Thủ dâm cũng có tính hai mặt. Nếu biết tiết chế, thủ dâm còn có thể mang lại nhiều lợi ích cho sức khoẻ. Tuy nhiên, nếu lạm dụng và thủ dâm quá độ sẽ dẫn đến chứng nghiện thủ dâm, dễ gây ảnh hưởng về cả thể chất và tinh thần cho nam giới.
Ảnh hưởng tinh thần
Khi thủ dâm quá nhiều (nhất là vài lần trong ngày), sẽ rơi vào trạng thái tâm lý căng thẳng, mất ngủ, luôn có cảm giác lo sợ, bất an, tính tình hay cáu gắt.
Vì thế người thường xuyên thủ dâm có thể bị nhiễu loạn hoạt động bình thường của hệ thống thần kinh do trung khu hưng phấn của đại não luôn phải lặp đi lặp lại trạng thái hưng phấn liên tục, từ đó làm giảm sức tập trung tới công việc và trí nhớ cũng bị giảm sút rõ rệt.
Thủ dâm quá nhiều cũng dễ dẫn đến lệch lạc tính dục, chỉ thích bản thân và người cùng giới mà không quan tâm tới người khác giới.
Gây tổn thương cho dương vật
Một số nam giới thủ dâm thường xuyên đến mức gây tổn thương cho bản thân. Việc thủ dâm quá nhiều sẽ gây vết thương nhẹ như rộp da hoặc mắc bệnh Peyronie. Peyronie là chứng viêm mạn tính bao trắng thể hang dương vật gây rối loạn mô liên kết dẫn đến phát triển mảng xơ cứng ở dương vật. Nếu xuất hiện các vết rách trên dương vật do thủ dâm hoặc đau đớn, chảy máu cần đi khám bác sĩ và chú ý giảm tần suất tránh dẫn đến nghiện.
Suy giảm khả năng tình dục và sinh sản
Lạm dụng thủ dâm sẽ ảnh hưởng đến khả năng tình dục của nam giới như: xuất tinh sớm, rối loạn cương, liệt dương... Nguyên nhân do thủ dâm thường xuyên và quá dày sẽ làm cho trung khu thần kinh luôn ở trong trạng thái quá hưng phấn, gây ức chế trung khu cảm giác tình dục.
Khi đó cơ quan sinh dục nam giới chỉ cần một kích thích nhẹ cũng có thể xuất tinh, gây ra tình trạng xuất tinh sớm. Ở chiều hướng khác, thủ dâm nhiều trong thời gian dài khiến nhiều trường hợp phải dùng những kích thích thật mạnh mới xuất tinh, nên rất khó xuất tinh, rối loạn cương dương, thậm chí là liệt dương.
Người thường xuyên thủ dâm sẽ đạt cực khoái quá sớm, khiến bạn đời của mình không cảm thấy thỏa mãn, ảnh hưởng đến tình cảm vợ chồng, thậm chí đổ vỡ hôn nhân... Những người thủ dâm quá nhiều, số lượng tinh trùng chỉ giảm còn gần một nửa người bình thường, tỷ lệ sống và mức độ di động của tinh trùng cũng giảm sút nhiều nên chất lượng tinh trùng không được tốt. Đây là yếu tố bất lợi cho khả năng sinh sản và chất lượng giống nòi.
Ảnh hưởng hệ thống thần kinh trung ương
Người thường xuyên thủ dâm có thể bị trầm cảm, suy giảm trí nhớ, thiếu tập trung, khả năng hiểu biết suy giảm, mất ngủ, hay mơ, chóng mặt, đánh trống ngực.
Tác hại liên quan đến bệnh đường sinh dục
Thủ dâm thường xuyên có thể gây ra viêm tuyến tiền liệt dẫn đến đi tiểu thường xuyên, nước tiểu có màu trắng đục, vùng bụng dưới và âm bộ khó chịu, đau lưng, mất ham muốn tình dục, xuất sinh sớm, không xuất tinh.