Hiện nay ở Việt Nam lưu hành 3 loại virus viêm gan A, viêm gan B và viêm gan C. Trong đó, viêm gan A lây qua đường tiêu hoá, viêm gan B và viêm gan C lây truyền qua máu, quan hệ tình dục, tiêm chích. Viêm gan A thường dễ phát hiện nhưng viêm gan B, viêm gan C biến chuyển âm thầm, khó phát hiện, triệu chứng mơ hồ dễ bị bỏ qua.
Phòng chống viêm gan B chủ yếu là vắc-xin và trong đó viêm gan B sử dụng vắc-xin liều sơ sinh cho trẻ để trong vòng 24 giờ đầu, đặc biệt trẻ sinh ra từ những người mẹ nhiễm viêm gan B. Bên cạnh đó, nhiều biện pháp phòng bệnh khác được tăng cường như tiêm ngừa cho trẻ 2 – 4 tháng tuổi, cho người có nguy cơ cao thường xuyên tiếp xúc với bệnh nhân, phế phẩm có nguy cơ nhiễm virus viêm gan B, người hay truyền máu hoặc có hành vi nguy cơ như tiêm chích và quan hệ tình duc không an toàn.
Tiến sĩ, bác sĩ Vũ Ngọc Long – Phó trưởng phòng Kiểm soát bệnh truyền nhiễm, Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) cho biết, viêm gan B là bệnh gây viêm, hoại tử tế bào gan cấp và mãn tính. Bệnh rất dễ lây nhiễm và nguy hiểm. Việt Nam là nước có số người mắc bệnh viêm gan B cao trên thế giới, phần lớn là trẻ em và phụ nữ có thai. Tuy nhiên, nếu trẻ sơ sinh trong 24 giờ đầu tiên được tiêm vắc-xin viêm gan B thì hiệu quả phòng bệnh sẽ đạt trên 90%.
Hiện tỉ lệ tiêm vắc-xin viêm gan B cho trẻ trong 24 giờ đầu sau sinh hiện vẫn chưa đạt mục tiêu đặt ra. Nhiều địa phương mới đạt gần 70%, trong khi mục tiêu đặt ra là khoảng 80%. Theo khuyến cáo của tổ chức Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), tỉ lệ mũi tiêm này phải đạt tới 90% thì mới khống chế được dịch bệnh.
Nguyên nhân của tình trạng này do một số bà mẹ vẫn chưa tin tưởng vào chất lượng của vắc-xin, nhiều bà mẹ còn chủ quan cho rằng mẹ không mắc thì con không cần phải tiêm... Tuy nhiên, Tiến sĩ, bác sĩ Vũ Ngọc Long phân tích, khi đứa trẻ ra ngoài cơ thể mẹ, sức đề kháng còn kém, do vậy thời điểm này trẻ rất dễ mắc các bệnh lây nhiễm, nên cần phải được tiêm mũi viêm gan B để phòng bệnh.
Hiện tại, tỉ lệ tiêm vắc-xin viêm gan B cho trẻ trong 24 giờ đầu sau sinh ở khu vực nông thôn còn thấp do các bà mẹ chưa được tiếp cận vắc-xin này. Tuy nhiên, Tiến sĩ, bác sĩ Vũ Ngọc Long vẫn khuyến cáo, trong 3 ngày đầu sau sinh, trẻ vẫn có thể tiêm vắc-xin viêm gan B, hiệu quả phòng bệnh đạt vẫn cao.
Việc tiêm vắc-xin viêm gan B trong 24 giờ sau sinh không chỉ giúp trẻ phòng tránh nguy cơ lây truyền viêm gan B từ mẹ mà còn bảo vệ trẻ khỏi virus viêm gan B từ môi trường xung quanh.