Reuters đưa tin, trong cuộc họp ngoại trưởng nhóm "Bộ tứ kim cương" theo hình thức trực tuyến, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken nói với những người đồng cấp Anh, Pháp và Đức rằng, Mỹ sẵn sàng khởi động đàm phán với Iran về việc cả hai quốc gia quay trở lại thỏa thuận hạt nhân năm 2015 - trong nỗ lực hồi sinh thỏa thuận mà chính quyền ông Donald Trump đã từ bỏ gần ba năm trước.
Ông Blinken nhắc lại quan điểm của Mỹ rằng, chính quyền của Tổng thống Joe Biden sẽ quay trở lại thoả thuận chính thức được gọi là Kế hoạch Hành động Toàn diện Chung (JCPOA) nếu Iran tuân thủ đầy đủ thỏa thuận.
“Ngoại trưởng Blinken nhắc lại rằng... nếu Iran trở lại tuân thủ nghiêm ngặt các cam kết của mình theo JCPOA, Mỹ sẽ làm điều tương tự và sẵn sàng tham gia vào các cuộc thảo luận với Iran về mục tiêu đó” - tuyên bố chung của nhóm Bộ tứ cho hay.
Một quan chức Mỹ nói với Reuters, Washington sẽ đáp ứng tích cực bất kỳ lời mời nào của Liên minh Châu Âu đến các cuộc đàm phán giữa Iran và 6 cường quốc đã đàm phán thỏa thuận hạt nhân Iran ban đầu gồm Anh, Trung Quốc, Pháp, Đức, Nga và Mỹ.
"Chúng tôi sẵn sàng xuất hiện nếu một cuộc họp như vậy diễn ra" - quan chức này nói với Reuters sau khi một quan chức cấp cao của EU cho biết ông chuẩn bị triệu tập một cuộc họp như vậy giữa các bên tham gia thỏa thuận.
Anh, Pháp và Đức hoan nghênh ý định của chính quyền Tổng thống Mỹ Joe Biden trở lại con đường ngoại giao với Iran. Tuy nhiên, Ngoại trưởng Iran Mohammad Javad Zarif đã phản pháo lại rằng, Washington phải thực hiện động thái đầu tiên.
Iran bắt đầu vi phạm thỏa thuận vào năm 2019 sau khi cựu Tổng thống Donald Trump rút Mỹ khỏi JCPOA và áp dụng lại các biện pháp trừng phạt kinh tế.
Tehran đã đẩy nhanh các vi phạm của mình trong những tháng gần đây và trở nên bế tắc với chính quyền ông Biden về việc ai nên ra tay trước để cứu vãn thỏa thuận.
“Thay vì ngụy biện và áp đặt Iran, E3 (3 nước Châu Âu) phải tuân thủ các cam kết của riêng mình và yêu cầu chấm dứt di sản của ông Trump về trừng phạt kinh tế chống lại Iran. Các biện pháp xử lý của chúng tôi là phản ứng đối với các vi phạm của US/E3” - Ngoại trưởng Iran Zarif viết trên Twitter.
Một nguồn tin ngoại giao của Pháp cho biết, sự thay đổi của Washington đánh dấu sự mở đầu cho Iran nhưng con đường phía trước đầy rẫy những trở ngại.
Tehran đã đặt thời hạn vào tuần tới để Tổng thống Joe Biden bắt đầu đảo ngược các lệnh trừng phạt do ông Donald Trump áp đặt, hoặc nói rằng họ sẽ thực hiện bước đi lớn nhất chưa vi phạm thỏa thuận - cấm các cuộc thanh sát thông báo trước trong thời gian ngắn Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) cho phép theo Nghị định thư bổ sung.
Nhóm E3 (Anh, Pháp, Đức) và Mỹ kêu gọi Iran không thực hiện thêm bất kỳ bước nào "liên quan đến việc đình chỉ Nghị định thư bổ sung và bất kỳ giới hạn nào đối với hoạt động xác minh của IAEA ở Iran".
Các ngoại trưởng nhóm Bộ Tứ khẳng định quyết tâm rằng Iran không nên có vũ khí hạt nhân và “bày tỏ quan ngại chung về các hành động gần đây của Iran nhằm sản xuất cả uranium làm giàu tới 20% và kim loại uranium”, tuyên bố cho biết thêm.
Tinh chế uranium đến mức độ tinh khiết phân hạch cao là con đường tiềm năng để tạo ra bom hạt nhân, mặc dù Iran từ lâu đã cho biết chương trình làm giàu của họ chỉ nhằm mục đích năng lượng hòa bình.
Mức làm giàu uranium 20% cao hơn nhiều so với giới hạn 3,67% của thỏa thuận, mặc dù vẫn thấp hơn rất nhiều so với mức 90% ở cấp vũ khí.
