Chiều 25.4, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về báo cáo giám sát thực hiện chính sách, pháp luật về quy hoạch từ khi Luật Quy hoạch có hiệu lực.
Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh - Phó trưởng đoàn giám sát cho biết, việc áp dụng phương pháp tích hợp quy hoạch từng bước khắc phục sự chồng chéo, xung đột giữa các quy hoạch riêng lẻ.
Tuy nhiên, tiến độ lập quy hoạch hiện còn chậm. Đến nay mới có 6 quy hoạch (4 quy hoạch ngành quốc gia, 1 quy hoạch vùng và 1 quy hoạch tỉnh được phê duyệt).
Ngoài ra, hiện còn 1 quy hoạch tỉnh trình phê duyệt; 4 quy hoạch tỉnh đã thẩm định xong và đang hoàn thiện hồ sơ trình Thủ tướng xem xét, phê duyệt. 14 quy hoạch ngành quốc gia, 16 quy hoạch tỉnh đã gửi lấy ý kiến và chuẩn bị thẩm định theo quy định.
Theo kế hoạch, trong năm 2022, các quy hoạch này phải thực hiện xong, song theo đoàn giám sát, thời gian còn lại không nhiều, chỉ còn 8 tháng, trong khi có những quy hoạch chưa xác định xong tư vấn. Do đó, khả năng không hoàn thành các quy hoạch theo tiến độ rất cao.
"Có thể có trường hợp các quy hoạch cấp dưới đã phê duyệt trước sẽ phải điều chỉnh để phù hợp với quy hoạch cấp trên được duyệt sau. Việc này sẽ ảnh hưởng đến các dự án đầu tư đã được triển khai theo quy hoạch cấp dưới", ông Thanh nêu.
Chính phủ cũng đề nghị Quốc hội ban hành Nghị quyết để gỡ khó trong việc thực hiện quy hoạch từ khi Luật Quy hoạch có hiệu lực thi hành.
Nghị quyết này sẽ gồm các giải pháp triển khai ngay và cả giải pháp dài hạn để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong việc lập quy hoạch thời kỳ 2021-2030.
Theo đó, giải pháp cấp bách là cho phép áp dụng chỉ định thầu để chọn đơn vị tư vấn lập quy hoạch cấp quốc gia và quy hoạch vùng nhưng cần hạn chế một tư vấn cùng lúc thực hiện nhiều nhiệm vụ, vì khó bảo đảm được chất lượng.
Nghị quyết cũng cho phép lập đồng thời các quy hoạch; điều chỉnh quy hoạch cấp thấp hơn khi có nội dung không thống nhất với quy hoạch cấp cao hơn theo hướng không phải thực hiện quy trình lập nhiệm vụ quy hoạch.
Quy trình thẩm định, phê duyệt điều chỉnh quy hoạch cần được rút gọn. Đồng thời, Chính phủ đề xuất cho phép sử dụng từ nguồn kinh phí chi thường xuyên theo quy định để chi cho việc điều chỉnh quy hoạch...
Cũng theo ông Vũ Hồng Thanh, qua giám sát nhận thấy, Luật Quy hoạch còn những bất cập. Cách hiểu chưa thống nhất về phương pháp lập quy hoạch tích hợp, trình tự lập quy hoạch và phê duyệt quy hoạch; chưa dự báo hết được những khó khăn, phức tạp trong quá trình triển khai.
Theo đoàn giám sát, các bất cập chủ yếu do nguyên nhân chủ quan. Chẳng hạn, chưa có sự phối hợp chặt chẽ và chia sẻ đầy đủ thông tin giữa các Bộ, ngành và địa phương để bảo đảm sự đồng bộ của quy hoạch được lập theo phương pháp tích hợp, đa ngành.
Tư duy, nhận thức trong việc lập, thực hiện quy hoạch và quản lý nhà nước chậm đổi mới theo yêu cầu của Luật Quy hoạch, còn tình trạng ôm việc, giữ việc, lợi ích cục bộ. Việc triển khai lập quy hoạch còn nhiều lúng túng, mất nhiều thời gian tìm hiểu, nghiên cứu, áp dụng, chưa dự báo được hết các vướng mắc trong triển khai thực hiện.
"Quy định pháp luật còn một số vướng mắc nhưng quy hoạch chậm triển khai là do công tác tổ chức triển khai thực hiện trong giai đoạn đầu", báo cáo đoàn giám sát nêu.
Vì thế, giải pháp về dài hạn, đoàn giám sát kiến nghị Chính phủ rà soát sửa đổi căn bản, toàn diện Luật Quy hoạch, các luật liên quan và các văn bản hướng dẫn.
