Đầu tiên là Bộ Giáo dục và Đào tạo đề xuất lộ trình tăng học phí mới (dự thảo sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 81 về học phí), dù trước đó Chính phủ đã nhằm giảm gánh nặng cho người dân có con em đi học trong bối cảnh kinh tế đang rất khó khăn.
Còn trường học các cấp, ngay từ hôm tựu trường (28.8) nơi này nơi kia đã bắt đầu ì xèo chuyện lạm thu, tận thu, mạo thu… Thậm chí còn có những quy định tréo nghoe như tân sinh viên phải mở tài khoản của ngân hàng do nhà trường chỉ định, mới được làm thủ tục nhập học.
Hay trường đại học mà lại bắt buộc mua và mặc đồng phục mới được vào trường; nộp tiền học chính trị đầu khoá; Trường tiểu học thì bắt nộp thêm tiền học tiếng Anh vì năm nay có giáo viên người nước ngoài…
Đến mức, có người ví von hai chữ “mùa thu” – mùa tựu trường cũng là “mùa thu” của các trường học với nguồn thu tưởng chừng vô tận, không thể mặc cả kiểu như vào bệnh viện của phụ huynh và học sinh.
Rồi thì năm học 2023 - 2024, học sinh phổ thông cả nước sẽ học theo hai chương trình. Các lớp 5, 9, 12 sẽ học chương trình phổ thông 2006 với một bộ sách giáo khoa dùng chung cho cả nước.
Các lớp còn lại sẽ học theo chương trình phổ thông 2018 với nhiều bộ sách do các trường chọn lựa cùng với việc dạy và học tích hợp 3 môn thành một theo kiểu một giáo viên làm thay việc cho 3 giáo viên. Trong đó học sinh lớp 4, 8, 11 là những học sinh đầu tiên học sách giáo khoa mới của khối này.
Rồi thì kết thúc năm học 2022 - 2023, cả nước còn thiếu trên 118 nghìn giáo viên, tăng hơn 11 nghìn so với năm học 2021 – 2022. Và những ngày này, các địa phương hối hả tìm mọi cách, mọi biện pháp từ đãi ngộ tiền, hạ chuẩn và quy trình tuyển dụng nhưng vẫn còn thiếu đến hơn 74.000 giáo viên.
Và không chỉ thiếu mỗi giáo viên, các địa phương, đặc biệt là Hà Nội và TPHCM vẫn chưa chữa được căn bệnh kinh niên về việc thiếu trường, thiếu lớp.
Mùa tựu trường năm nay, tất nhiên vẫn không thiếu sự kỳ vọng và hứa hẹn về những “trường học hạnh phúc” – một mục tiêu mà Bộ Giáo dục và Đào tạo đã xây dựng, phát động từ năm 2019.
Tuy nhiên với những ngổn ngang và lo âu như thế này, thì “trường học hạnh phúc” vẫn chỉ là câu chuyện của “một ước mơ lớn”, của “một ngày nào đó chúng ta sẽ có trường học hạnh phúc” như lời của Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Văn Phúc tại Hội nghị chuyên đề quốc tế về trường học hạnh phúc lần thứ nhất, tổ chức tại Huế hồi tháng 4 mới đây.