Thứ nhất, là tính định hướng đấu tranh chống “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” của báo chí. Báo chí cần được quán triệt sâu sắc, thực hiện nghiêm túc chỉ đạo của Đảng về công tác tư tưởng, lý luận trong tình hình hình mới; tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền, tổ chức các hoạt động thiết thực đưa chủ trương, đường lối, nghị quyết của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước vào thực tiễn cuộc sống.
Tích cực, chủ động định hướng, cung cấp thông tin; chú trọng tuyên truyền những nhân tố tích cực, điển hình tiên tiến, gương người tốt, việc tốt; phát huy vai trò giám sát của nhân dân và công luận trong đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi suy thoái, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ; phát huy vai trò xung kích của báo chí trên mặt trận chính trị tư tưởng, lý luận.
Do vậy, để nâng cao chất lượng, hiệu quả tuyên truyền, cần tiếp tục giáo dục cán bộ, phóng viên các cơ quan báo chí nhận thức sâu sắc vai trò, tính chất vô cùng quan trọng của nhiệm vụ chống “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong tình hình hiện nay. Đây là vấn đề căn cốt nhằm thực hiện một nhận định rất quan trọng của công tác tư tưởng đã được nhấn mạnh trong Nghị quyết TW 5 (khóa X) là: Công tác tư tưởng phải giữ vai trò đi trước, mở đường cho toàn bộ tiến trình cách mạng dưới sự lãnh đạo của Đảng.
Thứ hai, là năng lực cán bộ, phóng viên và chất lượng nội dung và hình thức thể hiện của tờ báo. Đây là nhân tố có vai trò tiên quyết đối với sự thành công của một tờ báo nói chung, và hiệu quả của việc đấu tranh chống “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong lực lượng thanh niên trí thức nói riêng.
Ngày nay, với những nguồn thông tin giống nhau, nhưng mỗi tờ báo cần phải xây dựng được nội dung mang đậm bản sắc của mình, thể hiện những góc nhìn, góc khai thác riêng, hình thức thể hiện phải sinh động, hiện đại, dễ tiếp cận thông tin, tạo tâm lý thoải mái và hứng thú cho độc giả. Bên cạnh đó, chất lượng nội dung và hình thức của tờ báo được làm nên từ chính chất lượng nguồn nhân lực của báo. Đó là đội ngũ phóng viên, biên tập viên sắc sảo, linh hoạt, bắt kịp với xu thế phát triển của báo chí hiện đại, đội ngũ họa sĩ thiết kế, trình bày, kỹ sư công nghệ có chuyên môn. Đặc biệt, là trình độ quản lý, hoạch định chiến lược phát triển của ban lãnh đạo.
Vì vậy, để làm nên thành công của một tờ báo, nâng cao hiệu quả của việc đấu tranh chống “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong lực lượng thanh niên trí thức trước tiên cần xây dựng nội dung và hình thức thể hiện đặc sắc, hấp dẫn, mang bản sắc riêng, kết hợp kế hoạch tuyển chọn và bồi dưỡng nguồn nhân lực có chất lượng về thao tác nghiệp vụ, cần nâng cao tính cụ thể hóa Nghị quyết bằng những chi tiết, con số, việc làm cụ thể để chứng minh những luận điểm nêu trong Nghị quyết. Cần có những bài bình luận, chuyên luận phân tích có hệ thống những biểu hiện, kết hợp nhuần nhuyễn giữa lý luận và thực tiễn, thể hiện rõ tính chiến đấu đi liền tính thuyết phục. Ngoài ra, cần kết hợp chặt chẽ giũa “xây” và “chống, lấy “xây” là chính; “chống” để “xây” tốt hơn.
Thứ ba, là tính chính thống của báo chí. Hiện nay, có nhiều trang báo thuộc các cơ quan, ban, ngành, tổ chức khác nhau ra đời. Cũng bởi thế mà các tin bài được lấy từ những nguồn rất khác nhau, đứng trên góc nhìn, quan điểm của các lực lượng khác nhau, không ít các tin bài là những tin “xào xáo”, “lá cải”, giật gân câu khách, bịa đặt hoặc cố tình xuyên tạc sự thật với mục đích câu khách hay bôi xấu, chống phá Đảng, Nhà nước ta.
Báo chí phải tự lột xác, vượt lên chính mình để đáp ứng nhu cầu công chúng, làm chủ trên mặt trận truyền thông, gánh vác và làm tròn sứ mệnh của mình chứ không phải là chạy theo mạng xã hội hay thậm chí là để mạng xã hội dẫn dắt. Báo chí không những cần phải cung cấp thông tin chính xác, khách quan, chân thực, báo chí chính thống còn cần khẳng định vai trò của mình qua việc phản bác những thông tin sai lệch, bịa đặt để định hướng dư luận. Thông tin sai lệch không phải chỉ trên lĩnh vực chính trị, mà ngày càng nhiều thông tin sai lệch liên quan đến mỗi con người, đến mọi mặt của đời sống.
Thứ tư, là tầm ảnh hưởng của báo chí. Tầm ảnh hưởng của báo chí phụ thuộc vào việc tờ báo đó có được đông đảo độc giả biết đến hay không và có thường xuyên quan tâm đọc, tìm kiếm thông tin ở tờ báo đó hay không. Một tờ báo có thể được đầu tư tốt về chất lượng, nội dung, hình thức, hạ tầng kỹ thuật, là tờ báo của cơ quan có uy tín, nhưng tờ báo đó ít được độc giả quan tâm có nghĩa là thông tin của tờ báo đã không đến được với đông đảo công chúng, do đó hiệu quả của việc giáo dục chính trị - tư tưởng của nó sẽ không cao.
Trong vai trò đấu tranh chống “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong lực lượng thanh niên trí thức, báo chí tiếp tục khẳng định vị trí mũi nhọn của mình. Muốn đem đến hiệu quả trong việc đấu tranh chống “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong lực lượng thanh niên trí thức cần nắm rõ những ưu thế và hạn chế của từng thể loại báo chí, những nhân tố ảnh hướng đến hiệu quả của việc đấu tranh chống “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” từ đó, phát huy những ưu điểm, khắc phục những hạn chế nhằm mang lại hiệu quả cao nhất.
