Phát biểu với phóng viên trên máy bay hôm 24.6, ông Mattis tránh bất cứ chỉ trích cứng rắn nào với Trung Quốc như ông từng nói trong thời gian gần đây.
Thay vì thế, ông Mattis nhấn mạnh rằng, ông sẽ tập trung vào các vấn đề an ninh chiến lược trong đàm phán với các nhà lãnh đạo Trung Quốc.
Theo các quan chức, một chủ đề chính của cuộc thảo luận vào cuối tuần này là vấn đề phi hạt nhân hóa bán đảo Triều Tiên và vai trò của Bắc Kinh - đồng minh có quan hệ lâu dài với Bình Nhưỡng.
"Tôi muốn đến Trung Quốc để đối thoại. Tôi không muốn ngay lập tức đặt ra những kỳ vọng nhất định về những gì họ định nói. Tôi muốn đến đó để lắng nghe" - tờ SCMP dẫn lời ông Mattis.
Sự thay đổi của ông Mattis theo hướng ngoại giao hơn phản ánh sự thừa nhận của chính quyền Mỹ về ảnh hưởng quan trọng của Trung Quốc đối với Triều Tiên, trong bối cảnh các cuộc đàm phán đang tiếp diễn để Bình Nhưỡng từ bỏ hạt nhân.
Một quan chức của Mỹ cho biết, mặc dù ông Mattis sẵn sàng bày tỏ quan điểm của Washington về việc Trung Quốc quân sự hóa Biển Đông và những mâu thuẫn khác, song ông chủ Lầu Năm Góc không muốn bắt đầu đối thoại bằng "kích thích". Thay vào đó, mục tiêu của chuyến thăm là có các cuộc đàm phán chất lượng cao hơn về mối quan hệ quân sự giữa hai nước.
Tuy nhiên, tháng trước, ông Mattis bất ngờ rút lời mời Trung Quốc tham gia cuộc tập trận đa quốc gia RIMPAC ở Thái Bình Dương, để phản ứng việc Bắc Kinh đưa vũ khí đến các đảo nhân tạo ở Biển Đông.
Vài ngày sau đó, ông Mattis công khai đe dọa "hậu quả lớn hơn trong tương lai" nếu quân sự hóa tiếp tục thực hiện.
Nhưng lần này đối với ông Mattis, Triều Tiên sẽ là chủ đề chính trong các cuộc đối thoại với giới chức cao cấp Trung Quốc - theo nhận định của SCMP. Trong khi Washington muốn Bắc Kinh sử dụng ảnh hưởng của mình để củng cố đàm phán phi hạt nhân hóa với Bình Nhưỡng, thì Mỹ cũng muốn Trung Quốc duy trì cam kết thực thi trừng phạt chống Triều Tiên, như một phần của chiến dịch gây áp lực.
Đây là chuyến đi đầu tiên của ông Mattis tới Trung Quốc đại lục, kể cả với tư cách cá nhân và trên cương vị bộ trưởng quốc phòng. Lần gần nhất một ông chủ Lầu Năm Góc tới Trung Quốc là chuyến thăm của cựu Bộ trưởng Quốc phòng Chuck Hagel vào tháng 2.2014.
