Chỉ trong vài tuần, biến thể SARS-CoV-2 mang tên B.1.1.7, lần đầu tiên được xác định ở Anh, đã cho thấy khả năng lây nhiễm nhanh và rộng. Tương tự, ở Nam Phi, biến thể B.1.351 có thể tránh các kháng thể, làm giảm hiệu quả của một số loại vaccine COVID-19.
Các nhà khoa học cũng đang quan tâm đến một biến thể thứ 3 có liên quan phát sinh ở Brazil, được gọi là P.1. Kể từ khi phát hiện vào cuối tháng 12, nghiên cứu về biến thể P.1 chậm hơn các biến thể khác khiến các nhà khoa học chưa rõ về mức độ lo ngại của biến thể này. Bronwyn MacInnis - nhà dịch tễ học tại Viện Broad - nói: “Tôi đã nín thở".
Mới đây, 3 nghiên cứu đã cho thấy, sự gia tăng của P.1 ở thành phố Manaus, bang Amazonas. Rất có thể biến thể P.1 đã phát sinh ở đây vào tháng 11 và sau đó thúc đẩy sự gia tăng các ca COVID-19. Theo nghiên cứu, biến thể lây lan rộng chiếm ưu thế ở thành phố này vì khả năng lây nhiễm ngày càng tăng.
Đáng chú ý, tờ báo Mỹ lưu ý, biến thể P.1 có khả năng lây nhiễm cho một số người đã có khả năng miễn dịch hình thành từ việc mắc COVID-19 trước đó. Các thí nghiệm trong phòng thí nghiệm cho thấy, P.1 có thể làm suy yếu tác dụng bảo vệ của vaccine COVID-19 của Trung Quốc đang được sử dụng ở Brazil.
Các nghiên cứu vẫn chưa được công bố trên các tạp chí khoa học. Các tác giả nghiên cứu cũng cảnh báo rằng, những phát hiện trên tế bào trong phòng thí nghiệm không phải lúc nào cũng xảy ra ở thế giới thực và các nhà nghiên cứu mới chỉ bắt đầu hiểu được hành vi của P.1.
Tiến sĩ Nuno Faria - nhà virus học tại Đại học Hoàng gia London, người dẫn đầu phần lớn nghiên cứu mới - cho hay: “Những phát hiện gắn với Manaus nhưng tôi không biết liệu có áp dụng cho những nơi khác hay không”.
Dù vẫn còn bí ẩn quanh P.1, các chuyên gia cho rằng, đây là một biến thể cần phải xem xét một cách nghiêm túc. William Hanage - một nhà dịch tễ học tại trường y tế công Harvard T.H. Chan của Đại học Harvard - nói: "Thật đúng khi lo lắng về P.1 và dữ liệu này cho chúng tôi biết lý do tại sao".
Biến thể SARS-CoV-2 P.1 đang lan rộng ở các khu vực còn lại của Brazil và đã được phát hiện tại 24 quốc gia. Tại Mỹ, Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) đã ghi nhận 10 ca nhiễm biến thể này ở một số tiểu bang.
Để giảm nguy cơ bùng phát và tái nhiễm do biến thể P.1, Tiến sĩ Faria cho biết, điều quan trọng là phải tăng gấp đôi mọi biện pháp có thể để làm chậm lại sự lây lan của virus. Đeo khẩu trang và đảm bảo giãn cách xã hội có thể chống lại biến thể P.1. Việc tiêm chủng cũng góp phần hạn chế sự lây nhiễm và bảo vệ những người bị mắc bệnh khỏi bị nặng.
"Thông điệp cuối cùng là cần đẩy mạnh tất cả nỗ lực tiêm chủng càng sớm càng tốt. Chúng ta cần phải đi trước virus một bước" - ông Faria nói.
