Nhân dịp kỷ niệm 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ (1954 - 2024), Nhà xuất bản Kim Đồng giới thiệu đến độc giả bộ sách gồm 17 cuốn viết về Điện Biên Phủ với nhiều thể loại của nhiều tác giả nổi tiếng.
Trong đó, đáng chú ý là cuốn nhật ký của họa sĩ Phạm Thanh Tâm mang tên “Ký họa trong chiến hào, nhật ký chiến tranh của một người lính trẻ trong chiến dịch Điện Biên Phủ”.
Đây là cuốn nhật ký được họa sĩ Phạm Thanh Tâm (1932-2019) viết khi tham gia Chiến dịch Điện Biên Phủ với tư cách phóng viên chiến trường báo Quyết Thắng, tờ báo của Đại đoàn pháo binh 351.
Theo đó, “Ký họa trong chiến hào” được viết trực tiếp tại chiến trường, ngay trong chiến hào, dưới làn bom đạn và được chia làm 3 phần: “Đường ra trận”, “Trong chiến hào” và “Về hậu phương”.
“Đường ra trận” là đường lên với Điện Biên nơi tác giả Phạm Thanh Tâm ghi lại những chân dung ông gặp trên đường ra chiến dịch, đó là dân công hỏa tuyến, công binh mở đường, thanh niên xung phong và đặc biệt gần gũi với ông là chân dung những người pháo thủ thức suốt đêm để kéo pháo lên trận địa.
“Trong chiến hào” là những trang nhật ký viết trong suốt 55 ngày đêm của Chiến dịch Điện Biên Phủ. Những ghi chép của ông trong những ngày này là trang tư liệu sống động hữu ích cho bất cứ ai muốn tìm hiểu về Chiến dịch Điện Biên Phủ.
“Về hậu phương” là niềm vui chiến thắng, những dự cảm về cuộc chiến phía trước để có được ngày hòa bình lâu dài.
Ngoài nội dung nhật ký, phần hình ảnh của “Ký họa trong chiến hào” khá đặc sắc với hình ảnh 16 trang nhật ký gốc gồm các trang viết tay, trang vẽ bản đồ, hiện vật thời chiến…
Nhưng đặc biệt nhất là hơn 30 bức tranh ký họa được tác giả vẽ trong chiến hào. Viết và vẽ vừa bổ sung vừa thể hiện nhất quán cái nhìn của người lính trẻ Phạm Thanh Tâm.
Tranh ký họa của Phạm Thanh Tâm đầy cảm xúc, họa sĩ vẽ những tình cảm tế nhị của người lính về cuộc chia tay với người thương. Anh vẽ tình đồng đội sâu sắc qua những bức ký họa chăm sóc thương binh, vẽ niềm vui thường ngày của người lính bên bờ suối ngay sau ngọn đồi E khốc liệt giữa chiến dịch, niềm vui hòa bình khi những bông hoa nở trên mũ sắt vỡ…
Ra mắt độc giả thế giới, sau 20 năm đã trở lại với độc giả Việt Nam đúng vào dịp kỷ niệm 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ, “Ký họa trong chiến hào” vẫn giữ nguyên vẹn giá trị thời sự và nhân văn của nó. Từ góc nhìn của người trong cuộc, nhật ký của họa sĩ Phạm Thanh Tâm thấm đẫm lòng yêu nước, tình cảm quân - dân, tình đồng chí…
Họa sĩ Phạm Thanh Tâm từng chia sẻ rằng: “Chúng tôi đã có một tình yêu lớn lao, tình yêu nước và tình yêu dành cho nhau. Những xúc cảm yêu thương đó là những gì tôi bày tỏ trong nhật ký và mang theo mình suốt cuộc đời”.
Bà Vũ Thị Quỳnh Liên - Tổng biên tập Nhà xuất bản Kim Đồng - cho biết, cuốn nhật ký được họa sĩ Phạm Thanh Tâm lưu giữ suốt 50 năm. Đến năm 2005, nhật ký được dịch ra tiếng Anh và in thành sách cùng các tranh ký họa ông vẽ trong chiến dịch Điện Biên Phủ. Bản tiếng Pháp của cuốn sách được phát hành năm 2011.
“Với mong muốn giới thiệu cho độc giả Việt Nam, sau gần 20 năm Nhà xuất bản Kim Đồng đã chính thức đưa được cuốn sách trở về quê hương trong dịp kỷ niệm 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ”.
Cũng nhân dịp này, nhà xuất bản Kim Đồng mở hai cuộc triển lãm trực tuyến - triển lãm trên nền tảng kỹ thuật số từ ngày 6 đến hết ngày 12.5.2024.
