Kỳ vọng mới trong quan hệ kinh tế Việt - Nga

Hình ảnh và kỷ niệm đất nước, con người, tình cảm và văn hóa Nga… đã lan tỏa, lắng sâu, đồng điệu và ấm mãi trong tâm hồn thủy chung của nhiều thế hệ người Việt Nam, đặc biệt trong hàng trăm ngàn cán bộ, nhà khoa học và lao động đã từng học tập và làm việc ở nước Nga.

Ưu tiên hàng đầu trong chính sách đối ngoại

67 năm qua, Việt Nam nhất quán coi Liên bang Nga là ưu tiên hàng đầu trong chính sách đối ngoại. Hai nước thiết lập quan hệ ngoại giao năm 1950, trở thành Đối tác chiến lược năm 2001 và nâng cấp quan hệ lên Đối tác chiến lược toàn diện tháng 7.2012. Các lĩnh vực hợp tác ngày càng mở rộng và củng cố, sâu sắc hơn, cả về chính trị, kinh tế, quốc phòng-an ninh, khoa học-công nghệ, giáo dục-đào tạo, văn hóa và du lịch…Cơ chế trao đổi đoàn và thăm viếng, tiếp xúc song phương và cơ chế tham vấn, đối thoại chiến lược thường xuyên ở các cấp, đặc biệt là cấp cao, đang được duy trì hiệu quả. Lãnh đạo cao nhất của hai nước đã thường xuyên sang thăm và được chào đón nồng nhiệt ở mỗi nước. 

Hai bên không có bất đồng quan điểm về bất kỳ vấn đề nào; đồng thời, luôn hợp tác và ủng hộ lẫn nhau tại các diễn đàn đa phương như Liên hợp quốc, APEC, ASEM, ASEAN-Nga… Ủy ban liên chính phủ Việt-Nga về hợp tác kinh tế-thương mại và khoa học-kỹ thuật đã được thành lập và đã trải qua Khóa họp lần thứ 19 (tháng 9.2016) với trọng tâm là tiếp tục triển khai Danh mục các nhiệm vụ ưu tiên; trong đó không chỉ duy trì hiệu quả hợp tác về dầu khí, mà còn mở rộng sang lĩnh vực lắp ráp, sản xuất ôtô. 

Kim ngạch thương mại hai bên đạt 2,7 tỉ USD năm 2016, tăng 25% so với năm 2015; bốn tháng đầu năm 2017 tiếp tục tăng 30% và đạt 1,1 tỉ USD. Nga là thị trường lớn đứng thứ 15 về nguồn FDI và thứ 10 về nguồn khách du lịch nước ngoài vào Việt Nam. Du khách Nga đến Việt Nam đạt hơn 430.000 lượt người năm 2016, tăng 12,8% so với năm 2015. 

Tập đoàn Dầu khí Việt Nam và các Cty dầu khí hàng đầu của Nga như Zarubezneft, Gazprom, Rosneft đã và đang thực hiện các hoạt động liên doanh dầu khí hai nước trên lãnh thổ của nhau. Hai bên đã ký kết và phê chuẩn Hiệp định và Nghị định thư về hợp tác trong lĩnh vực dầu khí trong khuôn khổ các liên doanh Rusvietpetro và Vietsovpetro nhằm tạo điều kiện cho các liên doanh này tiếp tục hoạt động hiệu quả trong thời gian tới. 

Số lượng học bổng Chính phủ Liên bang Nga trao cho Việt Nam đã đạt gần 1.000 suất/năm. Hải sản, hoa quả, cà phê, chè, hạt điều của Việt Nam rất được mong đợi ở Nga. Ngược lại, lúa mì, dầu thực vật, sản phẩm thịt, đồ ngọt, đồ uống có cồn… cũng được ưa chuộng tại Việt Nam.

Đặc biệt, FTA giữa Liên minh Kinh tế Á-Âu (EAEU) gồm 5 nước (Nga, Armenia, Belarus, Kazakhstan và Kirgizia, với tổng GDP là 2.200 tỉ USD và 183 triệu dân) với Việt Nam đã có hiệu lực triển khai từ tháng 10.2016. Đây là Hiệp định đầu tiên mà EAEU ký với một nước ngoài khối và cũng là hiệp định đầu tiên Việt Nam ký với một khối, một thị trường chung, góp phần tăng cường trao đổi thương mại, dịch vụ, đầu tư song phương và mở rộng quan hệ hợp tác trong khu vực, làm đa dạng hóa thị trường và đặt nền tảng hiện thực hóa mục tiêu kim ngạch thương mại Việt Nam-Liên bang Nga tăng bình quân 18-20%/năm, đạt 10-12 tỉ USD vào năm 2020. Thông qua Việt Nam, Nga và EAEU có thêm cơ hội mở rộng quan hệ hợp tác với Cộng đồng ASEAN - một thị trường thống nhất, phát triển năng động với dân số trên 600 triệu người, GDP đạt khoảng 2.500 tỉ USD.

Năm 2019, LB Nga và Việt Nam sẽ cùng kỷ niệm 25 năm ngày ký kết Hiệp ước về những nguyên tắc cơ bản của quan hệ hữu nghị giữa hai nước.

Tiếp tục tạo bước tiến và xung lực mới

Chuyến thăm chính thức Liên bang Nga của Chủ tịch Nước Việt Nam Trần Đại Quang và phu nhân từ ngày 28.6 - 1.7 năm 2017 theo lời mời của Tổng thống Putin là bước tiến và xung lực mới, tạo kỳ vọng mới về tăng cường trao đổi về quan hệ hợp tác song phương, nhất là với những trụ cột về thương mại, năng lượng, quốc phòng-an ninh, giáo dục-đào tạo, khoa học-công nghệ, bao gồm cả công nghệ cao, vật liệu mới; về triển khai hiệu quả Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - Liên minh Kinh tế Á - Âu nói chung, hợp tác giữa hai nước trong năm APEC 2017 và trong khuôn khổ ASEAN-Nga nói riêng, tạo điều kiện thuận lợi để cộng đồng người Việt sinh sống, làm ăn ổn định, hòa nhập, đóng góp vào sự phát triển quan hệ hữu nghị giữa hai nước.

Quan hệ Việt - Nga có nhiều tiềm năng và triển vọng phát triển tích cực đáp ứng quyền lợi cả hiện tại và lâu dài của Nga lẫn của Việt Nam; Hy vọng chuyến chuyến thăm Liên Bang Nga này tạo bước tiến về quy mô và cơ hội hợp tác trong một số lĩnh vực, như năng lượng, công nghiệp, giao thông vận tải, công nghệ cao, nông nghiệp, công nghiệp chế biến và đặc biệt là hợp tác kỹ thuật quân sự.

Với bề dày lịch sử và những mối quan tâm chung giữa hai nước, quan hệ chiến lược Việt - Nga đã, đang và sẽ tiếp tục phát triển toàn diện, mở rộng về cả vật chất lẫn tinh thần, phù hợp lợi ích của nhân dân mỗi nước trong cả hiện tại và tương lai.