Người cho thiết kế và xây dựng là ông Dương Chấn Kỷ - thế hệ con cháu đời thứ 4. Ông nổi tiếng là một điền chủ có óc nghệ thuật thẩm mỹ lại hứng thú sáng tạo, mới mẻ nên ngôi nhà được xây dựng theo hướng Đông Tây. Theo đó, diện mạo bên ngoài ngôi nhà mang phong cách kiến trúc biệt thự kiểu Pháp vừa sang trọng, quý phái còn không gian thờ cúng thì mang dấu ấn phương Đông cổ kính. Do đó, đây là một trong những ngôi nhà nổi tiếng ở xứ Tây Đô mang nét đẹp kiến trúc hài hòa.
Tổng diện tích ngôi nhà khoảng 6.000m2 rộng rãi, thoáng đãng. Cũng như bao ngôi nhà cổ khác, nhà cổ Bình Thủy gồm nhiều không gian như không gian tiếp khách, không gian thờ cúng, không gian sinh hoạt, các không gian tiểu cảnh trong và ngoài. Mỗi không gian đều được chia thành nhiều gian theo đúng kiến trúc truyền thống của người Á Đông. Ngoài sân, gia chủ cũng cho trồng nhiều loại cây cảnh, quanh năm hoa nở bốn mùa nên ngôi nhà cổ mang nhiều hương sắc, thơ mộng.
Suốt hàng trăm năm, ngôi nhà đã chứng kiến bao thăng trầm lịch sử của vùng đất Tây Đô nói riêng và Nam Bộ nói chung. Do đó, ngôi nhà thu hút rất nhiều đoàn phim đến đây để ghi hình bối cảnh xưa, trong đó có loạt các phim nổi tiếng và được đông đảo công chúng biết đến như Người đẹp Tây Đô, Nợ đời, Người tình,...
Bằng giá trị kiến trúc, lịch sử, năm 2009, nhà cổ Bình Thủy được công nhận là “di tích nghệ thuật cấp quốc gia”, điều này mở ra con đường cho giúp du khách có thể tận mắt chứng kiến nét cổ kính của vùng Nam Bộ. Ngày nay, dẫu thế hệ của gia tộc nhà họ Dương đã quen dần với nếp sống, kiến trúc của hiện đại song thế hệ gia tộc này vẫn mến khách và tự hào mỗi lần kể về phong vị ngày xưa.
