Hồ lớn ở Nam Cực bị sụt được ghi lại trong nghiên cứu công bố ngày 25.6 trên tạp chí Geophysical Research Letters.
Sự việc hiếm gặp này xảy ra vào mùa đông Nam Cực năm 2019 trên thềm băng Amery ở đông Nam Cực. Ước tính khoảng 600-750 triệu mét khối nước, khoảng gấp đôi thể tích của vịnh San Diego, đã hòa vào đại dương.
Vào tháng 6, nhóm nghiên cứu, trong đó có nhiều nhà khoa học thuộc Viện Hải dương học Scripps tại Đại học California San Diego, Mỹ, dùng hình ảnh từ vệ tinh radar để xác định thời gian xảy ra sự kiện biến mất của hồ nước xuống một tuần hoặc ít hơn.
Sau khi xảy ra hiện tượng rút nước, ở vị trí hồ, một hố sụt được hình thành trên bề mặt thềm băng, bao phủ khoảng 11km, chứa băng bề mặt bị vỡ.
Hình ảnh từ vệ tinh ICESat-2 của NASA cho thấy, hố sụt xuống sâu tới 80m. Việc mất nước cũng khiến thềm băng nổi nhẹ hơn và sức ép đại dương khiến thềm băng uốn cong lên trên làm khu vực bao quanh hồ cao thêm 36m.
"Chúng tôi tin rằng trọng lượng của nước tích tụ trong hồ sâu này đã mở ra khe nứt tại thềm băng bên dưới hồ, quá trình được gọi là hiện tượng thủy lực cắt phá, khiến nước rút xuống đại dương bên dưới" - nhà băng học Đại học Tasmania Roland Warner, tác giả chính của nghiên cứu, cho biết.
Trong những thập kỷ gần đây, với nhiệt độ không khí tăng cao, một số thềm băng bị tan chảy trên bề mặt nhiều hơn. Các dự báo mô hình gần đây nhất về sự nóng lên trong tương lai cho thấy xu hướng đó vẫn đang tiếp tục và tạo ra nhiều hồ tan chảy hơn.
Điều này cũng làm tăng nguy cơ hiện tượng thủy lực cắt phá lan rộng có thể dẫn tới sụp đổ các thềm băng, khiến băng từ những tảng băng trên mặt đất trôi nhanh hơn và dâng mực nước biển.