Thụy Điển từ chối kế hoạch thành lập một nhóm điều tra chung chính thức cùng với Đức để điều tra các vụ nổ làm hư hại đường ống dẫn khí Nord Stream 1 và Nord Stream 2 vào cuối tháng 9 - Reuters đưa tin, dẫn lời một nhà điều tra Thụy Điển. Thụy Điển cho rằng những phát hiện của họ quá nhạy cảm để chia sẻ ngay cả với các quốc gia EU khác.
Cơ quan hợp tác tư pháp hình sự của EU - Eurojust - gần đây đã đưa ra đề xuất thành lập Nhóm điều tra chung (JIT) để tiến hành một cuộc điều tra về các vụ nổ Nord Stream, nhưng Thụy Điển đã chặn sáng kiến này. Ngày 14.10, Mats Ljungqvist - công tố viên Thụy Điển tham gia cuộc điều tra của quốc gia về vụ việc - nói với Reuters rằng đề xuất này sẽ áp đặt các nghĩa vụ không mong muốn đối với Stockholm.
“Lý do là vì có thông tin trong cuộc điều tra của chúng tôi được coi là bí mật liên quan trực tiếp đến an ninh quốc gia” - ông Ljungqvist nói và bổ sung rằng dù sao Thụy Điển cũng đang hợp tác với Đức và Đan Mạch về vấn đề này.
Theo công tố viên, việc thành lập JIT sẽ liên quan đến việc ký một thỏa thuận chia sẻ thông tin ràng buộc về mặt pháp lý. Eurojust cho hay, cơ chế JIT bao gồm thỏa thuận pháp lý giữa các bên liên quan nhằm mục đích tiến hành điều tra tội phạm.
Trước đó, trích dẫn các lý do an ninh, tạp chí Der Spiegel của Đức nói rằng Thụy Điển coi kết quả điều tra của nước này là “quá nhạy cảm để chia sẻ với các quốc gia khác”. Cổng tin tức Tagesschau - thuộc sở hữu của đài truyền hình Đức ARD - cũng đưa tin hôm 14.10 rằng Đức, Thụy Điển và Đan Mạch ban đầu muốn cùng nhau điều tra vụ việc nhưng “bây giờ không phải vậy”.
Theo Tagesschau, Đan Mạch cuối cùng cũng phản đối ý tưởng về một cuộc điều tra chung. Hiện tại, cả ba quốc gia sẽ tiến hành các cuộc điều tra riêng biệt. Tuy nhiên, Thủ tướng Thụy Điển Magdalena Andersson đã phủ nhận các báo cáo và nói thêm rằng “chúng tôi đang làm việc cùng với Đức và Đan Mạch về vấn đề này”.
Trước đó, cả ba quốc gia đều từ chối cho Nga quyền tiếp cận cuộc điều tra, khiến Mátxcơva phải triệu đại sứ của các nước này. Nga cũng tuyên bố sẽ không công nhận kết quả của bất kỳ cuộc điều tra nào trừ khi các chuyên gia của Nga được phép tham gia. Thủ tướng Andersson cho biết Stockholm sẽ không chia sẻ kết quả điều tra với Mátxcơva.
Đường ống Nord Stream 1 và Nord Stream 2 đã bị hư hại và không thể hoạt động sau một loạt vụ nổ mạnh dưới nước ngoài khơi đảo Bornholm của Đan Mạch. Chưa quốc gia nào tiến hành điều tra vụ việc đã chính thức nêu tên bất kỳ nghi phạm nào.
Tổng thống Nga Vladimir Putin trước đó đã ám chỉ về nước có thể hưởng lợi từ vụ việc. “Giờ đây, người ta có thể đưa khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) từ Mỹ sang các nước Châu Âu với quy mô lớn hơn nhiều” - ông Putin nói vào đầu tuần này.
Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken gọi các sự cố của Nord Stream là “cơ hội lớn” để Châu Âu “loại bỏ sự phụ thuộc vào khí đốt Nga một lần và mãi mãi”.
