Dữ liệu chính thức cho thấy nền kinh tế Nga tăng trưởng 3,6% trong năm 2023 nhờ tăng chi tiêu quân sự sau chiến dịch quân sự ở Ukraina, mặc dù những thách thức kinh tế dài hạn vẫn còn - AFP đưa tin.
Cơ quan thống kê Rosstat của chính phủ Nga công bố số liệu nói trên hôm 7.2, chỉ vài tuần trước cuộc bầu cử tổng thống Nga với sự tham dự của Tổng thống Vladimir Putin.
Năm 2022, GDP của Nga giảm 1,2% sau những tác động ban đầu từ các lệnh trừng phạt của phương Tây áp đặt lên Mátxcơva.
Kết quả năm 2023 cho thấy nền kinh tế đã phần lớn hấp thụ tác động của các biện pháp trừng phạt, tìm cách giải quyết chúng bằng những thay đổi trong chuỗi cung ứng và đối tác thương mại cũng như thông qua sự can thiệp của chính phủ.
Hoạt động kinh tế được hỗ trợ bởi giá năng lượng thuận lợi, điều kiện tín dụng dễ dàng và nhu cầu trong nước mạnh mẽ nhờ lĩnh vực quốc phòng, cũng như mức lương tăng để thu hút người lao động trong các lĩnh vực đang thiếu hụt nhân lực.
Bộ Tài chính Nga cho hay, mặc dù chi tiêu liên bang tăng mạnh, thâm hụt công vẫn ở mức 1,9% GDP.
Lĩnh vực ô tô - biểu tượng cho sự cởi mở của Nga đối với vốn nước ngoài - hiện do các nhà sản xuất Trung Quốc thống trị. Ngành ngân hàng đã phục hồi tốt sau khi các công ty lớn của châu Âu rút lui và các lệnh trừng phạt nặng nề.
Một sự thúc đẩy khác đối với chính phủ Nga là khả năng giảm phụ thuộc ngân sách vào nguồn thu từ dầu khí.
Dầu khí Nga chiếm khoảng một nửa nguồn thu liên bang vào năm 2022. Tỉ lệ đó đã giảm xuống chỉ còn 1/3 vào năm ngoái.
Trong khi các cường quốc phương Tây đang cố gắng đưa ra các biện pháp trừng phạt mới nhằm cản trở nền kinh tế, đặc biệt là ngành công nghiệp vũ khí, thì quá trình này đã bị chậm lại do sự chia rẽ trong nội bộ Mỹ và EU.
Bất chấp tình hình kinh tế tương đối tích cực của Nga, nền kinh tế vẫn phải đối mặt với nhiều thách thức dài hạn mà tác động của nó khó có thể đánh giá được trong giai đoạn này.
Nền kinh tế năm 2023 chứng kiến cái mà các nhà quan sát gọi là “chu kỳ quá nóng” do quá trình chuyển đổi vì các lệnh trừng phạt.
Sự gia tăng nhu cầu trong nước phần lớn là kết quả của sự gia tăng các đơn đặt hàng quân sự chứ không phải là bối cảnh đặc biệt thuận lợi cho các lĩnh vực chính của nền kinh tế.
Theo Tổng thống Putin, hơn nửa triệu người Nga đã tham gia ngành công nghiệp quốc phòng kể từ năm 2022.
Sự phụ thuộc vào đầu tư quân sự này sẽ còn tăng hơn nữa vào năm 2024, khi chính phủ có kế hoạch tăng 70% chi tiêu quốc phòng, chiếm 30% chi tiêu liên bang và 6% GDP - tỉ lệ cao đầu tiên đối với nước Nga hiện đại.
Sự phục hồi kinh tế cũng đi kèm với lạm phát quay trở lại, tăng lên 7,4% vào năm 2023, cắt giảm sức chi tiêu, vốn cũng bị ảnh hưởng bởi sự sụt giảm giá trị của đồng rúp.
Ngân hàng trung ương đã tăng lãi suất lên 16%. Tỉ lệ thất nghiệp 3% cũng cho thấy tình trạng thiếu nhân lực, đẩy lương tăng cao và gia tăng áp lực lạm phát.
Về lâu dài, sự di cư của hàng trăm nghìn người Nga sau cuộc tấn công ở Ukraina sẽ tước đi nguồn nhân lực có chất lượng trong các lĩnh vực quan trọng.
Một số công ty công nghệ và hàng không vũ trụ vốn phụ thuộc vào công nghệ phương Tây cũng buộc phải chuyển sang hợp tác với các đối tác ở nước thứ ba - một quá trình tốn nhiều thời gian và đè nặng lên bảng cân đối kế toán.
Chính quyền Nga dự báo, hoạt động kinh tế sẽ chậm lại vào năm 2024 nhưng vẫn tiếp tục tăng trưởng.
