Đó là chuyện ùn tắc giao thông, và còn một việc quan trọng hơn, sau vụ cướp ở Trạm thu phí Dầu Giây, dư luận quan tâm đến việc quản lý doanh thu của các trạm thu phí. Nếu vẫn còn cách thu phí thủ công, thì dư luận có quyền nghi ngờ về việc giấu doanh thu. VEC lên tiếng bảo vệ cho sự “trong sạch” của mình, tuy nhiên để đừng ai nghi ngờ sự mờ ám trong doanh thu, thì hãy chủ động minh bạch.
GS-TS Nguyễn Trọng Hòa (Viện Nghiên cứu phát triển Việt Nam) trả lời phóng viên Lao Động: “Không ít BOT giao thông có dấu hiệu của lợi ích nhóm, họ cố tình giấu bớt doanh thu thực để được nộp thuế ít và được kéo dài thời hạn thu phí. Vì vậy, nếu triển khai thu phí tự động thì doanh thu thực sẽ được sáng tỏ. Khi đó cơ quan chức năng căn cứ vào doanh thu thực này để thu thuế và giảm thời hạn thu phí nên họ sợ”.
Tất cả các trạm BOT đều trong tình trạng tương tự, không chỉ riêng đường cao tốc. Cho nên, yêu cầu đặt ra là phải nhanh chóng triển khai thu phí tự động không dừng (ETC) đối với ôtô qua trạm BOT.
Cơ sở thứ nhất là chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ về việc triển khai dự án thu phí sử dụng đường bộ theo hình thức điện tử tự động không dừng theo Quyết định số 07/2017/QĐ-TTg ngày 27.3.2017.
Một trong những nội dung tại Điều 2, Nghị quyết số 437/NQ-UBTVQH14 ngày 21.10.2017 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội ghi rõ: “Ngoài ra, cần ban hành khung tiêu chuẩn chung làm cơ sở, thực hiện đấu thầu lựa chọn nhà cung cấp dịch vụ thu giá (phí) tự động không dừng, tránh tình trạng độc quyền trong thu giá dịch vụ, giám sát doanh thu của các trạm và bảo đảm tính cạnh tranh, công khai, minh bạch trong hoạt động thu giá. Từ năm 2019, triển khai đồng bộ thu giá dịch vụ không dừng đối với tất cả các tuyến quốc lộ được đầu tư theo hình thức hợp đồng BOT trên cả nước”.
Nghị quyết của Quốc hội, Quyết định của Thủ tướng Chính phủ dứt khoát phải được thực hiện. Nhưng đến nay, việc triển khai thu phí tự động không dừng quá chậm, gây thiệt hại cho xã hội, chưa kể có thể phát sinh tiêu cực khác. Bộ, ngành nào chịu trách nhiệm trước Thủ tướng Chính phủ về sự chậm trễ này?
Để đẩy nhanh lộ trình thực hiện thu phí tự động không dừng, chỉ còn cách bắt buộc các cơ quan có trách nhiệm phải hoàn thành đúng thời hạn, nếu không sẽ kỷ luật người đứng dầu.
