Mâm cơm tất niên của người miền Bắc
Trong mâm cỗ cúng tất niên của người miền Bắc, luôn phải đầy đủ; 4 bát, 4 đĩa (mâm cỗ nhỏ); 6 bát, 6 đĩa hoặc 8 bát, 8 đĩa với mâm cỗ lớn.
Trong mâm cỗ, bát và các đĩa thức ăn phải xếp cao 2 tầng. Đặc biệt, những món trong mâm cơm cúng ngày cuối năm thường không thể thiếu: Thịt gà, thịt lợn, giò, chả quế, móng giò hầm, bánh chưng, dưa hành...
Ngoài ra, các gia đình ở miền Bắc thường thêm một đĩa xôi gấc màu đỏ, với mong ước đón một năm mới may mắn hơn. Hoặc thêm một số món tùy theo khẩu vị như thịt đông, nộm, gà tần...
Cơm cúng tất niên ở miền Trung
Cũng giống như người dân ở miền Bắc, miền Nam, các gia đình ở miền Trung cũng bận rộn chuẩn bị sắm sửa làm cơm cúng tất niên.
Trong mâm cỗ Tết miền Trung không yêu cầu số lượng 4-4, 6-6 hay 8-8 bát đĩa như ngoài miền Bắc, nhưng cũng có các món đặc sản không thể thiếu như: Giò lụa, thịt gà, thịt lợn, măng khô, miến xào.
Trong các món ăn cúng tất niên của người miền Trung cũng không thể không có bánh chưng, bánh tét ăn kèm một đĩa dưa muối thơm ngon, ăn cho đỡ ngán.
Mâm cơm ngày tất niên theo tập tục của người miền Nam
Người miền Nam làm mâm cỗ ngày cuối năm thường ưu tiên những món nguội.
Trong đó, các món ăn không thể thiếu như: Bánh tét, củ cải ngâm nước mắm, canh măng, canh khổ qua nhồi thịt, thịt kho tàu, gỏi tôm thịt, thịt lợn luộc, đĩa dưa giá, đĩa nem, đĩa chả giò và củ kiệu... để cúng ông bà tổ tiên.
Ý nghĩa của mâm cơm tất niên
Theo phong tục người Việt, các gia đình sẽ cúng tất niên 30 Tết, hoặc 29 Tết với những năm lịch thiếu.
Bữa cơm tất niên là bữa ăn quan trọng nhất trong năm. Bởi đây là lúc cả gia đình cùng nhau tổng kết, nhìn lại một năm đã qua. Họ đã làm được những thành công gì?, những điều còn dang dở, khép lại những muộn phiền và đón năm mới với nhiều may mắn, an lành.
Đồng thời, bữa cơm ngày cuối năm cũng là lúc gia đình đoàn viên, sum họp sau một năm làm việc, học hành vất vả ở nơi xa, mọi người cùng trở về và ăn một bữa cơm mang đậm vị Tết.
Ngoài ra, đây cũng là dịp để con cháu thể hiện lòng thành kín, mời ông bà, tổ tiên về đón Tết.
