Nguyên nhân, đường lây truyền khiến nhiều người ở xã Kim Thượng, huyện Tân Sơn, Phú Thọ nhiễm HIV đang được cơ quan chức năng làm rõ. Đến thời điểm này, thông tin nghi ngờ do dùng chung kim tiêm vẫn chỉ là lời đồn thổi, không có căn cứ, không thể vội vã khẳng định khi chưa có kết luận của cơ quan chuyên môn.
Theo phân tích của PGS.TS Đỗ Duy Cường – Trưởng khoa Truyền nhiễm (Bệnh viện Bạch Mai, Hà Nội), xác suất lây truyền HIV qua bơm kim tiêm chỉ 0,3% và không phải tất cả mũi tiêm đều có thể làm lây nhiễm bệnh.
Virus HIV trong bơm kim tiêm có thể sống 5 ngày trong môi trường, còn nếu lâu hơn thì khó có thể làm lây nhiễm bệnh được. Thông tin về y sĩ dùng chung một kim tiêm để tiêm cho người dân trong nhiều tuần, nhiều tháng liền khiến lây truyền HIV là hoàn toàn không có cơ sở khoa học.
Theo các chuyên gia, virus HIV tồn tại nhiều nhất trong máu, tinh dịch, dịch âm đạo, sữa của người nhiễm HIV. Khi đạt đủ số lượng sẽ dẫn đến lây truyền HIV từ người nọ sang người kia.
Ngoài ra, HIV còn có thể có trong nước bọt, nước tiểu, nước mắt hay mồ hôi. Tuy nhiên, HIV tồn tại trong những thể trên thường rất ít không đạt đủ ngưỡng để có khả năng lây nhiễm khi tiếp xúc từ người bệnh sang người lành bệnh. Đây được xem là cơ sở để khảng định HIV không dễ lây truyền qua các con đường tiếp xúc bình thường.
Không phải cứ đứng gần hay tiếp xúc thông thường như bắt tay, ôm, hôn… là có thể lây nhiễm HIV. Mà HIV chỉ lây nhiễm qua một số con đường chính như qua đường tình dục không an toàn, dùng chung bơm kim tiêm không tiệt trùng, truyền từ mẹ sang con, truyền máu không an toàn...
Khi ở ngoài cơ thể con người, HIV rất dễ bị tiêu diệt dưới môi trường nhiệt độ thông thường cùng các hóa chất khử mùi khác.
Trong môi trường nước, mức nhiệt >56 độ C sẽ tiêu diệt HIV trong vòng 30 phút. HIV dễ dàng bị tiêu diệt trong các dung dịch: Oxy già 6%, dung dịch tẩy rửa Javel 0.1-0.5%, cloramin 25%, các chất sát trùng như cồn 70 độ hoặc trong axit (độ pH<6) và bazơ (pH>10).
Cũng theo PGS.TS Cường, căn bệnh HIV cũng nên được coi là bệnh mạn tính thông thường, vì người bệnh HIV hoàn toàn sinh sống, hoạt động như người bình thường. Người bệnh HIV đầu tiên ở Việt Nam đến nay sau 30 năm vẫn khỏe mạnh, có chất lượng cuộc sống tốt là minh chứng rõ ràng nhất.
Một nghiên cứu kéo dài 8 năm từ 2000 đến 2007 nhằm đánh giá tuổi thọ kỳ vọng của những người có HIV đang điều trị ARV. Nghiên cứu này tiến hành trên gần 23.000 bệnh nhân ở Mỹ và Canada, thông qua đánh giá các thông số sinh học, từ đó phân tích tỷ lệ tử vong và tuổi thọ kỳ vọng của nhóm này.
Kết quả cho thấy không có sự khác biệt đáng kể giữa tuổi thọ trung bình của hai nhóm. Một nam giới Mỹ có tuổi thọ trung bình 77 tuổi, thì một nam giới Mỹ bị HIV đang điều trị ARV có tuổi thọ khoảng 75.
