"Mái cứng, tường cứng và nền cứng"
Những ngày đầu xuân mới, người dân trong bản Tả Chải (xã Thàng Tín, Hoàng Su Phì) kéo nhau đến chúc mừng gia đình ông Lù Văn Sinh có ngôi nhà mới khang trang được xây dựng ngay trên nền đất cũ của ngôi nhà tranh tre vách đất đã tồn tại cả chục năm qua.
Ngôi nhà 3 cứng "mái cứng, tường cứng và nền cứng" của nhà ông Sinh được hỗ trợ 60 triệu đồng theo Quyết định số 1953 ngày 25.07.2019 của Tỉnh uỷ Hà Giang hay còn gọi với cái tên gần gũi, chương trình 1953. Từ nguồn hỗ trợ, chính quyền địa phương và bà con trong thôn bản cùng chung tay chung sức dựng lên ngôi nhà kiên cố cho hộ nghèo nhất nhì bản Tả Chải này.
Căn nhà tuy không quá rộng rãi, bề thế nhưng chắc chắn và phù hợp tập quán sinh hoạt vùng cao đã hiện hữu. Với gia đình ông Sinh đây có lẽ là ước mơ cả đời mới thành sự thực bởi sau bao năm sống trong cảnh mưa dột, gió lùa thì nay 5 con người đã thực sự yên tâm trong căn nhà mới. Quan trọng hơn, những nỗi lo nơm nớp khi mùa mưa bão về đã lùi xa.
Trong căn nhà mới gần như chưa có thứ đồ gì giá trị, pha ấm nước nóng mời bà con dân bản, ông Sinh vui lắm: "Sang năm phải chăm chỉ trồng ngô nuôi bò thôi, cuối năm bán được bò rồi còn có tiền mà mua sắm ti vi, đồ điện trong nhà cho các con chứ. Đời mình khổ quá, được Nhà nước hỗ trợ làm nhà thế này mừng lắm, giờ chỉ biết bảo vợ phải chăm chỉ làm để cho mấy đứa con được đi học đàng hoàng".
Ước mơ về những ngôi nhà kiên cố
Ngược lên 4 huyện vùng cao núi đá, nơi vẫn được biết đến với tên Cao nguyên đá Đồng Văn. Cảnh đẹp là vậy nhưng cuộc sống của đồng bào vẫn rất nhiều gian khó, nơi đây gần như 100% dân số là đồng bao dân tộc Mông bao đời sống trong đá.
Dịp này, những căn nhà mới của các hộ nghèo, hộ chính sách trên địa bàn xã Sủng Trái (huyện Đồng Văn) cũng vừa kịp hoàn thành và bàn giao tới tay đồng bào. Cũng dễ hiểu khi toàn xã còn tới 93% hộ nghèo và cận nghèo, nhà kiên cố là thứ thiếu nhất ở đây bởi bao đời cuộc sống gian khó đã khiến người ta không dám mơ tới một ngôi nhà cứng.
Anh Thào A Lý là một trong số những hộ nghèo được hỗ trợ làm nhà đợt này. Chỉ về tàn tích của căn nhà cũ ngay dưới chân núi, anh Thào vẫn không khỏi hết bàng hoàng: "Đá ầm ầm từ đỉnh núi rơi xuống, chỉ nghe thấy có người hô hoán phía ngoài, cả nhà không kịp cầm theo gì chỉ biết chạy thật nhanh. Đến tít ngoài nương ngô nhìn lại thì cả cái nhà bé tí bị đá vùi lấp rồi, không còn chỗ ở nữa".
Lúc đó đã cuối tháng 11, cả nhà lo không biết Tết này sẽ ở đâu. Những ngày sau đó, nhà Lý đi ở nhờ nhà anh trai, rồi được Nhà nước hỗ trợ tiền để làm nhà mới. Cả bản cùng nhau đi gùi gạch, gánh nước, cõng xi măng mái lợp về dựng lại căn nhà mới cho Thào A Lý. Hơn 1 tháng sau, căn nhà được xây lên trên khu đất mới cách xa chân núi trong niềm vui mừng của vợ chồng nghèo. Nỗi lo về đá lở cũng dần lùi xa.
Ông Giàng Mí Say - Bí thư Đảng ủy xã Sủng Trái vui mừng cho biết, ngay từ Tết năm nay, nhiều hộ đồng bào nghèo trong xã đã có được mái nhà mới nhờ chương trình 1953 của tỉnh Hà Giang và sự ủng hộ, giúp sức của các mạnh thường quần thực sự đã đem đến những ước mơ có thật cho đồng bào nghèo, đó là có nhà ở kiên cố. Đồng bào thêm biết ơn Đảng, biết ơn Nhà nước.
Mục tiêu ban đầu theo Quyết định 1953 của tỉnh Hà Giang thực hiện hỗ trợ làm 1.000 căn nhà mới kiên cố cho người có công, cựu chiến binh nghèo, hộ nghèo có hoàn cảnh khó khăn về nhà ở tại khu vực biên giới, với mức kinh phí 60 triệu đồng mỗi hộ. Tuy nhiên từ cấp thiết của thực tế và tính nhân văn sâu sắc của chương trình, nhiều nguồn lực từ cộng đồng, nhà hảo tâm đã được gửi về Hà Giang. Đến cuối năm 2021 đã có 5.121 căn nhà được hoàn thành.
Theo thống kê của tỉnh Hà Giang, số tiền huy động từ các nguồn trong và ngoài ngân sách cho chương trình 1953 đạt hơn 300 tỉ đồng. Tuy nhiên, bên cạnh đó cùng với hơn 280 nghìn ngày công được huy động của cán bộ, chiến sĩ, nhân dân trong tỉnh để cùng làm nhà cũng tương đương hơn 300 tỉ đồng. Một số tiền không hề nhỏ đối với tỉnh nghèo biên giới mang theo hi vọng về cuộc sống mới cho hàng chục nghìn đồng bào dân tộc thiểu số.
Trong quá trình triển khai thực hiện, việc đảm bảo đúng đối tượng, chất lượng, tiến độ được công khai minh bạch, vấn đề hỗ trợ là điều luôn được tỉnh Hà Giang nghiêm túc thực hiện, làm từng bước một cách bài bản. Chính vì vậy, người dân đồng thuận rất cao và tình nguyện làm việc. Với sự đóng góp chung tay của cả cộng đồng, chương trình có ý nghĩa nhân văn sâu sắc này đang góp phần tạo nên một diện mạo mới, sức sống mới cho mảnh đất Hà Giang khô cằn. Nhưng quan trong hơn, từ đây tạo cơ hội và động lực để đồng bào miền biên giới này vươn lên thoát nghèo, xây dựng cuộc sống ngày càng ấm no.