Hậu quả của đánh đổi thời tiết lấy kinh tế

Quý An (theo WSJ) |

Khi các hiện tượng thời tiết cực đoan trở nên thường xuyên hơn, mối đe dọa đối với tăng trưởng và lạm phát cũng tăng lên, đặc biệt là ở các nước nghèo.

Trong chiến dịch của Cục Dự trữ Liên bang (FED) hướng tới “hạ cánh mềm”, có một yếu tố quan trọng ngoài tầm kiểm soát được là thời tiết.

Giới khoa học Mỹ dự đoán, mùa thu và mùa đông năm nay sẽ xảy ra El Nino bất thường.

Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) ước tính, El Nino chỉ tăng 1 độ C sẽ làm tăng giá lương thực trên toàn cầu thêm 6% trong 12 tháng. Các nhà kinh tế tại J.P. Morgan đã cảnh báo, điều này đang thách thức mục tiêu lạm phát.

Bản thân thời tiết sẽ không đẩy nước Mỹ vào suy thoái. Tuy nhiên, thời tiết lại đang nổi lên như một tác động quan trọng và không thể đoán trước đối với lạm phát và tăng trưởng.

Thời tiết suy giảm làm tỉ trọng của nông nghiệp thu hẹp và tỉ trọng công nghiệp và dịch vụ tăng lên.

Hội đồng liên chính phủ về biến đổi khí hậu trực thuộc Liên Hợp Quốc cho biết, năm nay, họ có “độ tin cậy cao” rằng, các đợt nắng nóng và hạn hán kết hợp, bao gồm “các sự kiện xảy ra đồng thời ở nhiều địa điểm” sẽ trở nên thường xuyên hơn.

Thời tiết có tác động lớn nhất đối với các nước đang phát triển khi những quốc gia này lấy nông nghiệp làm chủ đạo thúc đẩy kinh tế cũng như cơ sở hạ tầng còn yếu.

Pakistan là một ví dụ. Một đợt nắng nóng vào mùa xuân năm ngoái đã khiến mặt đất khô cằn và băng tuyết tan nhiều hơn, sau đó là những đợt gió mùa xối xả kỷ lục. Lũ lụt đã giết chết hơn 1.700 người, ảnh hưởng đến 14% dân số và gây thiệt hại tương đương 8,5% GDP. Thêm vào đó, xung đột ở Ukraina đã khiến tỉ lệ lạm phát tại đây tăng mạnh, dù nước này đã có các chính sách kinh tế hợp lý.

Năm 2021, IMF ước tính, các thảm họa lớn liên quan đến thời tiết làm giảm tổng sản phẩm quốc nội bình quân đầu người trung bình 1,2 điểm phần trăm. Trong đó, các quốc gia nghèo nhất phải gánh chịu hậu quả nặng nhất.

Ngược lại, “ở các quốc gia giàu có hơn, việc tái thiết tốt hơn và nhanh hơn cộng với chi tiêu cứu trợ công lớn” ít có khả năng phải chịu nhiệt độ cao, thậm chí được hưởng lợi từ mùa đông ấm hơn.

Tuy nhiên, thiên tai đang gây thiệt hại ngày càng lớn đối với các nền kinh tế. Kể từ năm 2016, trung bình mỗi năm Mỹ phải hứng chịu 17 thảm họa, gây thiệt hại ít nhất 1 tỉ USD mỗi năm (giá trị đã điều chỉnh lạm phát). Tỉ lệ này trong 25 năm trước là 6 thảm họa mỗi năm.

Các điều kiện thời tiết khắc nghiệt cũng khiến chuỗi cung ứng và mạng lưới năng lượng trở nên mong manh do căng thẳng địa chính trị, chủ nghĩa bảo hộ và quá trình chuyển đổi từ nhiên liệu hóa thạch sang năng lượng carbon còn thấp. Việc Nga cắt nguồn cung cấp khí đốt cho Tây Âu đã làm trầm trọng thêm tình hình.

Một bài báo năm 2021 của Jasmien De Winne và Gert Peersman (Đại học Ghent) kết luận, giá lương thực toàn cầu tăng 10% sẽ làm giảm GDP 0,5% sau 18 tháng, kể cả ở các quốc gia không bị ảnh hưởng mùa vụ.

Quý An (theo WSJ)
TIN LIÊN QUAN

Chuyện đằng sau cuộc họp lãi suất của FED

Quý An (theo Bloomberg) |

Mới đây, FED đã công bố biên bản cuộc họp chính sách từ ngày 25-26.7.

Diễn biến mới của cổ phiếu VinFast trên sàn NASDAQ

Quý An (theo Investing) |

Cổ phiếu VFS của VinFast đã trượt dốc sau ngày ra mắt ấn tượng.

Thời tiết không thuận lợi, người trồng nấm rơm điêu đứng

VÂN HI |

Hiện nay, nấm rơm ở Đồng bằng sông Cửu Long được thương lái thu mua tại vườn có giá từ 35.000 - 40.000 đồng/kg, giảm 20.000 đồng/kg so với năm trước.

Kê biên khối bất động sản khủng của bà chủ Xuyên Việt Oil

Việt Dũng |

Mai Thị Hồng Hạnh - bà chủ Công ty Xuyên Việt Oil - bị cáo buộc gây thiệt hại hơn 1.400 tỉ đồng nên cơ quan chức năng đã kê biên hàng chục bất động sản.

Cấp dưới Trương Mỹ Lan khai: Không ngờ hậu quả quá lớn

Tú Tâm |

TPHCM - Tại phiên xử Trương Mỹ Lan giai đoạn 2, trong phần thẩm vấn, nhiều cấp dưới thừa nhận hành vi như cáo trạng truy tố.

Sắp triển khai một tuyến đường sắt qua Bình Dương

Xuyên Đông |

Ngày 20.9, Bộ Giao thông Vận tải cho biết, sẽ triển khai một tuyến đường sắt qua Bình Dương trong năm 2025.

Lào Cai phạt quán ăn tăng giá bất thường mùa mưa lũ

Đinh Đại |

Lực lượng chức năng tỉnh Lào Cai đã tiến hành lập biên bản và xử phạt cơ sở kinh doanh dịch vụ ăn uống tại huyện Bảo Thắng.

Trường sạt lở nghiêm trọng, hàng trăm học sinh Thanh Hóa nghỉ học

QUÁCH DU |

Thanh Hóa - Do ảnh hưởng của mưa bão, một trường học đang xây dựng thì bị sạt lở nghiêm trọng. Ngay sau đó, ngành chức năng đã cho toàn bộ học sinh nghỉ học.