Thổ Nhĩ Kỳ đưa ra danh sách 10 yêu cầu mà Phần Lan và Thụy Điển phải đáp ứng để đổi lấy sự ủng hộ của Ankara đối với các hồ sơ đăng ký gia nhập NATO của hai nước này - hãng tin Yeni Safak của Thổ Nhĩ Kỳ cho biết hôm 8.6.
Thổ Nhĩ Kỳ đã phản đối hai nước Bắc Âu gia nhập Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương, cho rằng Phần Lan và Thụy Điển chứa chấp thành viên của các nhóm người Kurd, chẳng hạn như Đảng Công nhân Kurdistan (PKK) - tổ chức bị Ankara liệt vào danh sách khủng bố.
Danh sách gồm 10 điểm cho thấy những lo ngại liên quan đến khủng bố vẫn là vấn đề then chốt đối với Ankara. 7 trong số 10 yêu cầu có liên quan đến vấn đề này.
Đứng đầu danh sách, Thổ Nhĩ Kỳ được cho là đã yêu cầu Phần Lan và Thụy Điển hỗ trợ “trong cuộc chiến chống lại các tổ chức khủng bố”, bao gồm PKK và tổ chức khủng bố Fetullah (FETO) - tổ chức bị nghi ngờ âm mưu đảo chính ở Thổ Nhĩ Kỳ vào năm 2016 - cùng các chi nhánh.
Một điều kiện khác trong danh sách của Ankara là Thụy Điển và Phần Lan phải “thiết lập các quy định pháp lý và khuôn khổ pháp lý cần thiết cho cuộc chiến chống khủng bố”.
Thổ Nhĩ Kỳ cũng muốn chính quyền Thụy Điển và Phần Lan ngăn chặn mọi nỗ lực thành lập văn phòng của các chi nhánh PKK. Các hoạt động của FETO ở hai nước phải bị cấm và các trang web cũng như văn phòng báo chí của họ phải đóng cửa.
Ankara cũng yêu cầu phong tỏa tài sản đối với các tổ chức liên quan đến khủng bố, trục xuất và dẫn độ các nghi phạm khủng bố, đồng thời cấm biểu tình.
Phần Lan và Thụy Điển cũng đã được yêu cầu chia sẻ thông tin tình báo với Thổ Nhĩ Kỳ và gỡ bỏ các hạn chế của ngành công nghiệp quốc phòng đối với nước này. Năm 2019, một số quốc gia Châu Âu, bao gồm Thụy Điển và Phần Lan, đã áp đặt lệnh cấm buôn bán vũ khí với Thổ Nhĩ Kỳ để đáp trả cuộc tấn công quân sự của Ankara ở Syria.
“Nếu Thụy Điển và Phần Lan trở thành thành viên của NATO, họ phải thực hiện những cam kết này” - điểm cuối cùng trong danh sách viết.
Vào cuối tháng 5, Thủ tướng Thụy Điển Magdalena Andersson đã trả lời mối quan ngại chính của Thổ Nhĩ Kỳ, nói bà có thể dễ dàng khẳng định rằng Thụy Điển không gửi tiền hoặc vũ khí cho các tổ chức khủng bố.
Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg nhiều lần tuyên bố, các mối quan ngại về an ninh của tất cả các thành viên cần được giải quyết, nhưng không công khai kêu gọi Thụy Điển và Phần Lan đáp ứng các yêu cầu của Thổ Nhĩ Kỳ. Ông Stoltenberg bày tỏ tin tưởng các nước sẽ vượt qua được những khác biệt.
Để một quốc gia mới được kết nạp vào NATO cần có sự đồng thuận từ tất cả các nước thành viên.
Phần Lan và Thụy Điển đã từ bỏ vị thế trung lập và đã quyết định gia nhập NATO sau khi Nga tiến hành chiến dịch quân sự ở Ukraina. Nga chỉ trích động thái này, coi đây là một mối đe dọa đối với an ninh của Mátxcơva và do đó sẽ phải đưa ra biện pháp đáp trả thích hợp.
