Viện Hàn lâm Thụy Điển công bố giải Nobel Văn học 2021 tại Stockholm vào khoảng 13h ngày 7.10, giờ địa phương (18h giờ Hà Nội).
Theo công bố trao giải, giải thưởng Nobel Văn học 2021 vinh danh tiểu thuyết gia Abdulrazak Gurnah cho sự thấu hiểu giàu lòng trắc ẩn và kiên định của ông với những tác động của chủ nghĩa thực dân và số phận của những người tị nạn trong hố sâu ngăn cách giữa các nền văn hóa và các châu lục.
Tiểu thuyết gia Gurnah sinh năm 1948 và lớn lên trên đảo Zanzibar ở Ấn Độ Dương nhưng đến Anh tị nạn vào cuối những năm 1960. Ông đã xuất bản 10 tiểu thuyết và một số truyện ngắn. Chủ đề về người tị nạn xuyên suốt các tác phẩm của ông.
Cuốn tiểu thuyết thứ 4 "Paradise" (năm 1994) của Abdulrazak Gurnah là bước đột phá của ông trong sự nghiệp văn chương. Tiểu thuyết phát triển từ một chuyến đi nghiên cứu đến Đông Phi vào khoảng năm 1990. Đây là câu chuyện về quá trình trưởng thành và một chuyện tình buồn trong thế giới khác biệt và va chạm những hệ thống niềm tin khác nhau.
Gurnah bắt đầu viết năm 21 tuổi khi sống lưu vong ở Anh. Ông viết bằng tiếng Anh dù tiếng Swahili là ngôn ngữ mẹ đẻ.
Tiểu thuyết gia vừa nhận giải Nobel Văn học là giáo sư tiếng Anh và Văn học hậu thuộc địa tại Đại học Kent, Canterbury. Ông đã nghỉ hưu gần đây.
Người thắng giải Nobel nói chung và Nobel Văn học nói riêng, nổi tiếng là khó đoán. Trong lĩnh vực văn học, giải Nobel trước đây từng vinh danh các nhà thơ, tiểu thuyết gia và thậm chí cả một nhạc sĩ - Bob Dylan.
AP thông tin trước khi giải thưởng được công bố rằng, những ứng viên cho giải Nobel Văn học được kỳ vọng năm nay theo các nhà cái Anh gồm: Ngugi wa Thiong'o của Kenya, nhà văn Pháp Annie Ernaux, nhà văn Nhật Bản Haruki Murakami, Margaret Atwood của Canada và nhà văn người Mỹ gốc Antiguan Jamaica Kincaid.
Giải Nobel Văn học 2020 thuộc về nhà thơ Mỹ Louise Gluck.
AFP thông tin ngày 7.10, trước khi giải Nobel Văn học 2021 được công bố, trong số 117 người đoạt giải ở lĩnh vực văn học kể từ khi giải Nobel đầu tiên được trao năm 1901, có 95 người, tức hơn 80% là người Châu Âu hoặc Bắc Mỹ. Riêng Pháp thắng giải Nobel Văn học 15 lần, nhiều hơn bất kỳ quốc gia nào khác. Ở lĩnh vực văn học, 101 nam giới giành chiến thắng và chỉ có 16 phụ nữ.
Viện Hàn lâm Thụy Điển thường nhận được 200 hoặc 300 đề cử vào cuối tháng 1 và từ đó chọn ra 5 đề cử trước mùa hè. Sau đó, 5 thành viên của Ủy ban Nobel của viện hàn lâm sẽ nghiên cứu các tác phẩm của 5 tác giả này và trình bày sự lựa chọn trước toàn thể viện hàn lâm. Tại đây, viện sẽ bỏ phiếu chọn người chiến thắng trước khi công bố vào tháng 10. Nội dung cuộc thảo luận chọn người thắng giải Nobel sẽ được giữ bí mật trong vòng 50 năm.
Giải thưởng Nobel danh giá đi kèm với huy chương vàng và 10 triệu kronor Thụy Điển (hơn 1,14 triệu USD).
Đầu tuần này, Ủy ban Nobel đã trao giải thưởng y học cho 2 nhà khoa học người Mỹ David Julius và Ardem Patapoutian cho khám phá về cách cơ thể con người cảm nhận nhiệt độ và xúc giác.
Giải Nobel Vật lý được trao ngày 5.10 cho 3 nhà khoa học có công trình giúp giải thích và dự đoán các lực phức tạp của tự nhiên, trong đó có mở rộng hiểu biết của nhân loại về biến đổi khí hậu.
Nhà khoa học Benjamin List và David W.C. MacMillan được vinh danh ở hạng mục Nobel Hóa học ngày 6.10.
Mùa giảiNobel 2021 tiếp tục ngày 8.10 tại Oslo với giải Nobel Hòa bình và kết thúc là giải Nobel Kinh tế ngày 11.7.
