Ngày 10.7, Ban Kinh tế Trung ương đã có buổi làm việc với Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh về Đề án “Tăng tỷ lệ điều tiết ngân sách cho TPHCM giai đoạn 2022-2025 và giai đoạn 2026-2030” nhằm thực hiện Nghị quyết số 16-NQ/TW của Bộ Chính trị về phương hướng, nhiệm vụ phát triển TPHCM đến năm 2020 và Kết luận số 21-KL/TW của Bộ Chính trị về sơ kết 5 năm thực hiện Nghị quyết số 16.
Phát biểu tại buổi làm việc, đồng chí Nguyễn Thiện Nhân, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh cho biết, tỷ lệ phân chia các khoản thu giữa ngân sách T.Ư và TP.HCM giảm mạnh từ mức 33% giai đoạn 2000 - 2003, xuống còn 23% giai đoạn 2011-2016 và giai đoạn 2017 - 2020 chỉ còn 18%. Điều này ảnh hưởng đến thu ngân sách của thành phố, thiếu nguồn lực để giải quyết các thách thức và bảo đảm thành phố phát triển nhanh và bền vững cũng như thực hiện các mục tiêu phát triển đã nêu tại NQ 16.
Tại Đề án, Thành phố xác định việc tăng tỷ lệ phân chia các khoản thu giữa ngân sách Trung ương và Thành phố phải luôn đảm bảo hài hòa giữa lợi ích của Thành phố và lợi ích chung của quốc gia trên tinh thần “vì cả nước, cùng cả nước”. Theo đó, Thành phố đã đề xuất tăng tỷ lệ điều tiết trong giai đoạn 2022-2030 theo lộ trình bảo đảm thúc đẩy tăng trưởng kinh tế nhanh của Thành phố, từ đó tạo cơ sở tăng thu ngân sách của Thành phố và ngân sách trung ương.
Phát biểu tại hội nghị, đồng chí Nguyễn Văn Bình, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Kinh tế Trung ương nhấn mạnh việc xem xét tăng tỷ lệ điều tiết cho ngân sách TPHCM đã được nêu trong Nghị quyết 16 và Kết luận 21, do vậy xuất phát từ các Nghị quyết của Đảng cũng như tình hình thực tế của TPHCM đang đứng trước nhiều khó khăn, thách thức và cơ hội phát triển, Ban Kinh tế Trung ương ủng hộ và cho rằng việc xem xét tăng tỷ lệ điều tiết ngân sách cho Thành phố là cần thiết.
Tuy nhiên, đồng chí Nguyễn Văn Bình đề nghị trong quá trình xem xét, điều chỉnh tăng phù hợp tỷ lệ điều tiết ngân sách cho Thành phố, cần bảo đảm nguyên tắc công bằng, hiệu quả, bền vững; làm rõ các quy định, cơ chế phân bổ ngân sách hiện nay còn nhiều bất cập, chưa phù hợp với yêu cầu thực tế của Thành phố.
Đồng thời, đồng chí Nguyễn Văn Bình cũng đề nghị cần có nghiên cứu, đánh giá và đề xuất cơ chế điều tiết ngân sách giữa Trung ương và địa phương phù hợp với thông lệ quốc tế; tỉ lệ phân chia các nguồn thu giữa ngân sách Trung ương và ngân sách địa phương nên áp dụng theo từng loại thuế, quy mô và đặc thù của địa phương.
Đây có thể coi là hướng đi cần nghiên cứu áp dụng tại nước ta trong tương lai giúp Trung ương có công cụ điều tiết của nhà nước để định hướng phát triển cho các địa phương, vừa bảo đảm vai trò chủ đạo của ngân sách Trung ương, vừa bảo đảm sự chủ động của ngân sách địa phương.
Ông Nguyễn Văn Bình nhấn mạnh rằng tăng tỷ lệ điều tiết ngân sách cho TPHCM phải giúp cho thành phố không chỉ giải quyết những thách thức mà còn định hướng cho giai đoạn phát triển sắp tới, để thành phố phát triển nhanh và bền vững, xứng đáng với vị trí là đầu tàu thúc đẩy phát triển vùng kinh tế trọng điểm của phía Nam và cả nước.
