Thỏa thuận đầu tiên từ khi chiến sự bắt đầu
Cả phái đoàn của Mátxcơva và Kiev tham gia cuộc đàm phán ngừng bắn ngày 3.3 đều xác nhận rằng đã đạt được hiểu biết về việc tạo ra các hành lang nhân đạo để sơ tán dân thường. Thỏa thuận này là thỏa thuận đầu tiên của hai bên kể từ khi Nga mở chiến dịch quân sự vào Ukraina ngày 24.2.
Cố vấn tổng thống Ukraina Mykhailo Podolyak nói rằng, không thể đồng ý một cuộc ngừng bắn và đình chiến chung - 2 nội dung đầu tiên của Ukraina trong chương trình nghị sự - nhưng một số tiến triển đã đạt được. Các bên đã dự tính có thể tạm thời chấm dứt chiến sự ở một số nơi nhất định để cho phép di tản dân thường. “Có nghĩa là, không phải ở mọi nơi, mà chỉ ở những nơi có hành lang nhân đạo, có thể ngừng bắn trong suốt thời gian sơ tán" - ông Podolyak thông tin.
Phiên đàm phán thứ 2 của Nga và Ukraina được tổ chức tại Belarus sau vòng đàm phán đầu tiên diễn ra ngày 28.2. Vòng đám phán thứ ba dự kiến sẽ diễn ra vào tuần tới.
Trưởng đoàn đàm phán Nga, cựu Bộ trưởng Văn hóa Vladimir Medinsky xác nhận hai bên đã đồng ý tạo hành lang cho dân thường. “Vấn đề chính mà chúng tôi quyết định hôm nay là cứu người dân, dân thường, những người đang ở trong khu vực xảy ra đụng độ quân sự. Nga kêu gọi những dân thường ở trong những khu vực đó, khi các hành động quân sự tiếp tục, hãy sử dụng những hành lang nhân đạo này" - ông nói.
Ngày 3.3, Tổng thống Nga Vladimir Putin và Tổng thống Pháp Emmanuel Macron đã có cuộc điện đàm về Ukraina. Điện Kremlin cho hay, Tổng thống Putin nói với người đồng cấp rằng Nga sẽ đạt được các mục tiêu trong chiến dịch quân sự vào Ukraina dù bất cứ điều gì xảy ra. Thông cáo sau cuộc điện đàm của hai nhà lãnh đạo Nga - Pháp được Điện Kremlin công bố nhấn mạnh các mục tiêu của chiến dịch ở Ukraina là phi quân sự hóa và trung lập hóa Ukraina. Tuyên bố cho biết "chiến dịch đặc biệt" của Nga ở Ukraina đang diễn ra "theo đúng kế hoạch".
Theo cả Nga và Pháp, sau cuộc điện đàm kéo dài 90 phút, hai bên nhất trí để ngỏ cánh cửa đối thoại. Ông Macron cũng cho rằng vẫn còn thời gian cho ngoại giao và đối thoại để giải quyết các mối lo ngại của Nga và cả những lợi ích của Nga. Cuộc thảo luận về vấn đề này sẽ phải do các đối tác quốc tế tổ chức, CNN dẫn nguồn tin từ Điện Elysee. Sau cuộc điện đàm với ông Putin, ông Macron đã điện đàm với Tổng thống Ukraina Volodymyr Zelensky.
Chiến sự căng thẳng ở phía Nam
Hiện quân đội Nga cho biết đã kiểm soát Kherson. Các quan chức địa phương của Ukraina cũng xác nhận Nga đã chiếm thành phố cảng Biển Đen có 280.000 dân này.
Ngoài ra giao tranh ác liệt cũng diễn ra ngoài cảng chiến lược Mariupol cũng ở khu vực nam Ukraina. Hội đồng thành phố tuyên bố, cơ sở hạ tầng dân sự ở Mariupol đang bị nhắm mục tiêu đồng thời hối thúc việc tạo hành lang nhân đạo.
Một số vụ nổ xảy ra ngày 3.3 ở thủ đô Kiev. Ngoại ô của thủ đô Ukraina đang có đoàn phương tiện quân sự dài 64km án ngữ nhiều ngày.
Trong số các thành phố Ukraina khác bị lực lượng Nga nã pháo và gây thương vong có Kharkiv, thành phố lớn thứ hai của đất nước. Ngày 4.3, Thị trưởng của Kharkiv Ihor Terekhov cho biết, Kharkiv bị ảnh hưởng nặng nề do các cuộc bắn phá liên tục của Nga. Các dịch vụ khẩn cấp nhà nước ở Ukraina thông tin sáng 3.3 rằng ở khu vực Kharkiv có 34 dân thường thiệt mạng chỉ trong 24 giờ và 285 người khác bị thương.
Ngày 4.3, một trong những diễn biến đáng chú ý nhất là vụ cháy nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia ở Ukraina trong bối cảnh lực lượng Nga pháo kích dữ dội. Giới chức Ukraina cho biết hỏa hoạn bùng phát lúc 2h30, giờ địa phương tại khu tổ hợp điện hạt nhân nằm ở Enerhodar, đông nam Ukraina. Theo Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA), nhà máy này là nhà máy lớn nhất ở Ukraina và chứa 6 trong số 15 lò phản ứng năng lượng hạt nhân của nước này. Người phát ngôn của nhà máy điện Andrii Tuz xác nhận với CNN rằng, nhà máy đã không chịu bất kỳ thiệt hại "nghiêm trọng" nào và các nhân viên đang thực hiện hành động để giảm thiểu thiệt hại.
Cùng ngày, Dịch vụ Khẩn cấp Nhà nước (SES) của Ukraina xác nhận, ngọn lửa bùng phát tại nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia bắt đầu từ một tòa nhà huấn luyện bên ngoài tổ hợp lò phản ứng chính của nhà máy. Khoảng 40 nhân viên cứu hỏa và 10 đơn vị đã được huy động để dập lửa.
Văn phòng nhân quyền Liên Hợp Quốc thông tin ngày 3.3, ít nhất 227 dân thường đã thiệt mạng và 525 người khác bị thương ở Ukraina kể từ khi Nga mở chiến dịch quân sự. Trong khi đó, Cơ quan Tình trạng khẩn cấp của Ukraina cho biết, hơn 2.000 dân thường đã thiệt mạng.
Theo Liên Hợp Quốc, hơn 1 triệu người đã rời khỏi Ukraina kể từ khi cuộc tấn công của Nga bắt đầu và cơ quan tị nạn của Liên Hợp Quốc dự đoán cuối cùng có thể lên tới 4 triệu người rời Ukraina.
