Đụng độ quân sự leo thang mức độ quyết liệt giữa quân đội chính phủ Syria và quân đội Thổ Nhĩ Kỳ ở vùng lãnh thổ này trong thời gian vừa qua đã buộc ông Erdogan phải tới Nga để gặp ông Putin và cũng đã buộc ông Putin phải thương thảo với ông Erdogan. Kết quả cuộc gặp mới này giữa hai nhà lãnh đạo này là một thoả thuận mới về ngừng bắn ở vùng Idlib. Nội dung của nó tương tự như nội dung những thoả thuận mà hai nhà lãnh đạo trước đó đã đạt được về ngừng bắn ở vùng Idlib.
Cũng chính vì thế mà có thể thấy được ngay là cả thoả thuận ngừng bắn mới này sẽ chỉ có hiệu lực nhất thời và không thể đủ để đưa lại sự ngừng chiến thật sự và hoàn toàn ở nơi đây. Tất cả những thoả thuận ngừng bắn trước đó đều chỉ có hiệu lực thực tế nhất thời và lần này lại càng như vậy, do ở vùng Idlib bây giờ là cuộc giằng co quyết định cuối cùng giữa các bên liên quan: giữa Thổ Nhĩ Kỳ và chính phủ Syria về phạm vi lãnh thổ kiểm soát trên thực tế ở vùng Idlib; trong khi giữa Nga và Thổ Nhĩ Kỳ về vai trò và ảnh hưởng, cũng như phần lợi của họ ở giải pháp chính trị hoà bình cho Syria.
Vùng Idlib là thành luỹ cuối cùng của phe chống đối chính phủ Syria và Tổng thống nước này Bashar al-Assad. Mỹ và Thổ Nhĩ Kỳ hậu thuẫn và sử dụng những lực lượng ấy ở Syria để thực hiện mục tiêu lật đổ ông Assad và làm con bài mặc cả với Nga trong tiến trình tìm kiếm giải pháp chính trị hoà bình cho Syria.
Ở vùng này, Thổ Nhĩ Kỳ còn theo đuổi mục tiêu khác nữa là tạo lập vành đai an ninh ở dọc tuyến biên giới với Syria nhưng lại ở phía lãnh thổ của Syria và đối phó với người Kurd ở Syria. Những điều này giải thích vì sao phía chính phủ Syria quyết tâm “giải phóng” vùng Idlib bằng mọi giá và phía Thổ Nhĩ Kỳ quyết tâm “giữ” vùng Idlib bằng mọi giá.
Nếu vấn đề chỉ là quân đội chính phủ Syria thì Thổ Nhĩ Kỳ đâu có lo ngại gì. Hai nỗi lo chính của Thổ Nhĩ Kỳ khi phía quân đội chính phủ Syria tăng cường tấn công quân sự ở vùng Idlib là sự hậu thuẫn, thậm chí cả can dự quân sự trực tiếp của Nga và người tị nạn chiến tranh. Cho dù là thành viên NATO, Thổ Nhĩ Kỳ vẫn không phải là đối thủ quân sự và chính trị của Nga ở Syria. Đụng độ quân sự trực tiếp với Nga ở Syria là điều Thổ Nhĩ Kỳ phải tránh bằng mọi giá.
Bên cạnh đấy, chiến sự ở vùng này càng thêm quyết liệt thì sẽ càng thêm nhiều người dân ở nơi đây tị nạn chiến tranh sang Thổ Nhĩ Kỳ, tạo cơ hội cho rất nhiều phần tử hay lực lượng Hồi giáo cực đoan trà trộn, khiến cho chuyện ở vùng Idlib của Syria trở thành hiểm hoạ an ninh và thảm hoạ tị nạn ở ngay chính trên lãnh thổ của Thổ Nhĩ Kỳ. Tuy được Mỹ công khai ủng hộ, Thổ Nhĩ Kỳ không thể trông mong là sẽ được Mỹ hay NATO trợ giúp bằng cách can thiệp quân sự trực tiếp vào Syria cùng với Thổ Nhĩ Kỳ đối phó quân đội chính phủ Syria và Nga ở vùng Idlib.
Nga đang tiếp tục gặt hái thành quả của việc can thiệp quân sự trực tiếp vào Syria từ năm 2015 và cả việc thắng thế ở Syria. Chiến sự ở vùng Idlib càng leo thang mức độ quyết liệt thì Thổ Nhĩ Kỳ và phía chính phủ Syria nói riêng cũng như thế giới bên ngoài càng thêm cần đến vai trò điều tiết và phân xử của Nga.
Thoả thuận ngừng bắn vừa rồi giữa ông Putin và ông Erdogan trên thực tế xác nhận cục diện tình hình mới ở vùng Idlib có lợi cho phía chính phủ Syria và bất lợi cho phía Thổ Nhĩ Kỳ. Nó chỉ đủ giúp cho tình hình chiến sự nơi đây giảm bớt quyết liệt trong thời gian ngắn. Ông Erdogan hiện trong tình thế khó khăn và khó xử ở Syria.
