Kết quả đầy hứa hẹn
Tiểu hành tinh va chạm Trái đất là một trong những thảm họa thiên nhiên nguy hiểm nhất có thể xảy ra khi nhân loại hiện thiếu biện pháp phòng thủ đáng tin cậy để ngăn chặn. Một giải pháp khả thi để ngăn chặn tiểu hành tinh là sử dụng vũ khí hạt nhân hoặc các phương tiện có sức hủy diệt tương tự nhưng phương pháp này bị nhiều nhà khoa học phản đối do khả năng các mảnh vỡ tiểu hành tinh gây ra thiệt hại đáng kể.
Tuy nhiên, nghiên cứu mới công bố trên tạp chí học thuật Acta Astronautica do nhà nghiên cứu Patrick King thuộc Phòng thí nghiệm Vật lý Ứng dụng của Đại học John Hopkins, Mỹ dẫn dắt đã chỉ ra, các mảnh vỡ từ tiểu hành tinh bị phá hủy có thể được ngăn chặn bằng tên lửa hạt nhân hoặc các phương tiện khác có sức hủy diệt tương tự.
Nghiên cứu sử dụng chương trình mô phỏng Spheral, được thiết kế để theo dõi các mảnh vỡ tiểu hành tinh bị phá hủy. Mô phỏng dùng mô hình của một quả bom hạt nhân 1 megaton phát nổ trên bề mặt tiểu hành tinh dài 100m.
Mô phỏng mang lại cho các nhà nghiên cứu kết quả đầy hứa hẹn. Hơn 99% mảnh vỡ tránh khỏi Trái đất sau khi tiểu hành tinh bị phá hủy. Điều này làm giảm bớt lo lắng chính về các mảnh vỡ khi phá hủy tiểu hành tinh.
“Nói một cách đơn giản, với một vật thể dài 100m được dự đoán sẽ va vào Trái đất, nếu chúng ta sử dụng kỹ thuật phá vỡ hạt nhân mạnh ít nhất một tháng trước khi va chạm, chúng ta có thể ngăn chặn tới 99% hoặc hơn nữa khối lượng va chạm vào Trái đất" - nhà khoa học King chia sẻ với Gizmondo.
Thời điểm phá hủy tiểu hành tinh 1 tháng trước khi va chạm Trái đất cũng rất quan trọng. Cuộc diễn tập ngăn chặn tiểu hành tinh lao vào Trái đất đầu năm nay do Trung tâm Nghiên cứu Vật thể Gần Trái đất của Phòng thí nghiệm Sức đẩy Phản lực của NASA mô phỏng ngăn chặn va chạm tiểu hành tinh hư cấu 2021 PDC được phát hiện trước thời điểm va chạm 6 tháng.
Một vài phương pháp ngăn chặn tiểu hành tinh từng được đề xuất
Do sự nguy hiểm từ va chạm tiểu hành tinh, các nhà khoa học tại NASA và các cơ quan vũ trụ khác trên toàn thế giới đã nghiên cứu và lập danh mục những Vật thể gần Trái đất (NEO) như tiểu hành tinh. Nhiều vật thể gần Trái đất, trong đó có cả những tiểu hành tinh nguy hiểm tiềm tàng (PHA).
Vụ va chạm tiểu hành tinh lớn gần đây nhất được biết đến là ngày 15.2.2013. Một tiểu hành tinh phát nổ trên không trung Chelyabinsk, Nga. Tiểu hành tinh này rộng 17m và không gây thương vong nhưng sóng xung kích từ vụ nổ làm vỡ cửa sổ ở 6 thành phố khác nhau của Nga và khiến 1.500 người cần chăm sóc y tế.
Một phương pháp tiềm năng để ngăn chặn tiểu hành tinh lao vào Trái đất là làm chệch hướng di chuyển của vật thể, tức sử dụng thiết bị để thay đổi quỹ đạo của tiểu hành tinh. Nổi bật nhất trong nỗ lực này là Thử nghiệm Chuyển hướng Tiểu hành tinh kép (DART) của NASA dự kiến phóng đi vào tháng 11. Sứ mệnh của NASA và Phòng Thí nghiệm Vật lý Ứng dụng nhằm va chạm vào tiểu hành tinh với tốc độ đủ lớn để khiến quỹ đạo tiểu hành tinh đổi hướng khoảng 1%.
Tuy nhiên, vấn đề của phương pháp này là thời gian. Tàu vũ trụ trong sứ mệnh DART mất rất nhiều thời gian và nguồn lực để phát triển và phóng. Trong trường hợp xảy ra một vụ va chạm tiểu hành tinh đột ngột xảy ra, sẽ không đủ thời gian để chế tạo xong thiết bị ngăn chặn này.
Phương pháp ngăn chặn tiểu hành tinh lao vào Trái đất khác được Airbus đề xuất tháng 7.2021 là chiếm quyền điều khiển của các vệ tinh TV và dùng làm phương tiện để chệch hướng tiểu hành tinh.
Mối nguy từ các tiểu hành tinh "phía sau"
NASA ước tính, Trái đất không có nguy cơ va chạm bất kỳ tiểu hành tinh nào trong vòng 100 năm tới. Nhưng điều này chỉ áp dụng cho những tiểu hành tinh đến từ "phía trước", nghĩa là hướng từ vòng ngoài tới Trái đất và Mặt trời. Các tiểu hành tinh đến từ "phía sau", đi từ phía Mặt trời đến Trái đất, vẫn nổi tiếng là khó phát hiện.
Mới đây nhất, ngày 16.9, tiểu hành tinh 2021 SG, có kích thước từ 42- 94m bay ngang Trái đất mà các nhà khoa học không phát hiện được. Sự tồn tại của tiểu hành tinh này cũng như việc tiểu hành tinh này sượt qua Trái đất chỉ được các nhà khoa học biết tới vào hôm sau.
Tiểu hành tinh vừa bay ngang Trái đất có kích thước nhỏ hơn nhiều so với các tiểu hành tinh mô phỏng hủy diệt Trái đất nhưng lớn hơn nhiều so với tiểu hành tinh phát nổ ở Chelyabinsk do đó có thể gây thiệt hại lớn nếu va chạm với Trái đất.
