Mang voọc đi khắp thế giới
Năm 2020, Việt Nam vinh dự khi có nữ anh hùng điểm nóng đa dạng sinh học thứ 2 do Quỹ đối tác Hệ sinh thái Trọng điểm (CEPF) tại Pháp bình chọn. Nhiều người đã không bất ngờ khi tên của nhà bảo tồn Lê Thị Trang (1986) - Phó Giám đốc Trung tâm đa dạng sinh học GreenViet Đà Nẵng - được vinh danh. Bởi, nhiều năm qua, chị cùng các đồng nghiệp của mình đã nỗ lực, gom một tình yêu lớn cho voọc, cho Sơn Trà.
Bắt đầu từ việc tổ chức những chuyến đi mang tên “Tôi yêu Sơn Trà” giúp người dân biết cách ứng xử với tự nhiên từ việc đi thật khẽ, ngắm nhìn thật kỹ để rồi mê mẩn thấy đàn voọc chuyền cành, nghe tiếng suối chảy. Cũng những con người đó, họ ăn ngủ ở núi Sơn Trà để rồi phát hiện nhiều vụ chặt phá cây rừng, đánh động cơ quan chức năng. Sơn Trà như ngôi nhà của họ. Từng khu vực có gì, con gì đều nằm trong lòng bàn tay nên khi ngôi nhà ấy bị đe doạ, họ đã lên tiếng mạnh mẽ, đối đầu với nhiều thế lực trong cuộc đấu tranh chống bê tông hoá một trong 9 khu bảo tồn thiên nhiên đầu tiên của Việt Nam.
Trong chuỗi quá trình đầy áp lực, khó khăn đó, chị Trang là người ngồi lại, định hình xem việc bảo vệ Sơn Trà đang ở đâu, cần cái gì. “Lúc đó, chúng tôi đặt mục tiêu duy nhất là phải làm cho người dân, cộng đồng địa phương biết Sơn Trà có loài voọc - nữ hoàng linh trưởng thế giới. Nó đẹp đẽ, tình cảm chẳng khác gì con người và làm cho họ yêu nó. Khi yêu rồi, người ta mới hành động để bảo vệ thứ mình có”.
Cũng từ đó, để có thêm tiếng nói, sự chú ý của quốc tế, chị Trang đã mang hình ảnh voọc Sơn Trà đi khắp các hội nghị, hội thảo về bảo tồn trên khắp thế giới. Lúc là chú voọc bông được chị tặng Hoàng tử nước Anh cùng lời giới thiệu, lời mời đến với Sơn Trà. Lúc là chiếc áo dài được vẽ tỉ mỉ hình ảnh chú voọc với đôi mắt trong trẻo mà chị mặc khi báo cáo tại các hội thảo quốc tế. Tất cả đã giúp mang hình ảnh voọc Việt Nam tiến ra thế giới, gọi mời các nhà bảo tồn hàng đầu tìm về Sơn Trà, góp một tiếng nói mạnh mẽ cho trong cuộc đấu tranh bảo vệ ngôi nhà chung của muôn loài.
Giải thưởng dành cho cộng đồng
Sau rất nhiều những chia sẻ, quay trở lại với giải thưởng của mình, chị Trang cười, tỏ ra ngại ngùng nói: “Để Sơn Trà như ngày hôm nay, đó là sự nỗ lực của rất nhiều đồng nghiệp, của cộng đồng người dân Đà Nẵng với hàng trăm con người ở nhiều ngành nghề, lĩnh vực đã cùng lên tiếng. Đó là điều tôi tự hào nhất khi bản thân được kết nối với những người có chung lý tưởng, hướng đến sự hoà hợp giữa con người và tự nhiên. Từng người dân tại Đà Nẵng, mà rộng hơn là Việt Nam, sẽ là lực lượng chính bảo vệ những đàn voọc cho hôm nay và mai sau. Còn về phần mình, tôi vẫn sẽ tiếp tục gom thêm nhiều tình yêu khác để có thêm những con khỉ, con voọc được che chở, yêu thương”.
Nói là vậy, nhưng giải thưởng “anh hùng điểm nóng đa dạng sinh học” vẫn có lý do của nó khi chọn chị Trang để tôn vinh. Đó là nhà bảo tồn có một tình yêu rất lớn với thiên nhiên, với quê hương. Chị đã sẵn sàng vùi mình vào công việc với hàng trăm khó khăn, vất vả, thậm chí là sự cản trợ, đe doạ về nhiều mặt.
Và cũng chính chị Trang, người tự nhận có tiếng nói nhỏ bé đã đưa thông tin, truyền cảm hứng và cả tình yêu của mình về Sơn Trà đến nhiều người. Hôm nay, nhắc đến Sơn Trà, cả thế giới sẽ nhắc đến voọc và nhắc đến nữ “anh hùng” Lê Thị Trang. Chị cũng là niềm tự hào của người dân Đà Nẵng, Việt Nam.
